Lalawigan ng Surat Thani
Ang Surat Thani (Thai: สุราษฎร์ธานี,binibigkas [sù.râːt tʰāː.nīː]), na kadalasang pinaikli sa Surat, ay ang pinakamalaki sa mga lalawigan (changwat) sa Katimugang Taylandiya. Ito ay nasa kanlurang baybayin ng Golpo ng Taylandiya. Ang ibig sabihin ng Surat Thani ay 'lungsod ng mabubuting tao', isang titulong ibinigay sa lungsod ni Haring Vajiravudh (Rama VI); Ang Surat Thani samakatuwid ay ang tanging lalawigan sa Timog Taylandiya kung saan ang katutubong pangalan ay nasa wikang Gitnang Thai.
Surat Thani สุราษฎร์ธานี | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Palayaw: Surat | |||
 Map of Thailand highlighting Surat Thani province | |||
| Bansa | Thailand | ||
| Kabesera | Surat Thani | ||
| Pamahalaan | |||
| • Gobernador | Witchawut Jinto (simula 2017) | ||
| Lawak | |||
| • Kabuuan | 12,891 km2 (4,977 milya kuwadrado) | ||
| Ranggo sa lawak | Ika-6 | ||
| Populasyon (2018)[2] | |||
| • Kabuuan | 1,063,501 | ||
| • Ranggo | Ika-21 | ||
| • Kapal | 83/km2 (210/milya kuwadrado) | ||
| • Ranggo sa densidad | Ika-59 | ||
| Human Achievement Index | |||
| • HAI (2017) | 0.5476 "low" Ika-65 | ||
| Sona ng oras | UTC+7 (ICT) | ||
| Postal code | 84xxx | ||
| Calling code | 077 | ||
| Kodigo ng ISO 3166 | TH-84 | ||
| Websayt | suratthani.go.th | ||
Heograpiya baguhin
Ang mga karatig na lalawigan ay (mula sa hilaga, paikot pakanan) Chumphon, Nakhon Si Thammarat, Krabi, Phang Nga, at Ranong.
Sa heograpiya, ang sentro ng lalawigan ay ang tabing-dagat na kapatagan ng Ilog Tapi, karamihan sa mga damuhan na pinagsalitan ng mga puno ng goma at taniman ng niyog. Sa kanluran ay ang mga limestone na bundok ng Kabundukang Phuket na karamihan ay natatakpan ng kagubatan. Matatagpuan doon Liwasang Pambansa ng Khao Sok. Sa silangan ay nagsimulang tumaas ang mga burol ng Nakhon Si Thammarat (o Bantat), na protektado sa Liwasang Pambansa ng Tai Rom Yen. Ang kabuuang lugar ng kagubatan ay 3,764 square kilometre (1,453 mi kuw) o 28.8 porsiyento ng sakop ng lalawigan.[4]
Maraming isla sa Golpo ng Thailand ang nabibilang sa distrito, kabilang ang mga isla ng turista na Ko Samui, Ko Pha Ngan at Ko Tao, pati na rin ang Ko Ang Thong.
Kasaysayan baguhin
Ang lugar ng Surat Thani ay pinaninirahan na noong sinaunang panahon ng mga tribong Semang at Malay. Itinatag noong ika-3 siglo, pinamunuan ng kaharian ng Srivijaya ang Tangway ng Malaya hanggang ika-13 siglo. Ang lungsod ng Chaiya ay naglalaman ng mga guho mula sa panahon ng Srivijaya, at ito ay malamang na isang rehiyonal na kabesera ng kaharian. Ang ilang mga mananalaysay ng Thai ay nangangatuwiran na ito ang kabisera ng kaharian sa loob ng ilang panahon, ngunit ito ay pinagtatalunan. Ang Wiang Sa ay isa pang mahalagang kasunduan noong panahong iyon.
Matapos ang pagbagsak ng Srivijaya, ang lugar ay nahahati sa mga lungsod (mueang) ng Chaiya, Thatong (ngayon at Kanchanadit), at Khirirat Nikhom. Ang Chaiya ay direktang pinangangasiwaan mula sa kabesera ng Thai, habang ang Thatong at Khirirat ay kinokontrol ng Kaharian ng Nakhon Si Thammarat . Noong 1899, lahat sila ay pinagsama sa isang probinsya na tinatawag na Chaiya. Noong 1915, ang korte ng Monthon Chumphon ay inilipat sa Bandon, na tumanggap ng bagong pangalan ng Surat Thani noong Hulyo 29, 1915, sa panahon ng pagbisita ni Haring Vajiravudh (Rama VI). Malamang na naimpluwensyahan ito ng pangunahing daungan ng Surat sa Gujarat, India. Ang monthon ay pinalitan din ng pangalan na Surat. Noong 1926 ito ay inalis at isinama sa buwan ng Nakhon Si Thammarat. Ang monthon ay natunaw noong 1933, at ang lalawigan ay naging isang unang antas na administratibong subdibisyon.
Mga dibisyong administratibo baguhin
Pamahalaang panlalawigan baguhin
Ang lalawigan ay nahahati sa 19 na distrito (amphoe), na nahahati pa sa 131 subdistrito (tambon) at 1,028 na nayon (muban).
Ekonomiya baguhin
Sa senso 2008, ang lalawigan ay may GPP na 132,637.3 milyong baht (US$4,019.31 milyon) at GPP per capita na 134,427 (US$4,073.54)[kailangan ng sanggunian] kumpara sa GPP na 122,398 million baht (US$3,599.94 million) at GPP per capita na 125,651 baht (US$3,695.62) noong 2007 census, na may GPP growth rate na 8.37 percent at per capita growth rate na 6.9 percent.
Mga sanggunian baguhin
- ↑ Advancing Human Development through the ASEAN Community, Thailand Human Development Report 2014, table 0:Basic Data (PDF) (Ulat). United Nations Development Programme (UNDP) Thailand. pp. 134–135. ISBN 978-974-680-368-7. Nakuha noong 17 January 2016, Data has been supplied by Land Development Department, Ministry of Agriculture and Cooperatives, at Wayback Machine.
{{cite report}}: CS1 maint: postscript (link)[patay na link] - ↑ "รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้านประจำปี พ.ศ.2561" [Statistics, population and house statistics for the year 2018]. Registration Office Department of the Interior, Ministry of the Interior (sa Thai). 31 December 2018. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 14 June 2019. Nakuha noong 20 June 2019.
- ↑ [[:File:Human achievement index 2017.pdf|Human achievement index 2017 by National Economic and Social Development Board (NESDB), pages 1-40, maps 1-9, retrieved 14 September 2019, ISBN 978-974-9769-33-1]][wala sa ibinigay na pagbabanggit]
- ↑ "ตารางที่ 2 พี้นที่ป่าไม้ แยกรายจังหวัด พ.ศ.2562" [Table 2 Forest area Separate province year 2019] (sa Thai). 2019. Nakuha noong 6 April 2021, information, Forest statistics Year 2019
{{cite web}}: CS1 maint: postscript (link)