Senado ng Kasakistan

Ang Senado ay ang mataas na kapulungan sa Parlamento ng Kasakistan. Ang Senado ay binubuo ng mga halal na miyembro: dalawa mula sa bawat rehiyon at dalawa mula sa tatlong munisipalidad na Almaty, Astana, at Shymkent.

Senate Senat
7th Senate
Uri
Uri	Upper house
Kasaysayan
Itinatag	1996 (1996)
Inunahan ng	Supreme Soviet
Pinuno
Chairman	Mäulen Äşimbaev, Amanat Simula 4 May 2020
Deputy Chair	Jaqyp Asanov Asqar Şäkirov Nurlan Äbdirov
Estruktura
Mga puwesto	50
Mga grupong pampolitika	Independents (40)   Nominated members (10)
Haba ng taning	6 years
Halalan
paraan ng pagboto	40 seats indirectly elected by the local mäslihats, 10 are appointed by the President
Huling halalan	14 January 2023
Susunod na halalan	2026
Lugar ng pagpupulong
Astana, Kazakhstan
Websayt
http://www.parlam.kz/en/

Ang mga miyembro ng Senado ay inihalal batay sa hindi direktang pagboto sa pamamagitan ng lihim na balota. Kalahati ng mga nahalal na miyembro ng Senado ay para sa halalan tuwing tatlong taon. Labinlimang miyembro ang hinirang ng Pangulo ng Kazakhstan na may layuning tiyakin ang representasyon para sa lahat ng magkakaibang pambansa, kultural na bahagi ng lipunan. Ang termino ng panunungkulan para sa mga miyembro ng Senado ay anim na taon.

Ayon sa mga pamantayan ng konstitusyon sa Parliament ng ikalimang pagpupulong, ang mga miyembro ng Senado na nahalal noong 2011 at 2014 at ang mga hinirang ng Pangulo ng Republika ng Kazakhstan noong 2011 at 2013 ay patuloy na manungkulan.

Kasaysayan

Ang Senado ng Kazakhstan ay itinatag ilang sandali matapos ang 1995 Kazakh constitutional referendum na ginanap noong 30 Agosto 1995 kung saan inaprubahan ng mga botante ang isang bagong draft ng Konstitusyon na bumuo ng isang bicameral Parliament na kinabibilangan ng upper house Senado sa Kazakhstan sa unang pagkakataon. Ayon sa Konstitusyon, ang termino ng panunungkulan ng mga Senador ng 1st convocation ay 4 na taon, habang kalahati ng mga Senador ay muling inihalal bawat 2 taon. Kasunod ng mga halalan na ginanap noong 5 Disyembre 1995, 40 Senador ang nahalal kung saan 2 bawat isa mula sa 19 na rehiyon at ang kabisera ng Kazakhstan na noong panahong iyon ay Almaty mula sa mäslihats (lokal na mga lehislatura) ang mga miyembro at 7 Senador ay hinirang ng Pangulo Nursultan Nazarbayev. Nagpulong ang Senado sa unang sesyon noong 30 Enero 1996.

Noong 8 Oktubre 1997, idinaos ang halalan para sa 4 na taong termino ng mga Senador kaugnay ng pagtatapos ng termino ng panunungkulan ng mga Senador na nahalal sa loob ng 2 taon. Pagkatapos ng nakaraang repormang pang-administratibo at pag-optimize ng mga rehiyon, 15 Senador ang nahalal na ginanap sa 14 na rehiyon at sa Almaty. Pagkatapos ng Akmola na idineklara bilang bagong kabisera ng Kazakhstan, ang mga halalan para sa mga Senador ay ginanap noong 11 Pebrero 1998 mula sa lungsod.

Noong 7 Oktubre 1998, pinagtibay ang mga pagbabago sa Konstitusyon ng Kazakhstan, ayon sa kung saan ang termino ng panunungkulan ng isang Senador ay dinagdagan sa 6 na taon, habang ang kalahati ng mga Senador ay bawat 3 taon. Kaugnay ng pagtatapos ng termino ng panunungkulan ng mga Senador na nahalal noong 1995 para sa 4 na taong termino, muling naganap ang mga halalan noong 17 Setyembre 1999, kung saan ang mga Senador ay inihalal para sa 6 na taong termino. Ang mga Senador na nahalal noong 1997 ay nagpatuloy sa paglilingkod sa 2nd convocation hanggang Disyembre 2002.

Noong 21 Mayo 2007, mga susog sa Konstitusyon ng Kazakhstan ay pinagtibay. Ang bilang ng mga Senador na hinirang ng Pangulo ng Kazakhstan ay tumaas mula 7 hanggang 15. Noong Agosto 29, 2007, sa pamamagitan ng isang atas ng pangulo, 8 bagong Senador ang hinirang, kaya ang bilang ng mga puwesto sa Senado ay tumaas mula 39 hanggang 47.

Noong Hunyo 2018, ang lungsod ng Shymkent ay naging isang munisipyo, na humantong sa isang halalan sa Senado sa City Mäslihat noong 5 Oktubre 2018. Bilang resulta, ang bilang ng ang mga puwesto sa senado ay tinaasan mula 47 hanggang 49.

Noong Mayo 2019, itinatag ang katayuan ng "Honorary Senator", na iginawad sa unang Pangulo ng Kazakhstan, Nursultan Nazarbayev para sa "kanyang natitirang kontribusyon sa pagbuo ng konstitusyonal at ligal na pundasyon ng Republika ng Kazakhstan bilang isang demokratiko, sekular, legal at panlipunang estado, gayundin sa pagbuo at pag-unlad ng domestic parliamentarianism."

Sistema ng halalan

Sa 50 miyembro ng Senado ng Kazakhstan, 40 ang hindi direktang inihalal sa loob ng anim na taon ng mga delegado mula sa 17 probinsya at tatlong pambansang lungsod. Hindi sila inihahalal nang sabay-sabay : dalawampu ang inihahalal tuwing tatlong taon, isa bawat lalawigan at lungsod. Kinakatawan ng mga senador ang bawat rehiyon at lungsod. Ang natitirang 10 ay hinirang ng pangulo, kung saan kalahati sa panukala ng People's Assembly.

Mga Kapangyarihan ng Senado

Mga pinagsamang sesyon ng Senado at Mazhilis

Ayon sa Konstitusyon at Batas ng Konstitusyon "Sa Parlamento ng Republika ng Kazakhstan" ang Parlamento sa magkasanib na mga sesyon ng Kamara ay dapat:

• gumawa ng mga pagbabago at pagdaragdag sa Konstitusyon sa panukala ng Pangulo ng Republika ng Kazakhstan;
• aprubahan ang mga ulat ng Gobyerno at ng Accounts Committee sa pagpapatupad ng republican budget. Kung hindi inaprubahan ng parliyamento ang ulat ng Pamahalaan sa pagpapatupad ng badyet ng republika, nangangahulugan ito ng isang motion of no-confidence vote ng Parliament laban sa Gobyerno;
• may karapatang magtalaga ng mga kapangyarihang pambatas para sa isang terminong hindi hihigit sa isang taon sa Pangulo ng dalawang-katlo ng mga boto mula sa kabuuang bilang ng mga kinatawan ng bawat Kamara sa inisyatiba ng Pangulo;
• magpasya sa mga isyu ng digmaan at kapayapaan;
• magpatibay ng mga desisyon tungkol sa paggamit ng Sandatahang Lakas ng Republika upang tuparin ang mga internasyonal na obligasyon sa pagsuporta sa kapayapaan at seguridad sa panukala ng Pangulo ng Republika;
• marinig ang taunang mga mensahe ng Konstitusyonal na Konseho ng Republika sa estado ng legalidad ng konstitusyon sa Republika;
• bumuo ng magkasanib na komisyon ng Kamara; piliin at palayain sa opisina ang kanilang mga tagapangulo; marinig ang ulat sa aktibidad ng mga komisyon;
• gamitin ang iba pang mga kapangyarihang itinalaga sa Parliament ng Konstitusyon.

Magkahiwalay na sesyon ng Senado at Mazhilis

Ang Parliament sa magkakahiwalay na mga sesyon ng Kamara sa pamamagitan ng magkakasunod na pagsasaalang-alang ng mga isyu muna sa Mazhilis at pagkatapos ay sa Senado ay dapat magpatibay ng mga batas at batas sa konstitusyon, at dapat:

• aprubahan ang badyet ng republika, gumawa ng mga pagbabago at pagdaragdag;
• magtatag at mag-alis ng mga bayar

Eksklusibong kapangyarihan ng Senado ng Parlamento

Ang mga sumusunod ay dapat kabilang sa eksklusibong hurisdiksyon ng Senado:

• halalan at pagtanggal mula sa katungkulan ng Tagapangulo ng Korte Suprema at mga hukom ng Korte Suprema ng Republika sa panukala ng Pangulo ng Republika ng Kazakhstan at panunumpa sa kanila sa panunungkulan;
• pag-apruba ng appointment ng Tagausig Heneral at Tagapangulo ng Komite ng Pambansang Seguridad ng Pangulo ng Republika ng Kazakhstan;
• ipinapalagay ang lahat ng mga tungkulin ng Parlamento ng Republika sa pagpapatibay ng mga batas at batas sa konstitusyon sa panahon ng pansamantalang pagkawala ng Mazhilis kasunod ng maagang pagbuwag nito (Sa dalawang pagkakataon ay inaako ng Senado ang lahat ng mga tungkulin ng Parlamento sa pagpapatibay ng mga batas at batas ng konstitusyon: mula Hunyo 21 hanggang Hulyo 11, 2007, at mula Nobyembre 16, 2011 hanggang Enero 19, 2012);
• Gumamit ng iba pang mga kapangyarihang itinalaga sa Senado ng Parlamento ng Konstitusyon.

Mga espesyal na awtoridad ng Senado ng Parlamento

Ang bawat Kamara nang nakapag-iisa nang walang partisipasyon ng isa pang Kamara ay dapat:

• humirang ng dalawang miyembro ng Constitutional Council; humirang ng dalawang miyembro para sa limang taong termino sa Central Election Commission at tatlong miyembro ng Accounts Committee para sa kontrol sa pagpapatupad ng republikang badyet;
• wakasan ang mga kapangyarihan ng mga miyembro ng Kamara;
• magdaos ng mga pagdinig sa Parliamentaryo sa mga isyu sa loob ng nasasakupan nito;
• marinig ang mga ulat ng mga miyembro ng Gobyerno ng Republika sa mga isyu ng kanilang mga aktibidad;
• mag-set up ng coordinating at working bodies ng Chambers;
• magpatibay ng mga alituntunin ng mga aktibidad nito at iba pang mga desisyon sa mga isyung nauugnay sa organisasyon at panloob na mga pamamaraan ng Kamara.

Pamumuno

Tagapangulo ng Senado

Pangunahing artikulo: Tagapangulo ng Senado ng Kazakhstan

Ang Chair of the Senate ay isang taong inihalal ng Senado kasama ng mga MP sa pamamagitan ng isang lihim na balota. Ang kandidatura sa posisyon ng Tagapangulo ay hinirang ng Pangulo ng Kazakhstan.

Mäulen Äşimbaev ay ang kasalukuyang Tagapangulo ng Senado.

Pangalawang Tagapangulo ng Senado

Pangunahing artikulo: Deputy Chair ng Senado ng Kazakhstan

Ang Tagapangulo ng Senado ay mayroong dalawang Deputy Chair na nagsasagawa ng mga gawain na ginawa ng Tagapangulo. Ang mga Deputy Chair ay inihahalal ng Senate MP's na hinirang ng Chair.

Mayroong dalawang Deputy Chair ng Senado na sina Asqar Şäkirov at Nurlan Äbdirov.

Mga Karapatan, Kinakailangan, at Pananagutan ng mga Senador

Ang isang miyembro ng Parliament ay dapat na isang mamamayan ng Republika ng Kazakhstan na naging permanenteng residente sa teritoryo nito sa nakalipas na sampung taon.

Upang manungkulan Ang mga Senador ay kailangang hindi bababa sa 30 taong gulang na may mas mataas na edukasyon at 5 taong karanasan sa trabaho, permanenteng naninirahan sa teritoryo ng partikular na rehiyon, lungsod ng kahalagahan ng republika o ang kabisera ng Republika nang hindi bababa sa 3 taon.