Angono

bayan ng Pilipinas sa lalawigan ng Rizal
(Idinirekta mula sa Angono, Rizal)

Ang Angono (pagbigkas: a•ngó•no) ay isang Unang Klaseng bayan sa lalawigan ng Rizal, Pilipinas. Ito ay nasa 30 km silangan ng Maynila. Ayon sa senso ng 2020, ito ay may populasyon na 130,494 sa may 30,291 na kabahayan.

Angono

Bayan ng Angono
Mapa ng Rizal na nagpapakita sa bayan ng Angono.
Mapa ng Rizal na nagpapakita sa bayan ng Angono.
Map
Angono is located in Pilipinas
Angono
Angono
Lokasyon sa Pilipinas
Mga koordinado: 14°31′24″N 121°09′13″E / 14.523375°N 121.153625°E / 14.523375; 121.153625
Bansa Pilipinas
RehiyonCalabarzon (Rehiyong IV-A)
LalawiganRizal
Distrito— 0405801000
Mga barangay10 (alamin)
Pagkatatag1766
Pamahalaan
 • Punong-bayanJeri Mae E. Calderon
 • Manghalalal70,448 botante (2022)
Lawak
[1]
 • Kabuuan26.22 km2 (10.12 milya kuwadrado)
Populasyon
 (Senso ng 2020)
 • Kabuuan130,494
 • Kapal5,000/km2 (13,000/milya kuwadrado)
 • Kabahayan
30,291
Ekonomiya
 • Kaurian ng kitaika-1 klase ng kita ng bayan
 • Antas ng kahirapan6.10% (2021)[2]
 • Kita₱452,417,610.99 (2020)
 • Aset₱680,663,454.86 (2020)
 • Pananagutan₱276,212,938.87 (2020)
 • Paggasta₱455,716,699.75 (2020)
Kodigong Pangsulat
1930
PSGC
0405801000
Kodigong pantawag2
Uri ng klimaTropikal na monsoon na klima
Mga wikawikang Tagalog
Websaytangono.gov.ph

Itinatag ito bilang isang pueblo noong 1766 at naging bayan noong 1935. Natamasa nito ang kaunlaran sa paglipas ng panahon. Nagsimula ito bilang isang maliit na bayang nagsasaka at nangingisda, ngunit umunlad sa isang makabagong bayan na nagkaroon ng madaming maliliit at katamtamang laking mga negosyo, na karamihan ay mga bangko na nagsitayo ng mga sangay sa bayan. Ang mga sikat na fastfood at iba pang mga establisyamento ay nagkaroon din ng mga sangay. Ang bayan ay may makabagong sistemang pangtelekomunikasyon, na nagbibigay ng serbisyo sa hattinig (telepono), Cable TV, serbisyong internet atbp.

Kilala rin ang bayan ng Angono bilang Kabisera ng Sining ng Pilipinas. Tahanan ito ng dalawang Pambansang Artista ng Pilipinas, si Carlos V. Francisco para sa Pagpipinta (1973) at Lucio D. San Pedro para sa musika (1991). Kilala rin ang bayan dahil sa pinakamatandang gawa ng sining sa Pilipinas, ang Angono Petroglyphs subalit ito ay nasa hangganan ng Angono, Binangonan at Antipolo sa lalawigan ng Rizal.

May mangilan-ngilang na tanghalan ng sining at istudiyo sa Angono at ito ang talaan ng iba sa kanila:

  1. Blanco Family Museum, Nemiranda Arthouse & Gallery Naka-arkibo 2009-06-30 sa Wayback Machine.
  2. Tiamson Art Gallery
  3. Ang Nuno Artists Foundation Gallery
  4. Village Artist Gallery
  5. Juban Studio, # Vicente Reyes Art Studio
  6. The Second Gallery
  7. The Angono Ateliers Gallery.

Si Papa Clemente I, na mas kilala bilang San Clemente, ay ang santong patron ng Angono at ng karamihan ng mga bayan sa Pilipinas, ay isang pista na pinagdiriwang taon-taon. Ang pagdiriwang na ito tuwing Nobyembre 23 ay pinapaganda ng mga prusisyon na kilala bilang "pagoda", at dinadaluhan ng mga katututbo at ng mga turista.

Mga barangay

baguhin

Ang bayan ng Angono ay nahahati sa 10 mga barangay.

  • Bagumbayan
  • Kalayaan
  • Poblacion Ibaba
  • Poblacion Itaas
  • San Isidro
  • San Pedro
  • San Roque
  • San Vicente
  • Santo Niño
  • Mahabang Parang

Demograpiko

baguhin
Senso ng populasyon ng
Angono
TaonPop.±% p.a.
1903 2,231—    
1939 3,896+1.56%
1948 5,255+3.38%
1960 7,093+2.53%
1970 12,127+5.50%
1975 17,574+7.72%
1980 26,571+8.62%
1990 46,014+5.65%
1995 59,444+4.92%
2000 74,668+5.01%
2007 97,209+3.71%
2010 102,407+1.91%
2015 113,283+1.94%
2020 130,494+2.82%
Sanggunian: PSA[3][4][5][6]


Noong senso 2015, ang populasyon ng Angono, ay 113,283 katao, na may kapal na 4,300 katao kada kilometro kuwadrado o 11,000 katao kada milya kuwadrado.

Mga sanggunian

baguhin
  1. "Province:". PSGC Interactive. Quezon City, Philippines: Philippine Statistics Authority. Nakuha noong 12 Nobyembre 2016.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. "PSA Releases the 2021 City and Municipal Level Poverty Estimates". Pangasiwaan ng Estadistika ng Pilipinas. 2 Abril 2024. Nakuha noong 28 Abril 2024.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. Census of Population (2015). "Region IV-A (Calabarzon)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. PSA. Nakuha noong 20 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. Census of Population and Housing (2010). "Region IV-A (Calabarzon)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. NSO. Nakuha noong 29 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  5. Censuses of Population (1903–2007). "Region IV-A (Calabarzon)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: url-status (link)
  6. "Province of". Municipality Population Data. Local Water Utilities Administration Research Division. Nakuha noong Disyembre 17, 2016.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

Mga Kawing Panlabas

baguhin