Magnisyo

(Idinirekta mula sa Magnesyo)

Ang magnesyo (Ingles: magnesium) ay isang elementong kimikal sa talahanayang peryodiko na sinasagisag ng simbolong Mg at nagtataglay ng atomikong bilang 12.

Magnisyo, 12Mg
Magnisyo
Bigkas sa Ingles /mæɡˈnziəm/ (mag-NEE-zee-əm)
Hitsurashiny grey solid
Pamantayang atomikong timbang Ar°(Mg)
  • [24.30424.307]
  • 24.305±0.002 (pinaikli)[1]
Magnisyo sa talahanayang peryodiko
Hydrogen Helium
Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon
Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon
Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton
Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon
Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon
Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Nihonium Flerovium Moscovium Livermorium Tennessine Oganesson
Be

Mg

Ca
sodiummagnisyoaluminium
Atomikong bilang (Z)12
Pangkatpangkat 2 (alkalinong mga lupang metal)
Peryodoperyodo 3
Bloke  s-bloke
Konpigurasyon ng elektron[Ne] 3s2
Mga elektron bawat kapa2, 8, 2
Katangiang pisikal
Pase sa STPsolido
Punto ng pagkatunaw923 K ​(650 °C, ​1202 °F)
Punto ng pagkulo1363 K ​(1091 °C, ​1994 °F)
Densidad (malapit sa r.t.)1.738 g/cm3
kapag likido (sa m.p.)1.584 g/cm3
Init ng pusyon8.48 kJ/mol
Init ng baporisasyon128 kJ/mol
Molar na kapasidad ng init24.869[2] J/(mol·K)
Presyon ng singaw
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 701 773 861 971 1132 1361
Katangiang atomiko
Mga estado ng oksidasyon0,[3] +1,[4] +2 (isang matapang na panimulang oksido)
ElektronegatibidadEskala ni Pauling: 1.31
Mga enerhiyang ionisasyon
  • Una: 737.7 kJ/mol
  • Ikalawa: 1450.7 kJ/mol
  • Ikatlo: 7732.7 kJ/mol
  • (marami pa)
Radyong atomikoemperiko: 160 pm
Radyong Kobalente141±7 pm
Radyong Van der Waals173 pm
Color lines in a spectral range
Mga linyang espektral ng magnisyo
Ibang katangian
Likas na paglitawprimordiyal
Kayarian ng krystalhexagonal close-packed (hcp)
Hexagonal close packed crystal structure for magnisyo
Bilis ng tunog manipis na bara4940 m/s (sa r.t.) (annealed)
Termal na pagpapalawak24.8[5] µm/(m⋅K) (at 25 °C)
Termal na konduktibidad156[6] W/(m⋅K)
Elektrikal na resistibidad43.9[7] nΩ⋅m (at 20 °C)
Magnetikong pagsasaayosparamagnetic
Molar na magnetikong susseptibilidad+13.1×10−6 cm3/mol (298 K)[8]
Modulo ni Young45 GPa
Modulo ng tigas17 GPa
Bultong modulo35.4[9] GPa
Rasyo ni Poisson0.290
Eskala ni Mohs sa katigasan1–2.5
Subok sa katigasan ni Brinell44–260 MPa
Bilang ng CAS7439-95-4
Kasaysayan
Pagpapangalanafter Magnesia, Greece[10]
PagkakatuklasJoseph Black (1755[10])
Unang pagbubukodHumphry Davy (1808[10])
Pangunahing isotopo ng magnisyo
Iso­topo Abudansya Half-life (t1/2) Paraan ng pagkabulok Produkto
24Mg 79.0% matatag
25Mg 10.0% matatag
26Mg 11.0% matatag
Kategorya Kategorya: Magnisyo

May atomikong timbang na 24.312, punto ng pagkatunaw na 651 °C, punto ng pagkulong 1,107 °C, espesipikong grabidad na 1.74, at V na 2) ay isang elementong metalikong may katangian ng pagiging magaan, parang pilak, at medyo may katigasan lamang. Kapag nasa anyong pulbos o kaya laso o ribon, nagsasanhi ito ng maputi at maliwanag na liwanag kung nasusunog o kapag sumasabog. Nagagamit ito sa paggawa ng mga pailaw (mga pirotekniko o luses, aloy, pasiklab o flash sa Ingles ng kamera, at mga bomba. Natuklasan ito ni Humphry Davy noong 1808.[11]

Mga sanggunian baguhin

  1. "Standard Atomic Weights: Magnesium". CIAAW. 2011.
  2. Rumble, p. 4.61
  3. Mg(0) has been synthesized in a compound containing a Na2Mg22+ cluster coordinated to a bulky organic ligand; see Rösch, B.; Gentner, T. X.; Eyselein, J.; Langer, J.; Elsen, H.; Li, W.; Harder, S. (2021). "Strongly reducing magnesium(0) complexes". Nature. 592 (7856): 717–721. Bibcode:2021Natur.592..717R. doi:10.1038/s41586-021-03401-w. PMID 33911274. S2CID 233447380
  4. Bernath, P. F.; Black, J. H. & Brault, J. W. (1985). "The spectrum of magnesium hydride" (PDF). Astrophysical Journal. 298: 375. Bibcode:1985ApJ...298..375B. doi:10.1086/163620.. See also Low valent magnesium compounds.
  5. Rumble, p. 12.135
  6. Rumble, p. 12.137
  7. Rumble, p. 12.28
  8. Rumble, p. 4.70
  9. Gschneider, K. A. (1964). Physical Properties and Interrelationships of Metallic and Semimetallic Elements. Solid State Physics. Bol. 16. p. 308. doi:10.1016/S0081-1947(08)60518-4. ISBN 9780126077162.
  10. 10.0 10.1 10.2 Rumble, p. 4.19
  11. Gaboy, Luciano L. Magnesium, magnesyum, magnesyo - Gabby's Dictionary: Praktikal na Talahuluganang Ingles-Filipino ni Gabby/Gabby's Practical English-Filipino Dictionary, GabbyDictionary.com.