Mga bayan ng Pilipinas

pampangasiwaang pagkakahati ng Pilipinas
(Idinirekta mula sa Mga munisapalidad ng Pilipinas)

Ang bayan (Filipino: munisipalidad) ay isang bahagi ng lokal na pamahalaan ng Pilipinas.

Ang mga lalawigan ay binubuo ng mga lungsod at mga bayan. Ang mga bayan naman ay binubuo ng mga distrito o barrio (baryo).

Ang mga bayan ay may autonomiya sa pambansang pamahalaan ng Republika ng Pilipinas. Ang mga ito ay pinapayagang gumawa ng kanilang sariling mga pang-ekonomiya, industriya at pampolitika na pagpapaunlad ng Pambansang Pamahalaan sa pamamagitan ng pambansang batas na tinatawag na Local Government Code (o Lokal na Kodigo ng Pamahalaan) ng 1991. Sa batas na ito, ang mga pamahalaang lokal ay pinapayagang mamahala, gumawa ng mga alituntunin o pang-lokal na mga ordinansa, at ipatupad ito, at pamahalaan ang kanyang lugar ng sakop. Sila ay maaaring pumasok sa mga pribadong transaksiyon at negosyo sa pamamagitan ng paghalal at pagtalaga ng mga opisyal at lokal na bubuwisan. Sila ay inaatasang ipatupad ang mga batas, mapa-lokal man ito o pambansa. Ang Pambansang Pamahalaan ay umaalalay, nagbabantay at nagsisiguro na ang mga lokal na pamahalaan ay hindi lumalabag sa batas pambansa. Ang Pamahalaan Lokal ay mayroon sariling sangay na Ehekutibo at Lehislatibo. Ang Sangay ng Hudikatura ng Republika ng Pilipinas ay hindi sakop ng Lokal na Pamahalaan. Ang Hudikatura nila ay tulad ng nasa Pambansang Pamahalaan.

Ang mga bayan ay pinamumunuan ng Alkalde (minsan tinatawag ding Punongbayan o Mayor sa Ingles) bilang Opisyal ng Ehekutibo. Ang Lehislatura ay binubuo ng Bise-Alkalde at walong konsehal (o minsan ay kagawad). Ang walong konsehal, at ang Pangulo ng Sangguniang Kabataan(SK) at ang Pangulo ng Liga, ay bumubuo sa Sangguniang Bayan. Lahat sila ay mga inihalal na opisyal at nagsisilbi ng 3 taon termino at hindi lalabis sa 3 sunod-sunod na termino. Ang Bise-Alkalde naman ang namumuno sa lehislatura, pero hindi maaaring bumoto maliban na lang kung patas.

 

Lalawigan Mga bayan
Abra 27
Agusan del Norte 10
Agusan del Sur 13
Aklan 17
Albay 15
Antique 18
Apayao 7
Aurora 8
Basilan 11
Bataan 11
Batanes 6
Batangas 31
Benguet 13
Biliran 8
Bohol 47
Bukidnon 20
Bulacan 21
Cagayan 28
Camarines Norte 12
Camarines Sur 35
Camiguin 5
Capiz 16
Catanduanes 11
Cavite 19
Cebu 44
Compostela Valley 11
Cotabato 17
Davao del Norte 8
Davao del Sur 14
Davao Oriental 10
Dinagat Islands 7
Silangang Samar 22
Guimaras 5
Ifugao 11
Ilocos Norte 21
Ilocos Sur 32
Iloilo 42
Isabela 35
Kalinga 7
La Union 19
Laguna 26
Lanao del Norte 22
Lanao del Sur 39
Leyte 40
Maguindanao 36
Marinduque 6
Masbate 20
Kamaynilaan 1
Misamis Occidental 14
Misamis Oriental 23
Lalawigang Bulubundukin 10
Negros Occidental 19
Negros Oriental 19
Hilagang Samar 24
Nueva Ecija 27
Nueva Vizcaya 15
Occidental Mindoro 11
Oriental Mindoro 14
Palawan 23
Pampanga 20
Pangasinan 44
Quezon 39
Quirino 6
Rizal 13
Romblon 17
Samar 24
Sarangani 7
Siquijor 6
Sorsogon 14
Timog Cotabato 10
Timog Leyte 18
Sultan Kudarat 11
Sulu 19
Surigao del Norte 20
Surigao del Sur 17
Tarlac 17
Tawi-Tawi 11
Zambales 13
Zamboanga del Norte 25
Zamboanga del Sur 26
Zamboanga Sibugay 16

Pagkakauri ng mga Bayan

baguhin

Ang mga bayan ay nahahati sa uri ng kanilang mga kita ayon sa kanilang taunang kita pagkatapos ng tatlong taon:

Unang Klase P35,000,000 o mahigit pa.

Ika-2 Klase P27,000,000 o higit pa ngunit hindi bababa sa P35,000,000.

Ika-3 Klase P21,000,000 o higit pa ngunit hindi bababa sa P27,000,000.

Ika-4 Klase P13,000,000 o higit pa ngunit hindi bababa sa P21,000,000.

Ika-5 Klase P7,000,000 o higit pa ngunit hindi bababa sa P13,000,000.

Ika-6 Klase mababa sa P7,000,000

Tignan din

baguhin

Mga sanggunian

baguhin