Horacio: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
AnakngAraw (usapan | ambag)
larawan
AnakngAraw (usapan | ambag)
dagdag
Linya 3:
Si '''Quintus Horatius Flaccus''' (8 Disyembre 65 BK – 27 Nobyembre 8 BK), na mas nakikilala bilang '''Horace''' o '''Horatius''' lamang, at tinatawag ding '''Horacio''' o '''Quinto Horacio Flaco''', ay ang nangungunang [[Imperyong Romano|Romanong]] [[panulaang liriko|makatang liriko]] noong panahon ni [[Augustus]]. Itinuring ng mangreretorikong si [[Quintillian]] ang ''[[Odes (Horace)|Odes]]'' ni Horace bilang halos ang tanging liriko o panitik na Latin na mahalagang basahin, na pinangatwiranan ang kanyang pagtaya sa pamamagitan ng mga pananalitang: "Maaari siyang maging matayog o mapagmataas kung minsan, ngunit siya ay puno rin ng karisma at kagaanang-loob, maraming nalalaman at nagagawa sa kanyang mga pigura, at may matinding kasiyahan sa kalakasan ng loob sa pagpili ng mga salita."<ref name="nb">Quintilian 10.1.96. Ang tanging isa pang makatang lirikal na inisip ni Quintillian na maihahambing kay Horace ay ang ngayong hindi na tanyag na makata at teoristang metrikal na si [[Caesius Bassus]] (R. Tarrant, ''Ancient receptions of Horace'', 280)</ref>
 
Si Horace ay gumawa rin ng mga eleganteng [[Prosodiya (Latin)|heksametrong mga berso]] (''[[Mga satiro (Horace)|Sermones]]'' o "Mga Sermon" at ''[[Epistles (Horace)|Mga Liham]]'') at mga eskandoloso at mapanira ng reputasyon ng ibang tao na [[Iambus (henero)|iambikong panulaan]] (''[[Epodes]]''). Ang mga heksametro ay mapaglaro ngunit seryosong mga gawa, na nagbunsod sa sinaunang satiristang si [[Persius]] na magpuna ng ganito: "habang tumatawa ang kanyang kaibigan, patago at pataksil na itinuturo ni Horace ang kanyang daliri sa bawat isang kamalian niya; kapag pinapasok na, pinaglalaruan niya ang mga [[bagting ng puso]] (''Chordae tendineae'')".<ref name="nb">Isinalinwika mula sa sariling 'Mga Satiro' 1.116–17 ni [[Persius]]: "omne vafer vitium ridenti Flaccus amico / tangit et admissus circum praecordia ludit."</ref> Subalit ang ilan sa kanyang panulaang iambiko ay maaaring tila malupit na nakaririmarim sa modernong mga mambabasa o tagapakinig.<ref>E. Fraenkel, ''Horace'', 58</ref>
 
Ang kanyang karera sa larangan ng panulaan ay kapareho o tumutugon at tumutugma sa napakadakilang pagbabago ng Roma mula sa pagiging isang Republika hanggang sa pagiging isang Imperyo. Bilang isang opisyal sa hukbong republikano na nasaktan sa [[Labanan sa Philippi]] noong 42 BK, kinaibigan siya ng kanang kamay na pangkapakanang sibil ni [[Octavian]] na si [[Maecenas]], at naging isang parang tagapagsalita para sa bagong rehimen. Para sa ilang mga mamumuna, ang kanyang kaugnayan sa rehimen ay isang maselang paninimbang kung saan nakapagpanatili siya ng isang malakas na sukat ng kalayaan (siya ay "isang maestro ng matikas na paghakbang na pagilid")<ref>J. Michie, ''The Odes of Horace'', 14</ref> ngunit para sa iba siya ay, sa parirala ni [[John Dryden]], "isang alipin may mabuting pangingilos at asal".<ref>N. Rudd, ''The Satires of Horace and Persius'', 10</ref><ref name="nb">Siniping pagbanggit ni N. Rudd mula ''Discourse Concerning the Original and Progress of Satire'' ni John Dryden, sinipi mula sa edisyon ni W.P. Ker ng mga sanaysay ni Dryden, Oxford 1926, tomo 2, pp. 86–7</ref>