Aklat ng Pahayag: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Atn20112222 (usapan | ambag)
No edit summary
Atn20112222 (usapan | ambag)
No edit summary
Linya 2:
{{Mga Tipan ng Bibliya}}
 
Ang '''Aklat ng Pahayag kay Juan''' o '''Pahayag kay Juan''',<ref name=AngBiblia>[http://angbiblia.net/pahayag.aspx Ang Pahayag kay Juan], Ang Biblia, AngBiblia.net</ref> na kilala rin bilang '''Aklat ng Pahayag''' o '''Pahayag''' lamang, ay ang pinakahuling aklat sa [[Bagong Tipan]] sa [[Bibliya]] ng mga [[Kristiyano]].<ref name=Biblia>{{cite-Biblia|Pahayag}}, pahina 1793.</ref> Nakikilala rin ito bilang '''Apokalipsis ni Juan''' o payak na '''[[Apokalipsis (salita)|Apokalipsis]]''' ('''[[Hula]]''') lamang. Ang aklat na ito ay pinaniniwalaan na isinulat sa kapanahunan ni [[Emperador Domiciano[[Domitian]] o sa panahon ni [[Emperador [[Nero]].<ref name=Biblia/> Naglalaman ito ng mga simbolismo at mga pahayag o [[pagsisiwalat]] na [[apokaliptiko]] upang itago ang pag-atake nito sa [[Imperyo Romano]] upang makaiwas sa pag-uusig ang may akda nito.
 
== Paglalarawan ==
Linya 23:
{{main|Bilang ng Halimaw|Imperyal na kulto}}
[[File:P. Oxy. LXVI 4499.jpg|thumb|right|Pragmento ng [[Papyrus 115|Papyrus 115 (P115)]] na pinakalumang manuskrito ng Aklat ng Pahayag. Ito ay naglalaman ng '''orihinal''' na [[bilang ng Halimaw]] na '''616''' o '''ΧΙϚ'''(chi, iota, stigma).]]
*[[Preterismo]]: Ang paniniwalang ang mga pangyayari sa Aklat ng Pahayag ay tumutukoy sa mga pangyayaring naganap noong unang siglo CE at naglalaman ng mga pahayag laban sa [[Imperyo Romano]] na binigyan ng sikretong pangalan na [[Patutot ng Babilonia]](Whore of Babylon) sa Pahayag 17-20 at mga [[emperador]] nito dahil sa pag-uusig sa mga [[Kristiyano]] sa panahong ito. Ayon sa Pahayag 17:9, ''ang pitong ulo ay ang '''pitong bundok''' na inuupuan ng babae'' na paglalarawan sa '''[[:en:Seven hills of Rome|pitong bundok ng Roma]]'''. Ayon din sa Pahayag 17:10, sa mga pitong ulo ng [[bilang ng Halimaw|halimaw]](Emperador ng Imperyo Romano), ''bumagsak na ang lima sa kanila, '''naghahari pa ang isa'''(Nero), at ang huli ay hindi pa dumarating'' na nagpapahiwatig na ang isa sa mga sungay ng halimaw ay umiiral at naghahari noong panahong isinulat ang aklat na ito noong ika-1 siglo CE. Para naman sa mga naniniwalang ang aklat na ito ay isinulat noong panahon ni Emperador [[Domitian]], ang "ulong may sugat"(Pahayag 13) ay tumutukoy kay [[Nero]] na namatay noong 68 CE ngunit ayon sa alamat na tinawag na ''Nero Redivivus'' ay magbabalik o mabubuhay muli upang ipagpatuloy ang pag-uusig sa mga Kristiyano. Ang "naghahari pang isa" ay pinaniniwalaang si [[Vespasian]] at ang ulo na ''buhay noong una ngunit ngayo'y wala na ay isa sa pitong hari at siyang magiging ikawalo'' ay tumutukoy kay Domitian na pinaniwalaang nabuhay na si Nero. Dahil sa alamat na ito noong ika-1 siglo CE sa Asya Menor, ang halimaw ay inilarawan ng may akdang ito na may mortal na sugat ngunit gumaling(Pahayag 13:3).<ref name=ref1>http://www.pbs.org/wgbh/pages/frontline/shows/apocalypse/revelation/white.html</ref> Ayon sa mga skolar ng [[Bibliya]], ito ay isinulat upang hikayatin ang mga [[Kristiyano]] na magtiis sa pag-uusig ng [[Imperyo Romano]] sa mga Kristiyano noong ika-1 siglo CE. Bukod dito, ang mga Griyegong siyudad ng [[Asya Menor]] na kinaroonan ng pitong Iglesia ng Asya Menor ang mga sentro ng [[imperyal na kulto]] kung saan ang mga templo na pinamumunuan ng mga saserdote(priest) ng kultong Romano ay itinayo upang pagsambahan ng mga [[emperador]] bilang mga [[diyos]].<ref name=ref1/> Ang mga mamamayan ng siyudad na ito ay inaatasan na sumamba at maghain ng handog sa mga emperador ng Roma sa mga templong ito at ang sinumang hindi sumunod dito ay pinag-uusig at pinapatay. Sa paggamit ng mga simbolismo at [[gematria]](pagsusuma ng pangalan) ng may akda nito, ang [[Bilang ng Halimaw|Halimaw]] sa Pahayag 13 ay mauunawaan ng mga Kristiyano noong ika-1 siglo CE na tumutukoy kay [[emperador]] [[Nero]] ng [[Imperyo Romano]] na ang pangalan ay may suma total na 666 sa Griyegong baybay na "Nerōn Kaisar" na isinalin sa Hebreong נרונ קסר o 616 ayon sa Latin na baybay na "Nerō Caesar" na isinalin sa Hebreong נרו קסר. Ayon sa mga skolar ng Bibliya, ang 616 ang orihinal na [[bilang ng Halimaw]] dahil ito ang nakasulat sa pinakalumang manuskrito ng Aklat ng Pahayag. Ang pananaw na ito ang tinatanggap ng halos lahat ng mga skolar at eksperto ng [[Bibliya]].
*[[Historisismo]]; Ang paniniwalang ang ilan sa mga pangyayari sa Aklat ng Pahayag ay naganap at ang ilan ay nagaganap sa kasalukuyang panahon. Ayon sa paniniwalang ito, ang halimaw sa Pahayag 13 ang [[papa]] ng [[Romano Katoliko]]. Kanila ding ginagamit ang titulong [[Vicarius Filii Dei]] upang patunayang ang papa ang 666. Ayon din sa paniniwalang ito, ang Dakilang Babilonia sa Pahayag 17 ay tumutukoy sa [[Romano Katolisismo]]. Ang mga sektang Kristiyanong may ganitong paniniwala ay kinabibilangan ng mga [[adventista]](o [[Sabadista]]) at mga sektang nagmula dito.
*[[Futurismo]]: Ang paniniwalang ang mga pangyayari sa Aklat ng Pahayag ay mangyayari sa hinaharap. Ayon sa paniniwalang ito, ang anti-kristo ay lilitaw pagkatapos itayo ang [[Ikatlong Templo]] sa Jerusalem at makikipagkasundo sa bansang Israel sa 7 taon ngunit kanyang lalabagin ang kasunduan sa loob ng 3 1/2 taon at papasok sa itinayong templo sa Jerusalem at idedeklara ang kanyang sarili na diyos. Ang mga sektang naniniwala di