Kompuwesto: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
Ikinakarga sa Compound |
m r2.7.1) (robot dinagdag: uz:Kimyoviy birikma |
||
Linya 1:
Ang '''kumpuwesto''', '''kompuwesto''' (o '''kompwesto''' sa ponemikong baybay) ay isang [[kimikal na sustansya]] na binuo mula sa dalawa o higit pang [[elemento]], na may tiyak na proporsyon na nagtatakda sa kayarian nito. Halimbawa, ang [[tubig]] ([[Idroheno|H]]<sub>2</sub>[[Oksiheno|O]]) ay isang kompuwesto na binubuo ng dalawang atomo ng [[idroheno]] sa bawat isang atomo ng [[oksiheno]].
Sa pangkahalatan, ang tiyak na rasyon (''ratio'') na ito ay dapat na manatiling matatag dahil sa katangiang pisikal at hindi dahil sa arbitraryong pag-aayos ng tao. Ito ang dahilan kung bakit ang ang mga materyal na gaya ng [[tanso]], ang [[superkonduktor]] na [[YBCO]], ang [[semikonduktor]] na ''[[aluminum galium arsenide]]'' o [[tsokolate]] ay itinuturing na mga ''[[mixture]]'' o ''[[alloy]]'' at hindi kompuwesto.
Ang katangitanging likas ng isang kompuwesto ay ang pagkakaroon nito ng [[pormulang kimikal]]. Inilalarawan ng pormula ang ratio ng mga atomo sa isang sustansya, at ng bilang ng mga atomo sa isang molekula ng sustansya (kaya ang pormula ng ''[[ethene]]'' ay [[Carbon|C]]<sub>2</sub>[[Hydrogen|H]]<sub>4</sub> hindi [[Carbon|C]][[Hydrogen|H]]<sub>2</sub>). Hindi ipinapakita ng pormula kung ang isang kompuwesto ay binubuo ng mga [[molekula]]; halimbawa, ang ''[[sodium chloride]]'' (karaniwang asin, [[Sodium|Na]][[Chlorine|Cl]]) ay isang [[kompuwesto ioniko]].
Ang mga kompuwesto ay maaring magkaroon ng maraming [[Phase ng matter|phase]]. Maraming mga kompuwesto ay [[solido]]. Ang mga kompuwestong molekula ay maari ring maging [[likido]] o [[gas]]. Ang lahat ng kompuwesto ay masisira upang maging mas maliit na kompuwesto o indibidwal na [[atomo]] kung [[Init|papainitan]] sa isang tiyak na [[temperatura]] na tinatawag na [[decomposition temperature|temperatura ng dekomposisyon]]. Ang bawat kompuwesto ay binibigyan sa lathala ng isang natatanging bilang, ang kanyang [[CAS number|bilang ng CAS]].
== Mga uri ng kumpuwesto ==
* [[Asido]]
* [[Base]]
* [[Ionikong kumpuwesto]]
* [[Asin]]
* [[Oxide|Oksido]]
* [[Organikong kumpuwesto]]
== Batayan ==
* Malaking bahagi ng nilalaman ng artikulong ito ay mula sa artikulong "[[:en:Chemical compound|Chemical compound]]" ng [[:en:|English Wikipedia]] (rebisyon ng [http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Chemical_compound&oldid=14374443 Abril 30, 2005]).
[[Kategorya:Kimika]]
[[Kategorya:Kompuwestong kimikal|*]]
[[an:Compuesto quimico]]
[[ar:مركب كيميائي]]
[[ba:Химик ҡушылмалар]]
[[bat-smg:Kemėnis jongėnīs]]
[[be:Хімічнае злучэнне]]
[[be-x-old:Хімічнае злучэньне]]
[[bg:Химично съединение]]
[[bn:রাসায়নিক যৌগ]]
[[bs:Hemijski spojevi]]
[[ca:Compost químic]]
[[ceb:Kompuwesto]]
[[cs:Chemická sloučenina]]
[[cy:Cyfansoddyn cemegol]]
[[da:Kemisk forbindelse]]
[[de:Chemische Verbindung]]
[[el:Χημική ένωση]]
[[en:Chemical compound]]
[[eo:Kemia kombinaĵo]]
[[es:Compuesto químico]]
[[et:Keemiline ühend]]
[[eu:Konposatu kimiko]]
[[fa:ترکیب شیمیایی]]
[[fi:Yhdiste]]
[[fiu-vro:Liitollus]]
[[fo:Evnasambinding]]
[[fr:Composé chimique]]
[[ga:Comhdhúil]]
[[gd:Co-thàth]]
[[gl:Composto químico]]
[[gv:Co-vunstoo]]
[[he:תרכובת]]
[[hi:रासायनिक यौगिक]]
[[hif:Chemical compound]]
[[hr:Kemijski spojevi]]
[[ht:Konpoze]]
[[hu:Vegyület]]
[[ia:Composito chimic]]
[[id:Senyawa kimia]]
[[io:Kemiala kompozajo]]
[[is:Efnasamband]]
[[it:Composto chimico]]
[[ja:化合物]]
[[jbo:xukmi veljmina]]
[[ka:რთული ნივთიერება]]
[[kk:Күрделі зат]]
[[ko:화합물]]
[[la:Compositum chemicum]]
[[lmo:Cumpost chimigh]]
[[lt:Cheminis junginys]]
[[lv:Ķīmiskā viela]]
[[mk:Хемиско соединение]]
[[ml:സംയുക്തം]]
[[mn:Химийн холбоо]]
[[mr:संयुगे]]
[[ms:Sebatian kimia]]
[[my:ဒြပ်ပေါင်း]]
[[nds:Cheemsch Verbinnen]]
[[nl:Samengestelde stof]]
[[nn:Kjemisk sambinding]]
[[no:Kjemisk forbindelse]]
[[oc:Compausat quimic]]
[[os:Буаргъæд]]
[[pl:Związek chemiczny]]
[[pnb:کیمیائی کمپاؤنڈ]]
[[pt:Composto químico]]
[[qu:T'inkisqa]]
[[ro:Compus chimic]]
[[ru:Химическое соединение]]
[[sh:Hemijsko jedinjenje]]
[[si:රසායනික සංයෝග]]
[[simple:Chemical compound]]
[[sk:Chemická zlúčenina]]
[[sl:Spojina]]
[[sq:Komponim kimik]]
[[sr:Хемијско једињење]]
[[su:Sanyawa kimia]]
[[sv:Kemisk förening]]
[[sw:Kampaundi]]
[[ta:சேர்மம்]]
[[th:สารประกอบ]]
[[tr:Bileşik]]
[[tt:Химик катнашма]]
[[uk:Хімічна сполука]]
[[ur:کیمیائی مرکب]]
[[uz:Kimyoviy birikma]]
[[vi:Hợp chất]]
[[war:Kumpuwesto kimikal]]
[[yi:כעמישע פארבינדונג]]
[[zh:化合物]]
[[zh-min-nan:Hoà-ha̍p-bu̍t]]
[[zh-yue:化合物]]
| |||