Disenyo: Pagkakaiba sa mga binago

Ang '''disenyo''', na tinatawag ding '''sulawing''', '''sulam''', '''sulambi''' o '''antangan''',<ref name=Gab>[http://www.gabbydictionary.com/home.asp ''Design''], gabbydictionary.com</ref> ay ang pagpaplanong naglalatag ng basehan para sa paggawa ng bawat isang bagay o sistema. Magagamit ito kapwa bilang isang [[pangngalan]] at bilang isang [[pandiwa]] at, sa mas malawak na paraan, nangangahulugan itong [[nilapat na sining]] at [[inhinyeriya]]. Bilang isang pandiwa, ang magdisenyo ay tumutukoy sa proseso ng pagsisimula at pagpapaunlad ng isang plano para sa isang produkto, kayarian, sistema, o bahagi na may hangaring<ref>Tingnan ang mga kahulugan mula sa talahuluganan na nasa [http://dictionary.cambridge.org/results.asp?searchword=design&x=64&y=13&= Cambridge Dictionary of American English], sa [http://dictionary.reference.com/browse/design Dictionary.com] (natatangi na ang mga kahulugan bilang 1-5 at 7-8) at sa [http://www.askoxford.com/concise_oed/design?view=uk AskOxford] (natatangi na ang mga pandiwa).</ref>. Bilang isang pandiwa, ang disenyo ay ginagamit para sa pinakahuling (kalutasan) [[plano]] (iyon ay ang mungkahi, ginuhit na larawan, huwaran o modelo, paglalarawan) o ang kinalabasan o resulta ng pagpapatupad ng plano sa anyo ng isang nabuong produkto ng isang proseso ng pagdidisenyo.<ref>Tingnan ang mga kahulugan mula sa talahuluganan na nasa [http://dictionary.reference.com/browse/design Dictionary.com], natatangi na ang mga kahulugan bilang 10-12. Tandaan na ang kahulugan bilang 9 sa pinagpasukang ito ''ay'' ang produkto ng isang proseso ng pagdidisenyo.</ref>.

Kapag hindi kasama ang ganitong klasipikasyon, sa malawakang diwa walang iba pang mga limitasyong umiiral at ang huling produkto ay maaaring [[kasuotan]] hanggang ugnayang-mukha ng tagagamit na grapikal hanggang sa mga gusaling [[tukudlangit]]. Kahit na ang mga mga konseptong [[birtuwal]] na katulad ng [[katauhang pangkorporasyon]] at mga tradisyong cultural na katulad ng pagdiriwang ng particular na mga kapistahang opisyal<ref>Minsan itong nakikita sa mga [[relihiyon]]. Sa [[Lumang Tipan]] o [[Torah]], inaayos ng [[Diyos]] kung paano ipagdiriwang ang [[Pesah]] ng mga Hudyo. Isa pang halimbawa ang pagdiriwang ng mga [[Saksi ni Joba]] ng Pag-aalala sa Kamatayan ni Kristo o Ang Memoryal, nagdadala sila ng isang relihiyosong katawan na nagsimula noong 1879.</ref> ay paminsan-minsang dinidisenyo. Sa mas kamakailan, ang mga proseso (sa pangkalahatan) ay itinuturing din bilang mga produkto ng disenyo, na nagbibigay ng bagong kahulugan sa katagang disenyo ng proseso o proseso ng disenyo.

Ang taong nagdidisenyo ay tinatawag na isang '''tagapagdisenyo''', '''tagadisenyo''', o '''disenyador''', na isang katagang ginagamit din para sa mga taong naghahanapbuhay bilang isang dalubhasa sa isa sa samu’t saring mga larangan ng disenyo, karaniwang tumutukoy din sa kung anong larangan ang pinagtutuonan ng pansin (katulad ng tagapagdisenyo ng moda, tagapagdisenyo ng konsepto, o tagapagdisenyo ng web). Karaniwang nangangailangan ang pagdidisenyo ng isang tagapagdisenyo upang isaalang-alang ang [[estetiko]], [[pangtungkulin]], at marami pang ibang mga aspeto ng isang bagay o isang proseso, na karaniwang nangangailangan ng maraming [[pananaliksik]], [[pag-iisip]], [[pagmomodelo]], interaktibong pagbabago ([[paglulunas ng suliranin]]), at muling pagdidisenyo.

Dahil sa ganyang malawak na kahulugan, walang wikang pandaigdig o nakapagkakaisang institusyon para sa mga tagapagdisenyo ng lahat ng mga disiplina. Nagpapahintulot ito ng maraming nag-iiba’t ibang mga pilosopiya at mga pagharap patungo sa paksa. Subalit ang seryosong pag-aaral ng disenyo ay humihingi ng tumaas na pagtuon sa proseso ng disenyo.<ref>College of Design, [http://www.design.iastate.edu/FILES/Outcomes/bfa-gd.pdf Bachelor of Fine Arts, Graphic Design], Pamantasang Pang-estado ng TuIowa. (Pahayag ng Misyon, pangalawang talata, magmula sa "Analytical thought ..." ).</ref><ref>Judith E. Sims-Knight, Richard L. Upchurch at Paul Fortier, [http://fie.engrng.pitt.edu/fie2005/papers/1309.pdf A Simulation Task to Assess Students’ Design Process Skill] (Introduksyon, pang-apat na talata, linya 4)</ref>

Ilang tao ang nagsasabi na ang sining ay isang produkto o bagay na ginawa na may layuning antigin o estimulahin ang mga pandama ng tao, pati na ang isipan ng tao o espiritu ng tao. Ang '''akdang-sining''' o '''likhang-sining''' (ang ''artwork'' sa Ingles) ay karaniwang hinuhusgahan batay sa kung gaano ang katalaban nito sa tao, ang dami ng tao na makauugnay dito, at kung gaano ang antas ng pagpapahalaga ng tao rito. Ang una at pinakamalawak na diwa ng sining ay nangangahulugan ng "pagkakaayos" o "ayusin". Sa ganitong diwa, ang sining ay nalilikha kapag ang isang tao ay nag-aayos ng mga bagay na natatagpuan sa mundo upang maging isang bago o naiibang [[disenyo]] o [[porma]]; o kapag ang isang tao ay nag-ayos ng mga kulay na magkakatabi sa loob ng isang [[dibuho]] upang makagawa ng isang imahe o upang makagawa lamang ng isang marilag o nakatatawag-pansing disenyo.

Ang sining ay maaari ring maging isang pagpapadama ng damdamin. Ang alagad ng sining o artista ay maaaring makadama ng isang partikular na emosyon o damdamin at nakadaramang wala nang ibang paraan upang maipadama ito, maliban na lamang sa paglikha ng isang bagay na may kahalagahan o kahulugan para sa kanila. Karamihan sa sining na nalikha sa ganitong pagkakataon ay ginawa para sa alagad ng sining, sa halip na para sa mga tagapagtangkilik. Subalit, kapag ang isang madlang tagapagtangkilik ay nakauugnay din sa damdaming ito, ang nalikhang sining ay magiging isang matagumpay na sining sa harap ng madla.

== Mga sanggunian ==