Ebolusyong komberhente: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Linya 15:
}}
 
Ang '''Ebolusyong konberhente''' o '''Ebolusyong pagtatagpo''' ay naglalarawan sa pag-[[ebolusyon|eebolb]] o pagkakamit ng parehong katangiang biolohiko sa mga organismo o espesyeng walang kaugnayan sa isa't isa. Ang sanhi nito ay karaniwang isang magkatulad na ebolusyonaryong [[bioma]](biome) dahil ang mga magkatulad na mga kapaligiran ay [[natural na seleksiyon|pipili]] ng mga parehong katangian]] sa mga espesye na sumasakop sa parehong niche na ekolohikal kahit pa ang mga espesyeng ito ay malayong magkaugnay. Ang pakpak ang isang klasikong halimbawa ng ebolusyong konberhente. Ang mga lumilipad na [[insekto]], [[ibon]], at mga [[paniki]] ay lahat independiyenteng(hindi nakasalalay sa iba pa) nag-ebolb ng kakayahan na makalipad. Ang mga ito ay nagkonberhente sa magagamit na katangian. Ang mga ninuno ng parehong mga paniki at ibon ay mga panlupaing kwadruped at ang bawat isang ito ay independiyenteng nag-[[ebolusyon|ebolb]] ng may enerhiyang paglipad sa pamamagitan ng mga pag-aangkop ng mga harapang biyas nito. Bagaman ang parehong mga pag-aangkop sa harapang biyas ay superpisyal na hugis pakpak, ang mga ito ay malaking hindi magkatulad sa konstruksiyon. Ang pakpak ng [[paniki]] ay isang membranong sumasakop sa apat na sukdulang humabang mga daliri samantalang ang airfoil ng pakpak ng [[ibon]] ay gawa ng mga balahibo(feathers) na malakas na nakakabit sa harapang braso(ula) at mataas na magkasanib na mga buto ng wrist at kamay(carpometacarpus) na tanging may mga mungting labi ng natitirang mga daliri na umaangkla sa bawat isang balahibo. Parehong napanatili ng mga paniki at ibon ang hinlalaki para sa espesyalisadong tungkulin. Kaya bagaman ang mga pakpak ng mga paniki at ibon ay konberhente sa tungkulin, ang mga ito ay hindi konberhente sa anatomiya. Ang mga katangiang lumilitaw sa pamamagitan ng ebolusyong konberhente ay tinaguriang mga analogosong istaktura na salungat sa mga homolohosong istraktura na may isang karaniwang pinagmulan. Ang mga pakpak ng paniki at [[pterosauro]] ay isang halimbawa ng mga istrakturang analohoso samantalang ang pakpak ng paniki ay homolohoso sa mga harapang braso ng tao at iba pang [[mamalya]] na nagsasalo ng isang katayuang pang-ninuno sa kabilang ng pagkakaroon ng iba't ibang mga tungkulin. Ang pagkakatulad ng espesye sa iba't ibang ninuno na resulta ng ebolusyong konberhente ay tinatawag na homoplasiya. Ang kabaligtaran ng ebolusyong konberhente ang [[ebolusyong diberhente]] kung saan ang mga magkakaugnay na espesye ay nag-ebolb ng iba't ibang mga katangian. Sa lebel ng [[molekula]], ito ay nangyayari sanhi ng isang randomang [[mutasyon]] na walang kaugnayan sa mga pagbabagong pag-aangkop. Ang ebolusyong konberhente ay katulad ngunit natatangi mula sa phenomena ng ebolusyonaryong relay at parallelo o [[magkahilerang ebolusyon]]. Ang ebolusyonaryong relay ay naglalarawan kung paanong ang independiyenteng espesye ay nagkakamit ng magkatulad na mga katangian sa pamamagitan ng [[ebolusyon]] ng mga ito sa magkatulad na kapaligiran sa iba't ibang mga panahon. Ang halimbawa nito ang mga [[palikpik na dorsal]] ng ekstinkt na [[ichthyosauro]] at mga [[pating]]. Ang paralellong ebolusyon ay nangyayari kapag ang dalawang independiyenteng espesye ay sabay na nag-eebolb sa parehong panahon sa parehong ekoespasyo at nagkakamit ng magkatulad na mga katangian. Ang halimbawa nito ang mga nanginginaing kabayo at [[Palaeotherium|paleothere]].
[[Kategorya:Ebolusyon]]
[[ar:تطور تقاربي]]