Kasaysayang pansining: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
AnakngAraw (usapan | ambag) mga suleras |
AnakngAraw (usapan | ambag) salin |
||
Linya 3:
{{Art history}}
{{Western art history}}
Ang '''kasaysayang pangsining''' o '''kasaysayang makasining''' (Ingles: ''art history'') ay ang pang-akademiyang pag-aaral ng mga bagay na pangsining o makasining na at ayon sa kaunlarang pangkasaysayan at mga kontekstong pang-estilo ng mga ito, halimbawa na ang [[henero]], [[disenyo]], [[pormato]] (anyo), at [[estilo (mapagmamasdang sining)|estilo]].<ref>"[http://wordnet.princeton.edu/perl/webwn?s=art%20history Art History]". WordNet Search - 3.0, princeton.edu</ref> Kabilang dito ang "pangunahing" mga sining ng pagpipinta, paglililok, at arkitektura; pati na ang mga "hindi pangunahing" sining ng seramiks, muwebles, at iba pang mga bagay na pampalamuti.
Bilang isang kataga, ang kasaysayang pangsining (gayun din ang [[kasaysayan ng sining]]) ay sumasaklaw sa ilang mga kaparaanan ng pag-aaral ng mga [[sining na napagmamasdan]]; na sa karaniwang paggamit ay tumutukoy sa mga gawa o akda ng sining at arkitektura. Nagkakapatung-patong ang mga aspeto ng disiplinang ito. Ayon sa pagmamasid ng manunulat ng kasaysayang pangsining na si [[Ernst Gombrich]], ang larangan ng kasaysayang pangsining ay katulad ng [[Gaul]] ni [[Julius Caesar|Caesar]], na nahahati sa tatlong mga bahagi na pinaninirahan ng tatlong magkakaiba, bagaman hindi talagang mapandigmang mga tribo: (i) ang mga ''[[connoisseurship|connoisseur]]'' o dalubhasa, (ii) ang mga [[kritisismo ng sining|kritiko]] o mga manunuri, at (iii) ang pang-akademiyang mga manunulat na pangsining.<ref>Ernst Gombrich (1996). ''The Essential Gombrich'', p. 7. London: Phaidon Press</ref>
Bilang isang disiplina, ang kasaysayang pangsining ay ipinagkakaiba mula sa kritisismo ng sining, na nakatuon sa pagtatatag ng isang kaukol na halagang pangsining sa mga akdang indibiduwal ayon sa ibang estilong mapaghahambingan, o nagtatakda ng isang buong estilo o pagkilos; at ang [[teoriya ng sining]] o ang "[[pilosopiya ng sining]]", na nakatuon sa pundamental na kalikasan ng sining. Ang isang sangay ng pook na ito ng pag-aaral ay ang [[estetika]], na kinabibilangan ng pag-iimbestiga ng [[enigma]] (palaisipan o talinghaga) ng [[Sublime (philosophy)|karilagan]] at pagtitiyak sa kahalagahan o kaibuturan ng [[kagandahan]]. Sa teknikal na kaisipan, hindi ang mga bagay na ito ang kasaysayang pangsining , dahil gumagamit ang mga manunulat ng kasaysayang pangsining ng [[kaparaanang pangkasaysayan]] upang sagutin ang mga katanungang "Paano ba nalikha ng alagad ng sining ang akda?", "Sino ba ang mga tagapag-adya?" ("Sino ba ang mga tagapagtangkilik o tagapagtaguyod?"), "Sinu-sino ba ang kaniyang mga guro?", "Sino ba ang kaniyang mga tagapanood (o tagapakinig)?", "Sino ba ang kaniyang mga alagad?", Anu-ano bang mga puwersang pangkasaysayan ang humubog sa ''[[oeuvre]]'' (obra) ng alagad ng sining?", at "Paano naapektuhan ng alagad ng sining at ng kaniyang likha ang kurso ng mga kaganapang pangsining, pampulitika, at panlipunan?" Gayunpaman, walang katiyakan kung maaaring masagot na kasiya-siya ang ganitong maraming mga uri ng katanungan na hindi isinasaalang-alang din ang batayang mga tanong na patungkol sa kalikasan ng sining. Sa kasamaang palad, ang pangkasalukuyang puwang na nasa pagitan ng kasaysayang pangsining at ng pilosopiya ng sining (estetika) ay kadalasang sumasagabal dito.<ref>''Cf'': 'Art History versus Aesthetics', James Elkins (pamamatnugot) (New York: Routledge, 2006).</ref>
Art history is not only a [[biography|biographical]] endeavor. Art historians often root their studies in the scrutiny of individual objects. They thus attempt to answer in historically specific ways, questions such as: What are key features of this style?, What meaning did this object convey?, How does it function visually?, Did the artist meet their goals well?, What symbols are involved?, and Does it function discursively?
The historical backbone of the discipline is a celebratory chronology of beautiful creations commissioned by public or religious bodies or wealthy individuals in western Europe. Such a "[[Western canon|canon]]" remains prominent, as indicated by the selection of objects present in art history textbooks. Nonetheless, since the 20th century there has been an effort to re-define the discipline to be more inclusive of non-Western art, art made by women, and vernacular creativity.
{{usbong|Kasaysayan|Sining}}
| |||