Pentateukong Samaritano: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
AnakngAraw (usapan | ambag)
baybay
AnakngAraw (usapan | ambag)
dagdag
Linya 1:
[[File:Samaritan High Priest and Old Pentateuch, 1905.png|thumb|350px|[[Samaritanong Dakilang Saserdote]] at Lumang Pentateuch, 1905]]
{{other uses|Pentateuko}}
Ang '''Pentateukong Samaritano''', '''Torang Samaritano''' o '''Samaritanong Torah''' (Hebreo: תורה שומרונית torah shomroniyt) ang bersiyon na [[Samaritano]] ng [[Pentateuch]] o Torah ng [[Hudaismo]]. Ang Pentateuch ang unang limang mga aklat ng [[Bibliya]]. Ito ay tradisyonal na isinulat sa [[alpabetong Samaritano]] at ginagamit ng mga Samaritano sa kanilang [[relihiyon]]. Ito ang bumubuo sa buong [[kanon na biblikal]] ng relihiyon ng mga Samaritano na Samaritanismo. Itinatakwil na kanonikal sa Samaritanismo ang ibang mga aklat ng [[Tanakh]] na hindi Pentateuch ng Hudaismo. Ang mga pagsasanay pang-[[relihiyon]] ng mga [[Samaritano]] ay batay sa kanilang bersiyon na Samaritano ng [[Pentateuch]] ng Hudaismo. Ito ay iba mula sa mga tekstong [[Masoretiko]] o sa [[Septuagint]]. Ang mga 6,000 na pagkakaiba ay umiiral sa pagitan ng Samaritanong Pentateuch at [[Masoretiko]]ng Pentateuch. Ito ay kinabibilangan ng mga pagkakaiba sa doktrina gaya ng utos sa Samaritanong Torah na magtayo ng dambana sa [[Bundok Gerizim]]. Ang halos 2,000 pagkakaiba ng Samaritanong Pentateuch sa Masoretikong Pentateuch ay umaayon sa [[Septuagint]] at ang ilan ay sa Latinong Vulgata. Ang ilang mga manuskrito ng Pentateuch sa [[Mga skrolyo ng Patay na Dagat]] ay nagdadala ng uring tekstong "pre-Samaritano". Ayon sa mga skolar, ang Samaritanong Pentateuch ay kumakatawan sa isang autentikong sinaunang tradisyong tekstuwal sa kabila ng pag-iral ng mga walang katulad na anyo na ipinakilala ng mga Samaritano.
[[File:Shomroni tora2.jpg|thumb|left|Samaritan at ang Samaritan Torah]]
Ang mga Samaritano ay naniniwala na isinulat ng [[diyos]] ang kanilang Samaritanong Pentateuch at ibinigay kay [[Moises]] ang unang kopya nito kasama ng dalawang mga tableta na naglalaman ng [[Sampung Utos]].<ref name = "Gaster">Gaster, T.H. "Samaritans," pp. 190–197 in ''Interpreter's Dictionary of the Bible, Volume 4''. George Arthur Buttrick, gen. ed. Nashville: Abingdon, 1962.</ref> Ang mga Samaritano ay naniniwala na ang kanilang mga kopya ay nag-iingat ng tekstong ito na isinulat ng diyos na hindi naliko hanggang sa kasalukuyang panahon. Kanilang tinatawag ang kanilang Samaritanong Pentateuch na קושטה ("Ang Katotohanan").<ref name = "Gaster"/> Ang mga Samaritano ay nag-aangkin na sila ay nagmula sa Hilagang [[Kaharian ng Israel]] na humiwalay sa [[Kaharian ng Judah]] pagkatapos ng kamatayan ni Solomon.<ref>[http://books.google.com/books?id=U1UfMyO-RiEC&pg=PA82 Tov 2001, pp. 82-83].</ref>