Lokal na pamahalaan: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
EmausBot (usapan | ambag)
m r2.7.2+) (robot dinagdag: ar, cs, fi, id, it, ja, lmo, pt, sr, th, vi, wuu, zh
Ibabao7 (usapan | ambag)
No edit summary
Linya 1:
{{Politika ng Pilipinas}}
{{Wikify|date=Nobyembre 2009}}
Ang '''bayan''' (''munisipalidad'') ay isang bahagi ng '''lokal na pamahalaan''' ng Pilipinas. Ang mga lalawigan ay binubuo ng mga lungsod at mga bayan. Ang mga bayan naman ay binubuo ng mga barangay o barrio (baryo).Ang mga bayan ay may autonomiya sa pambansang pamahalaan ng Republika ng Pilipinas. Ang mga ito ay pinapayagang gumawa ng kanilang sariling mga pang-ekonomiya, industriya at pulitikal na pagpapaunlad ng Pambansang Pamahalaan sa pamamagitan ng pambansang batas na tinatawag na Local Government Code (o Lokal na Kodigo ng Pamahalaan) ng 1991<ref>http://www.lawphil.net/statutes/repacts/ra1991/ra_7160_1991.html</ref>. Sa batas na ito, ang mga pamahalaang lokal ay pinapayagang mamahala, gumawa ng mga alituntunin o pang-lokal na mga ordinansa, at ipatupad ito, at pamahalaan ang kanyang lugar ng sakop. Sila ay maaaring pumasok sa mga pribadong transaksyon at negosyo sa pamamagitan ng paghalal at pagtalaga ng mga opisyal at lokal na bubuwisan. Sila ay inaatasang ipatupad ang mga batas, mapa-lokal man ito o pambansa. Ang Pambansang Pamahalaan ay umaalalay, nagbabantay at nagsisiguro na ang mga lokal na pamahalaan ay hindi lumalabag sa batas pambansa.
{{copyedit|date=Nobyembre 2009}}
 
Ang Pambansang Pamahalaan ay umaalalay, nagbabantay at nagsisiguro na ang mga lokal na pamahalaan ay hindi lumalabag sa batas pambansa. Ang Pamahalaan Lokal ay mayroon sariling sangay na Ehekutibo at Lehislatibo. Ang Sangay ng Hudikatura ng Republika ng Pilipinas ay hindi sakop ng Lokal na Pamahalaan. Ang Hudikatura nila ay tulad ng nasa Pambansang Pamahalaan.
 
Ang mga bayan ay pinamumunuan ng '''Alkalde''' (''minsan tinatawag ding Punongbayan o Mayor sa Ingles'') bilang Opisyal ng Ehekutibo. Ang Lehislatura ay binubuo ng '''Bise Alkalde''' at walong '''konsehal''' (o minsan ay kagawad). Ang walong konsehal, at ang Pangulo ng Sangguniang Kabataan(SK) at ang Pangulo ng Liga, ay ang bumubuo sa Sangguniang Bayan. Lahat sila ay mga inihalal na opisyal at nagsisilbi ng 3 taon termino at hindi lalabis sa 3 sunod-sunod na termino. Ang Bise Alkalde naman ang namumuno sa lehislatura, pero hindi maaaring bumoto maliban na lang kung patas.
 
== Pagkakauri ng mga Bayan ==
 
LOKAL NA PAMAHALAAN SA PILIPINAS
Ang bayan (munisipalidad) ay isang bahagi ng '''lokal na pamahalaan''' ng Pilipinas.
Ang mga lalawigan ay binubuo ng mga lungsod at mga bayan.
Ang mga bayan naman ay binubuo ng mga barangay o barrio (baryo).
Ang mga bayan ay may autonomiya sa pambansang pamahalaan ng Republika ng Pilipinas.
Ang mga ito ay pinapayagang gumawa ng kanilang sariling mga pang-ekonomiya, industriya at pulitikal na pagpapaunlad ng Pambansang Pamahalaan sa pamamagitan ng pambansang batas na tinatawag na Local Government Code (o Lokal na Kodigo ng Pamahalaan) ng 1991. Sa batas na ito, ang mga pamahalaang lokal ay pinapayagang mamahala, gumawa ng mga alituntunin o pang-lokal na mga ordinansa, at ipatupad ito, at pamahalaan ang kanyang lugar ng sakop.
Sila ay maaaring pumasok sa mga pribadong transaksyon at negosyo sa pamamagitan ng paghalal at pagtalaga ng mga opisyal at lokal na bubuwisan. Sila ay inaatasang ipatupad ang mga batas, mapa-lokal man ito o pambansa.
Ang Pambansang Pamahalaan ay umaalalay, nagbabantay at nagsisiguro na ang mga lokal na pamahalaan ay hindi lumalabag sa batas pambansa. Ang Pamahalaan Lokal ay mayroon sariling sangay na Ehekutibo at Lehislatibo. Ang Sangay ng Hudikatura ng Republika ng Pilipinas ay hindi sakop ng Lokal na Pamahalaan. Ang Hudikatura nila ay tulad ng nasa Pambansang Pamahalaan.
Ang mga bayan ay pinamumunuan ng Alkalde (minsan tinatawag ding Punongbayan o Mayor sa Ingles) bilang Opisyal ng Ehekutibo.
Ang Lehislatura ay binubuo ng Bise Alkalde at walong konsehal (o minsan ay kagawad). Ang walong konsehal, at ang Pangulo ng Sangguniang Kabataan(SK) at ang Pangulo ng Liga, ay bumubuo sa Sangguniang Bayan. Lahat sila ay mga inihalal na opisyal at nagsisilbi ng 3 taon termino at hindi lalabis sa 3 sunod-sunod na termino.
Ang Bise Alkalde naman ang namumuno sa lehislatura, pero hindi maaaring bumoto maliban na lang kung patas.
Pagkakauri ng mga Bayan
Ang mga bayan ay nahahati sa uri ng kanilang mga kita ayon sa kanilang taunang kita pagkatapos ng tatlong taon:
Unang Klase P35,000,000 o mahigit pa.
Ika-2 Klase P27,000,000 o higit pa ngunit hindi bababa sa P35,000,000.
Ika-3 Klase P21,000,000 o higit pa ngunit hindi bababa sa P27,000,000.
Ika-4 Klase P13,000,000 o higit pa ngunit hindi bababa sa P21,000,000.
Ika-5 Klase P7,000,000 o higit pa ngunit hindi bababa sa P13,000,000.
Ika-6 Klase mababa sa P7,000,000
Nakahati ang pamahalaang lokal sa Pilipinas sa sumusunod na paraan:
• Pamahalaang panlalawigan
o Gobernador
o Pangalawang Gobernador
o Sangguniang Panlalawigan
• Pamahalaang pambayan at panlungsod
o Alkalde (punong-bayan o punong-lungsod)
o Pangalawang Alkalde
o Sangguniang Bayan o Sangguniang Panlungsod
• Pamahalaang barangay
o Punong Barangay
o Sangguniang Barangay
o Sangguniang Kabataan
Sa ARMM, nakahati ang pamahalaan ayon sa sumusunod:
• Gobernador
• Pangalawang Gobernador
• Batasang Panrehiyon (ARMM Regional Legislative Assembly)
 
{| class="wikitable"
|-
!width=25%|Klase
!Kinikita
|-
|'''''Una'''''
Unang Klase P35|P50,000,000 o mahigit pa.
|-
|'''''Pangalawa'''''
Ika-2|40 Klase P27,000,000million o higit pa ngunit hindimas bababamababa sa P35P50,000,000.
|-
|'''''Ikatlo'''''
|30 million o higit pa ngunit mas mababa sa 40 million
|-
|'''''Ikaapat'''''
|20 million o higit pa ngunit mas mababa sa 30 million
|-
|'''''Ikalima'''''
|10 million o higit pa ngunit mas mababa sa 20 million
|-
|'''''Ikaanim'''''
|mas mababa pa sa 10 million
|}
 
 
== Pagkakahati ng pamahalaang lokal ==
 
'''Pamahalaang panlalawigan'''
 
o * Gobernador
o * Pangalawang Gobernador
o * Sangguniang Panlalawigan
 
'''Pamahalaang pambayan at panlungsod'''
 
o * Alkalde (punong-bayan o punong-lungsod)
o * Pangalawang Alkalde
o * Sangguniang Bayan o Sangguniang Panlungsod
* Pamahalaang barangay
o * Punong Barangay
o * Sangguniang Barangay
o * Sangguniang Kabataan
 
'''Sa ARMM, nakahati ang pamahalaan ayon sa sumusunod:'''
 
* Gobernador
* Pangalawang Gobernador
* Batasang Panrehiyon (ARMM Regional Legislative Assembly)
 
{{Municipalities in the Philippines}}
[[Kaurian:Pamahalaan]]
 
== Pinagkunan ==
{{reflist|1}}
 
[[ar:حكومة محلية]]