Simbahang Ortodokso ng Silangan: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m r2.7.3) (robot dinagdag: wuu:东正教
Atn20112222 (usapan | ambag)
No edit summary
Linya 1:
Ang '''Simbahang Silangang Ortodokso''' o '''Eastern Orthodox Church''' na opisyal na tinatawag na '''Orthodox Catholic Church'''{{#tag:ref|The Orthodox Church considers itself to be both [[orthodoxy|orthodox]] and [[catholic]]. In earlier and patristic usage, the Church usually referred to herself as the "Catholic Church"<ref>[http://books.google.com/books?id=7ly4DgtT3LkC&pg=PA867&dq=&lr=#v=onepage&q=%22Catholic%20Church%20was%20the%20name%20preferred%20by%20the%20older%20councils%22&f=false The encyclopedia of Christianity] ISBN 978-90-04-12654-1</ref><ref>[http://books.google.com/books?id=saFgJRjaPwcC&pg=PA486&dq=Confession+Dositheus+OR+Dositheos+%22Catholic+Church%22&lr=#v=onepage&q=Confession%20Dositheus%20OR%20Dositheos%20%22Catholic%20Church%22&f=false The Confession of the Orthodox Patriarch Dositheus of Jerusalem] ISBN 978-0-8042-0526-9</ref> whose faith was the "Orthodox faith". Such usage is still reflected today in the Orthodox liturgy, e.g. "unite them to your Holy, Catholic and Apostolic Church" (from the litany of the catechumens, [[Divine Liturgy|Liturgy of St. John Chrysostom]]). Current convention however, favors the name "Orthodox Church", perhaps partly to avoid confusion with the [[Catholic Church|Roman Catholic Church]], especially its [[Eastern Catholic churches|Eastern rites]]. But, especially in official contexts, the Orthodox Church continues to use the title "Catholic Church", and Orthodox authorities such as Saint [[Raphael of Brooklyn]] have asserted that the full name of the church includes the term "Catholic" as in [http://books.google.com/books?id=oeKOUb6OcG4C&pg=PA101&dq=%22The+Church+of+the+East+has+never+from+the+first+been+known+by+any+other+name+than+Catholic,+nor+has+she+set+aside+this+title+in+any+official+document.%22&lr= "Holy Orthodox Catholic Apostolic Church"]. The Church is referred to as the "Orthodox Catholic Church" in official church documents and some books.<ref>{{cite book |title=The Orthodox Church |author=Bishop Kallistos (Ware) |date= |work= |publisher=Penguin Books |isbn=0-14-014656-3 }} p. 307<br>{{cite web |url=http://doepa.org/about_orthodoxy.html |title=About Orthodoxy |author= |date= |work=The Orthodox Church |publisher=The Diocese of Eastern Pennsylvania, Orthodox Church in America |accessdate= }}<br>{{cite web |url=http://www.orthodoxdelmarva.org/about_orthodoxy.html |title= About Orthodoxy |author= |date= |work= |publisher=Christ the Saviour Orthodox Church |accessdate= }}<br>{{cite web |url=http://www.psromanianchurch.com/about_orthodoxy.html |title=About Orthodoxy |author= |date= |work= |publisher="Saints Michael and Gabriel" Romanian Orthodox Church |accessdate= }}{{Dead link|date=August 2010}}<br>[http://www.stvladimirs.net/ Ukrainian Orthodox Church of the USA - Ecumenical Patriarchate of Constantinople]<br>[http://www.forministry.com/USPAGOARCHCGOC/ElderAimilianos/ Holy Cross Greek Orthodox Church, Stroudsburg, Pennsylvania]<br>{{cite web |url=http://orthodoxinfo.com/general/orthodoxy.aspx |title=The Orthodox Church - An Introduction |author= |date= |work= |publisher=Orthodox Christian Information Center |accessdate= }}<br>{{cite web |url=http://www.archangelsbooks.com/orthofaith.asp |title=THE HOLY ORTHODOX CHRISTIAN CHURCH: ITS FAITH AND LIFE |author= |date= |work= |publisher=ArchangelsBooks.com |accessdate= }}<br>{{cite web |url=http://www.forgodiswithus.org/ |title=Orthodox Church |author= |date= |work= |publisher=Orthodox Church of Dover, Florida |accessdate= }}<br>[http://www.orthodoxynewcastle.org/ Orthodox Churches of New Castle and Lawrence County, Pennsylvania]<br>{{cite web |url=http://www.orthodoxlife.net/easternchurch/theorthochurch.html |title=The Eastern Orthodox Church |author=Monks at [[Dečani Monastery]] in [[Kosovo]] |work= |publisher=Orthodoxlife.net |accessdate= }}<br>{{cite web |url=http://www.stgeorgetoledo.org/vsItemDisplay.dsp&objectID=3720668E-D9C5-4104-912DC29B0DFB6E5D&method=display |title=Introduction to the Orthodox Faith |author= |date= |work= |publisher=Saint George Antiochian Orthodox Christian Cathedral |accessdate= }}<br>{{cite web |url=http://saratoga.serbian-church.net/orthodoxy-0 |title=Orthodoxy |author= |date= |work= |publisher=Saint Archangel Michael Serbian Orthodox Church|accessdate= }}<br>{{cite web |url=http://www.stmaryofegypt.org/info/orthodoxy.htm |title=The Orthodox Church |author= |date= |work= |publisher=Saint Mary of Egypt Orthodox Church |accessdate= }}<br>[http://www.haoca.org/ Holy Ascension Orthodox Church, Frackville, PA]<br>{{cite web |url=http://www.kosovo.net/orthodoxy.html |title=Orthodox Christianity - Introduction |author= |date= |work= |publisher=Serbian Orthodox Diocese of Ras and Prizren |accessdate= }}<br>{{cite web |url=http://www.stpaulsirvine.org/html/FAQs.html |title=Frequently Asked Questions About the Orthodox Church |author=Father Steven Tsichlis |date= |work= |publisher=St. Paul's Greek Orthodox Church, Irvine, California |accessdate= }}<br> [http://stmarypawtucket.org/antioch.php Saint Mary Antiochian Orthodox Church, Pawtucket, RI]<br>{{cite web |url=http://www.spcportal.org/index.php?pg=454&lang=en |title=HISTORY |author= |date= |work= |publisher=Serbian Orthodox Church, Luzern |accessdate= }}<br>{{cite web |url=http://www.orthodox.or.th/index.php?content=orthodoxy&lang=en |title=TO BE AN ORTHODOX CHRISTIAN .... |author= |date= |work= |publisher=Orthodox Christian Church in Thailand (Moscow Patriarchate) |accessdate= }}<br>{{cite web |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/177174/Eastern-Orthodoxy |title=Eastern Orthodoxy |author= |date= |work= |publisher=[[Encyclopædia Britannica]] |accessdate= }}<br>
Ang '''Simbahang Ortodokso''', opisyal na tinatawag bilang '''Simbahang Ortodoksong Katoliko'''<ref>[http://books.google.com/books?id=saFgJRjaPwcC&pg=PA486&dq=Confession+Dositheus+OR+Dositheos+%22Catholic+Church%22&lr=#v=onepage&q=Confession%20Dositheus%20OR%20Dositheos%20%22Catholic%20Church%22&f=false The Confession of the Orthodox Patriarch Dositheus of Jerusalem]. ISBN 978-0-8042-0526-9. {{en icon}}</ref> na karaniwan ding tinutukoy na '''Simbahang Silanganing Ortodokso''' ay ang itinuturing ng mga mananampalataya nito na ang "[[Palatandaan ng Tunay na Simbahan|Iisa, Banal, Katoliko at Apostolikong Simbahan]]" na itinatag ni [[Hesukristo]] at ng kanyang mga apostol may halos 2,000 taong ang nakararaan. Ang Ortodoksiya ay ang ikalawang pinakamalaking sekta ng mga [[Kristiyano]], pagkatapos ng [[Romano Katoliko]]. Ito ay may tinatayang 300 milyong tagasunod.
{{cite book |url=http://books.google.com/?id=XRkfKdho-5cC&pg=PT288&dq=eastern+%22Orthodox+Catholic+Church%22 |title=Eastern Orthodoxy |author=Johannes P. Schadé |date=October 25, 2006 |work=Encyclopedia of World Religions |publisher= |accessdate= |isbn=978-1-60136-000-7 }}<br>
{{cite book |url=http://books.google.com/?id=OdKCVjCschMC&pg=PA76&dq=eastern+%22Orthodox+Catholic+Church%22 |title=The Eastern Orthodox |author=Richard R. Losch |date=May 3, 2002 |work=The Many Faces of Faith: A Guide to World Religions and Christian Traditions |publisher= |accessdate= |isbn=978-0-8028-0521-8 }}<br>
{{cite book |url=http://books.google.com/?id=ZP_f9icf2roC&pg=PA309&dq=eastern+%22Orthodox+Catholic+Church%22+official |title=Eastern Orthodoxy|author=Wendy Doniger |date = September 1999|work=Merriam-Webster's encyclopedia of world religions |publisher=Merriam-Webster, Inc |accessdate= |isbn=978-0-87779-044-0 }}<br>
{{cite book |url=http://books.google.com/?id=_F5yntZocGIC&pg=PA8&dq=eastern+%22official%22+OR+%22officially%22+%22Orthodox+Catholic+Church%22 |title=Eastern Orthodoxy |author=Thomas E. FitzGerald |date=September 30, 1998 |work=The Orthodox Church |publisher= |accessdate= |isbn=978-0-275-96438-2 }}<br>
{{cite book |url= http://books.google.com/?id=ARbQ8I7ZOjkC&pg=PA79&dq=eastern+%22Orthodox+Catholic+Church%22+official |title= Eastern Orthodoxy |author=Andrea C. Paterson |date=August 19, 2004 |work=An Analysis and Brief History of the Three Great Monotheistic Faiths Judaism, Christianity, Islam |publisher= |accessdate= |isbn= 978-1-59467-453-2 }}</ref>|group=note}} and commonly referred to as the '''Orthodox Church''',<ref>''Our Church is also spoken of as the "Eastern Church" to distinguish it from the Churches of the West. "Eastern" is used to indicate that in the first millennium the influence of our Church was concentrated in the eastern part of the Christian world and to show that a very large number of our membership is of other than Greek national origin. Thus, Orthodox Christians throughout the world use various ethnic or national titles: "Greek", "Russian", "Serbian", "Romanian", "Ukrainian", "Bulgarian", "Antiochian", "Albanian", "Carpatho-Russian", or more inclusively, as "Eastern Orthodox"'' ([http://www.goarch.org/ourfaith/ourfaith7061 Rev. Alciviadis C. Calivas, Th.D. "The Greek (Eastern) Orthodox Church. What's in our name?").]</ref> ang ikalawang pinakamalaking simbahan o Iglesiang [[Kristiyano]] sa buong mundo <ref name="adherents.com"/> na may tinatayang 300 milyong mga deboto <ref name="about.com"/> na ang pangunahing mga bansa ay ang [[Belarus]], [[Bulgaria]], [[Cyprus]], [[Georgia (country)|Georgia]], [[Greece]], [[Republic of Macedonia|Macedonia]], [[Moldova]], [[Montenegro]], [[Romania]], [[Russia]], [[Serbia]], at [[Ukraine]] na ang lahat pangunahing Silangang Ortodokso. Ang sektang ito ay nagtuturo na ito ang Isa, Banal, Katoliko at Apostolikong Iglesia na itinatag ni [[Hesus]] at ng kanyang mga [[apostol]] mga 2,000 libong taon na ang nakalilipas.
 
Ang Simbahang Silangang Ortodokso ay binubuo ng ilang mga nangangasiwa sa sariling mga katawang ecclesial na ang bawat isa ay natatangi sa heograpiya at nasyonal ngunit nagkakaisa sa teolohiya. Ang sariling-pinangangasiwaang(o autocephalous) na katawan ay kadalasan ngunit hindi palaging sumasakop sa isang bansa ay pinapastulan ng isang [[Banal na Sinod]] na ang tungkulin kabilang sa maraming mga bagay ay ingatan at ituro ang apostoliko, patristikong mga tradisyon at mga kaugnay na pagsasanay ng simbahan. Tulad ng [[Romano Katolisismo]], [[Komunyong Anglikano]], [[Assyrianong Simbahan ng Silangan]], [[Oriental Ortodokso]] at ilan pang mga simbahan, ang mga obispong Ortodokso ay bumabakas ng kanilang lahi sa mga apostol sa pamamagitan ng proseso ng [[paghaliling apostoliko]].
{{stub|Kristiyanismo}}
{{English2|Eastern Orthodox Church}}
== Sanggunian ==
{{reflist}}
 
Binababakas ng Simbahang Silangang Ortodokso ang pagkakabuo nito sa pamamagitan ng [[Imperyong Byzantine]] o [[Imperyo Romano]] tungo sa sinaunang iglesiang itinatatag ni [[Apostol Pablo]] at ng mga Apostol. Sinasanay nito ang pinaniniwalaang nitong orihinal na sinaunang mga tradisyonal na naniniwala sa paglago nang walang pagbabago. Sa mga hindi doktrinal na bagay, ay minsang nakikisalo mula sa mga tradisyong lokal na Griyego, Slaviko, at Gitnang Silangan kabilang pa sa iba na naghuhugis ng pag-unlad kultural ng mga bansang ito. Ang layunin ng mga Kristiyanong Ortodokso mula sa bautismo ay patuloy na dalhin ang kanilang mga sarili tungo sa [[diyos]] sa buo nilang mga buhay. Ang prosesong ito ay tinatawag na [[theosis]] o deipikasyon at isang pilgrimaheng espiritwal kung saan ang bawat tao ay nagsisikap na maging banal sa pamamagitan ng paggaya kay Hesus at pagpapalago ng panloob na buhay sa pamamagitan ng walang tigial na panalangin(na ang pinakakilala ang [[Panalangin ni Hesus]]) o ''[[hesychasm]]'' hanggang sa mapag-isa sa kamatayan sa apoy ng pag-ibig ng diyos.<ref>"http://www.goarch.org/ourfaith/ourfaith7114"; Deification". Cross, F. L., ed. The Oxford dictionary of the Christian church. New York: Oxford University Press. 2005</ref>
[[Kategorya:Kristiyanismo]]
 
Ang [[kanon]] na ginagamit ng Silangang Ortodokso ay kinabibilangan ng Griyegong salin ng [[Tanakh]] na tinatawag na [[Septuagint]] at ang [[Bagong Tipan]]. Ito ay kinabibilangan ng pitong mga aklat [[Deuterocanonical]] na itinatakwil ng [[Protestantismo]] at isang maliit na bilang ng iba pang mga aklat na wala sa Kanlurang Kanon. Ginagamit ng mga Kristiyanong Ortodokso ang terminong "Anagignoskomena" (isang salitang Griyego na nangangahulugang "mababasa" o "karapat dapat basahin") para sa 10 mga aklat na kanilang tinatanggap ngunit wala sa 39 aklat na kanon ng Lumang Tipan sa [[Protestantismo]]. Itinuturing ito ng mga Kristiyanong Ortodokso na kagalang galang ngunit sa mas maliit na lebel sa 39 aklat ng kanon ng [[Tanakh]]. <ref>Pomazansky, Michael, Orthodox Dogmatic Theology, pp. 33-34</ref> They do, however, use them in the [[Divine Liturgy]].<ref>[http://books.google.com/books?id=q-vhwjamOioC&pg=PA23&dq=anagignoskomena#v=onepage&q=anagignoskomena&f=false S. T. Kimbrough, Orthodox and Wesleyan Scriptural Understanding and Practice, p. 23]</ref> Naniniwala ang mga Kristiyanong Ortodokso na ang kasulatan ay inihayag ng [[Banal na Espiritu]] sa mga kinasihang taong may-akda nito. Gayunpaman, ang mga kasulatan ay hindi ang pinagkukunan ng mga tradisyon na nauugnay sa simbahang ito ngunit ang kabaligtaran. Ang tekstong biblikal ay nagmula sa tradisyong ito. Ito ay hindi rin ang tanging mahalagang aklat sa simbahang Ortodokso. May mga daan daang sinaunang kasulatang [[patristiko]] na bumubuo ng tradisyon ng Simbahang Ortodokso. Ang mga [[Ikono]] ay matatagpuan na nagpapalamuti ng mga pader ng gusaling Ortodokso at [[hagiograpiya]] na kadalasang tumatakip sa panloob na istraktura ng kompleto.<ref name="Ware p. 271">Ware p. 271</ref> Maraming mga tahanang Ortodokso ang may lugar na inilaan para sa panalangin ng pamilya, [[sulok ng ikono]] kung saan ang mga ikono ni Hesus, [[Birheng Marya]] at mga [[Santo]] ay karaniwang inilalagay sa Silangang nakaharap na pader.
[[af:Oosters-Ortodokse Kerk]]
 
[[als:Orthodoxe Kirchen]]
==Depinisyon==
[[ar:أرثوذكسية شرقية]]
Halos mula sa pasimula, ang mga Kristiyano ay tumutukoy sa Simbahan o Iglesia(Church) bilang "Isa, Banal, Katoliko(o unibersal) at Apostolikong Simbahan". <ref>The Catholic Catechism: A Contemporary Catechism of the Teachings of the Catholic Church by [[John Hardon]] by 217 # Publisher: Doubleday # ISBN 0-385-08045-X # ISBN 978-0-385-08045-3 [http://books.google.com/books?id=3Ke37zpSv3gC&pg=PA217&lpg=PA217&dq=ignatius+orthodoxy+catholic+church&source=bl&ots=5NSM9Myhgd&sig=VZeyPRU_-7yMl09Fd2nLOcyNkdk&hl=en&ei=gMuASrSSI5qQtgeI6IDFCg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=6#v=onepage&q=&f=false]</ref> Sa kasalukuyang panahon, sa karagdagan pa sa Simbahang Ortodokso, ang maraming mga sektang Kristiyano ay nag-aangkin ng titulong ito kabilang dito ang [[Romano Katolisismo]], [[Anglikano]], [[Assyrianong Simbahan ng Silangan]], at [[Simbahang Oriental Ortodokso]]. Gayunpaman, itinuturing ng Simbahang Ortodokso ang ibang mga sektang ito na [[schism (relihiyon)|schismatiko]] at sa ilang mga kaso [[heresiya|heretikal]](mali). Sa pananaw Ortodokso, ang mga Assyriano at Oriental ay lumisan sa Simbahang Ortodokso sa unang mga ilang siglo pagkatapos ni Hesus at kalaunan, ang mga Katoliko ay isinagawa ang parehong bagay na naging pinakamlaking pangkat na lumisan sa Ortodokso. Ang pangyayaring ito ay kilala sa kasaysayan bilang [[Schism ng Silangan-Kanluran]] at ito ay tradisyonal na pinepetsahan na 1054 bagaman ito ay isang dahan dahang proseso kesa sa isang biglaang paghahati.
[[arz:ارتودوكسيه شرقيه]]
 
[[ast:Ilesia Ortodoxa]]
Ang Ortodokso(Orthodox) mula sa Griyegong ''orthos'' ("tama", "totooo", "tuwid") + ''[[doxa]]'' ("opinyon" o "paniniwala", na kaugnay ng ''dokein'', "mag-isip")<ref name = "Dict">orthodox. Dictionary.com. Online Etymology Dictionary. Douglas Harper, Historian. [http://dictionary.reference.com/browse/orthodox Dictionary Definition] (accessed: March 03, 2008).</ref> ay tinanggap ng Simbahang Ortodokso upang itangi ang sarili nito mula sa mas nagiging malaking katawan ng hindi-ortodoksong mga denominasyong Kristiyano. <ref>Lace, William W. Christianity. San Diego, CA: Lucent Books, Inc., 2005</ref>
[[az:Şərq Pravoslav Kilsəsi]]
 
[[bat-smg:Stačiatėkībe]]
Ang ilang mga sinaunang simbahan sa [[Silangang Europa]], [[Kanlurang Asya]] at [[Hilagang Aprika]] ay gumagamit rin ng salitang Ortodokso ngunit iba mula sa Simbahang Ortodokso na inilalarawan sa artikulong ito.
[[be:Праваслаўе]]
==Typica==
[[be-x-old:Праваслаўе]]
[[File:Biserica Manastirii Neamt.jpg|thumb|right|[[Monasteryong Neamț]] sa [[Romania]]]]
[[bg:Православна църква]]
Ang nagbibigkis sa Ortodokso ang [[teolohiya]] o aral. Ang lahat ng mga kasapi ng simbahang ito ay naghahayag ng parehong mga paniniwala anupaman ang lahi o nasyonalidad. Gayunpaman, sa pagsasanay at mga tradisyon, may mga pagkakaiba sa istilo depende sa bansa na pinagmulan o lokal na kagawian o pareho nito. Ang mga lokal na kagawian na ito ay tinutukoy na mga pagkakaiba sa typica at tinatanggap ng mga pinuno ng simbahan dahil ang mga ito ay natatantong hindi sumasalungat sa teolohiya sa mga pundamental na katuruang Orotodokso. Dahil dito, maraming mga Simbahang Ortodokso ay kumuha ng pambansang pamagat(e.g. Albanian Orthodox, Bulgarian Orthodox, Georgian Orthodox, Greek Orthodox, Macedonian Orthodox, Montenegrin Orthodox, Romanian Orthodox, Russian Orthodox, Serbian Orthodox, Ukrainian Orthodox etc.) at ang pamagat na ito ay nagsisilbi upang itangi ang wika, sinong mga obispo at aling typica ang sinusunod ng partikular na kongregasyong ito. Sa [[Gitnang Silangan]], ang mga Kristiyanong Ortodokso ay kadalasan ring tinutukoy bilang Romano(o Rum) Ortodokso dahil sa historikal na koneksiyon nito sa Silangang Romano(Imperyo Byzantine) gaya ng binabanggit sa Kapitulo 30 (Sura Rum) ng [[Quran]]. Ang mga kasapi ng simbahang ito ay buong nagkakaisa sa pananampalataya at mga Sagradong Misteryo sa lahat ng mga kongregasyong Ortodokso kahit anupaman ang nasyonalidad. Ang mga pagkakaiba sa praxis(pagsasanay) ay medyo iba. Ang mga ito ay sumasangkot sa mga bagay gaya ng kaayusan kung saan ang isang partikular na hanay ng mga himno ay inaawit o anong oras ang isang partikular na serbisyo ay isinasagawa. Sa pangkalahatan, ang isang Kristiyanong Ortodokso ay maaaring maglakbay sa buong mundo at maging pamilya sa mga serbisyon kahit hindi alam ang wika kung saan ito ipinagdidiwang.
[[br:Iliz Ortodoks]]
==Organisasyon at pamumuno==
[[bs:Pravoslavna crkva]]
Ang permanenteng criteria ng istraktura ng simbahan para sa Simbahang Ortodokso sa kasalukuyan sa labas ng mga kasulatan ng Bagong Tipan ay matatagpuan sa mga kanon(regulasyon at kautusan) ng unang pitong mga konsehong ecumenical; ang mga kanon ng ilang mga lokal o probinsiyal na konseho na ang autoridad ay kinikilala ng buong simbahan; ang [[mga apostolikong kanon]] na pinetsahan mula sa ika-4 siglo CE; at ang "mga kanon ng mga Ama" o mga napiling sipi mula sa mga kilalang pinuno ng iglesia na may kahalagahang kanonikal.
[[ca:Església Ortodoxa]]
<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/177174/Eastern-Orthodoxy Eastern Orthodoxy (Christianity) – Britannica Online Encyclopedia]</ref>
[[crh:Ortodokslıq]]
 
[[cs:Pravoslaví]]
Itinuturing ng Simbahang Ortodokso si [[Hesus]] bilang pinuno ng Simbahan at ang Simbahan ang kanyang katawan. Kaya sa kabila ng malawak na pinanghahawakang kilalang paniniwala sa labas ng mga kulturang Ortodokso, walang isang obispo sa ulo ng Simbahang Ortodosko. Ang mga reperensiya sa [[Ecumenical Patriarch of Constantinople|Patriarka ng Constantinople]] bilang pinuno na katumbas ng [[papa]] sa [[Romano Katoliko]] ay mali. Pinaniniwalaang ang autoridad at biyaya ng diyos ay direktang ipinasa sa mga obispong Ortodokso at kaparian sa pamamagitan ng pagpapatong ng mga kamay na isang kasanayan na sinimulan ng mga apostol at ang hindi napapapatid na historikal at pisikal na ugnayan ay mahalagang elemento ng totoong iglesia (Gawa 8:17, 1 Tim 4:14, Heb 6:2). Gayunpaman, isinasaad ng Simbahang Ortodokso na ang paghahaliling Apostoliko(Apostolic Succession) ay nangangailangan ng Pananampalatayang Apostoliko at ang mga obispong walang Pananampalatayang Apostoliko na nasa [[heresiya]] ay nawawalan ng kanilang pag-aangkin sa Paghahaling Apostoliko. <ref>[http://www.antiochian.org/node/17076 Antiochian Orthodox Christian Archdiocese of North America]</ref>
[[cu:Православиѥ]]
 
[[cv:Православи]]
Ang bawat obispo ay may teritoryo([[episcopal see|see]]) na pinangangasiwaan nito. Ang pangunahing tungkulin nito ay siguraduhing ang mga tradisyon at pagsasanay ng Simbahang Ortodokso ay maiingatan. Ang mga obispo ay magkakatumbas sa autoridad at hindi maaaring manghimasok sa huridiksiyon ng isa pang obispo. Sa pangangasiwa, ang mga obispong ito ang mga teritoryo nito ay isinaaayos sa iba't ibang mga pangkat [[autocephaly|autocephalous]] groups o mga [[synod]] ng obispo na nagtitipon ng hindi bababa sa dalawang beses sa isang taon upang talakayin ang katayuan ng pangyayari sa kanilang mga respektibong see. Bagaman ang mga obispo at ang kanilang mga autocephalous synods ay may kakayahang mangasiwa ng paggabay sa mga indbidwal na kaso, ang mga aksiyon nito ay hindi karaniwang nagtatakda ng [[presedente]] na umaapekto sa kabuuang simbahan. Ang mga obispo ay halos palaging pinipili mula sa mga ranggong monastiko at dapat manatiling hindi kasal.
[[cy:Eglwys Uniongred Ddwyreiniol]]
 
[[da:Den ortodokse kirke]]
may ilang mga panahon nang ang alternatibong mga ideyang teolohiyal ay lumitaw upang hamunin ang pananampalatayang Ortodokso. Sa gayong mga panahon, itinuring ng Simbahang Ortodokso na kailangang tipunin ang isang pangkalahatang [[Ecumenical council|"Dakilang" konseho]] ng lahat ng mga pwedeng obispo sa buong mundo. Itinuturing ng Simbahang Ortodokso ang [[unang pitong mga Konsehong Ecumenical]](na isinagawa sa pagitan ng ika-4 at ika-8 siglo CE) na pinakamahalaga. Gayunpaman, nagkaroon pa ng iba na naganap gaya ng mga Synod ng [[Constantinople]], 879–880, 1341, 1347, 1351, 1583, 1819, and 1872, Synod ng [[Iaşi]] (Jassy), 1642, at ang Pan-Orthodox [[Synod ng Herusalem (1672)|Synod ng Herusalem]], 1672, na ang lahat ng ito ay nakatulong upang ilarawan ang posisyong Ortodokso.
[[de:Orthodoxe Kirchen]]
 
[[diq:Ortodoksiye]]
Ang mga konsehong ecumenical sumunod sa isang anyong demokratiko na ang bawat obispo ay may isang boto. Bagaman presente at pinayagan na magsalita sa harapan ng konseho, ang mga kasapi ng korte ng Imperyo Romano/Byzanting, mga abbot, mga pari, mga monghe at mga laymen ay hindi pinayagang bumoto. Ang pangunahing layunin ng mga Dakilang Synod na ito ay patunayan at pagtibayin ang mga pundamental na paniniwala ng Simbahang Ortodokso bilang katotohanan at alisin bilang heresiya ang anumang maling mga katuruan na nagbabanta sa Simbahang Ortodokso. Ang papa ng Roma sa panahong ito ay humawak ng posisyong [[Primus inter pares|“una sa mga katumbas"”]]. At bagaman ito ay hindi presente sa anumang konseho, patuloy nitong hinawakan ang pamagat na ito hanggang sa [[Schism ng Silangan-Kanluran]] noong 1054 CE.
[[el:Ορθόδοξη Εκκλησία]]
[[File:Enthronement ceremony for Patriarch Kirill.jpg|thumb|Pagtotrono sa [[Patriarka ng Moscow]] at ng Lahat ng Russia]]
[[eml:Cèsa Urtudòsa]]
 
[[en:Eastern Orthodox Church]]
Ayon sa katuruang Ortodokso, ang posisyong "Una sa mga Katumbas" ay hindi nagbibigay ng karagdagang kapangyarihan o autoridad sa obispo na humahawak nito kundi bagkus ang taong ito ay umuupo bilang organisasyonal na ulo ng konseho ng mga katumbas(tulad ng isang pangulo). Ang mga salita at opinyon nito ay hindi nagdadala ng higit na kabatiran o karunungan kesa sa anumang obispo. Pinaniniwalaan ng Ortodokso na ang Banal na Espiritu ay gumagabay sa Simbahang Ortodokso sa pamamagitan ng mga desisyon ng buong konseho at hindi ng isang indibidwal. Sa karagdagan, nauunawaang kahit ang ang mga desisyon ng konseho ay dapat tinatatanggap ng buong simbahang Ortodokso upang maging balido.
[[eo:Ortodoksismo]]
 
[[es:Iglesia ortodoxa]]
Ang isa sa mga desisyon na ginawa ng [[Unang Konseho ng Constantinople]](ang ikalwang konsehong ecumenical na nagtagpo noong 381 CE) at sinuportahan ng kalaunang mga konseho ay ang Patriarka ng Constantinople ay dapat bigyan ng katumbas na karangalan sa Papa ng Roma dahil ang Constantinople ay itinuturing na "Bagong Roma". Ayon sa ikatlong kanon ng ikalawang konsehong ecumenical: "Dahil ito ang bagong Roma, ang obispo ng Constantinople ay dapat magtamasa ng mga pribilehiyo ng karangalan pagkatapos ng obispo ng Roma". Ito ay nangangahulugang ang parehong ito ay nagtatamasa ng parehong mga pribilehiyo dahil ang mga ito ay parehong mga obispo ng mga kapital ng imperyo ngunit ang obispo ng Roma ay mangunguna sa obispo ng Constantinople dahil ang Lumang Roma ay nanguna sa Bagong Roma. Ang ika-28 kanon ng ikaapat na konsehong ecumenical ay nagliwanag ng puntong ito sa pagsasaad na: "Dahil sa ang mga Ama ay tamang nagkaloob ng mga pribilehiyo sa trono ng Lumang Roma dahil ito ang haring siyudad. Ang ang Isang Daan at Limampung pinaka relihiyong mga Obispo(i.e,. ang ikalawang konsehong ecumenical noong 381 CE) na itinulak ng parehong pagsasaalang alang ay nagbigay ng parehong mga pribilehiyo sa pinabanal na trono ng Bagong Roma, na matuwid na humahatol na ang siyudad na pinararangalan ng Soberanya at Senado at nagtatamasa ng parehong mga pribilehiyo sa lumang imperyal na Roma ay dapat sa mga bagay ecclesiastical ay dapat palakihin gaya niya." Ang Papa ng Roma ay meron paring pangungunang pangkarangalan bago ang Constantinope kung ang Schism na Silangan-Kanluran ay hindi nangyari. Dahil sa schism na ito, hindi na kinikilala ng Simbahang Ortodokso ang lehitimasya ng Papa ng Roma. Ang Patriarka dahil dito tulad ng Papa bago nito ay ngayon nagtatamasa na ang pamagat na "una sa mga katumbas". Gayunpaman, hindi ito nagpapahiwatig na siya ang pinuno ng Simbahang Ortodokso. Gayundin, hindi ito opisyal na pamagat ng anuman kundi bagkus ay paraan ng paglalarawan ng senioridad ng mga obispong imperyal ayon sa lahat ng iba pang mga obispo.
[[et:Õigeusk]]
==Distribusyon sa buong mundo==
[[eu:Eliza ortodoxoa]]
[[File:Orthodoxy by Country.svg|right|thumb|upright=1.8|Distribusyon ng Silangang Ortodokso(sa asul) at [[Oriental na Ortodokso]](sa pula)
[[fa:کلیسای ارتدکس شرقی]]
{{legend|#000055|Pangunahing relihiyon (higit sa 75%)}}
[[fi:Ortodoksinen kirkko]]
{{legend|#0000aa|Pangunahing relihiyon (50–75%)}}
[[fr:Église orthodoxe]]
{{legend|#0000ff|Mahalagang relihiyong minoridad (20 –50%)}}
[[fy:Eastersk-Ortodokse Tsjerke]]
{{legend|#5555ff|Mahalagang relihiyong minoridad (5–20%)}}
[[gl:Igrexa Ortodoxa]]
{{legend|#aaaaff|Relihiyong minoridad (1–5%)}}
[[he:נצרות אורתודוקסית]]
{{legend|#550000|Pangunahing relihiyon(higit sa 75%)}}
[[hr:Pravoslavlje]]
{{legend|#d40000|Pangunahing relihiyon (50–75%)}}
[[hu:Ortodox kereszténység]]
{{legend|#ff0000|Mahalagang relihiyong minoridad(20–50%)}}
[[hy:Ուղղափառություն]]
{{legend|#ff5555|Mahalagang relihiyong minoridad(5–20%)}}
[[ia:Ecclesia Orthodoxe]]
{{legend|#ffaaaa|Relihiyong minoridad (1–5%)}}
[[id:Gereja Ortodoks]]
]]
[[is:Rétttrúnaðarkirkjan]]
Bata sa bilang ng mga tagasunod, ang Ortodoksiya ang ikalawang pinakamalaking komunyong Kristiyano sa buong mundo pagkatapos ng [[Romano Katoliko]].<ref name="adherents.com">[http://www.adherents.com/adh_branches.html#Christianity Major Branches of Religions Ranked by Number of Adherents]</ref> Ang mga kasapi ng Ortodokso sa buong mundo ay tinatayang 300 milyon.<!-- This number has been changed countless times in what can only be seen as a bout of pride from one or more anonymous users. Any changes you make here without proper sourcing will be reverted with expedience. --><ref name="about.com">[http://christianity.about.com/od/easternorthodoxy/p/orthodoxprofile.htm Orthodox Denomination]</ref>
[[it:Chiesa ortodossa]]
 
[[ja:正教会]]
Ang Ortodoksiya ang pinakamalaking isang pananampalatayang relihiyoso sa [[Gresya]](95%) at sa Silangang Europa kabilang ang [[Moldova]] (93%), [[Georgia (country)|Georgia]] (89%), [[Romania]] (87%),<ref>content</ref> [[Belarus]] (85%), [[Serbia]] (84%),<ref>[http://webrzs.stat.gov.rs/axd/index.php Republicki Zavod za statistiky – Republike Srbije]</ref> [[Bulgaria]] (83%), [[Cyprus]] (80%), [[Ukraine]] (80%),<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2122.html CIA – The World Factbook – Field Listing – Religions]</ref> [[Russia]] (75%),<ref>{{cite web|url=http://wciom.ru/novosti/press-vypuski/press-vypusk/single/8954.html|title=Russian Public Opinion Research Center|accessdate=2007-11-10|archiveurl=http://web.archive.org/web/20071018012909/http://wciom.ru/novosti/press-vypuski/press-vypusk/single/8954.html|archivedate=2007-10-18}}{{Ru icon}}</ref> [[Montenegro]] (74%),<ref>[http://www.monstat.org/Popis.htm Popis stanovništva 2003 - Zavod za statistiku Crne Gore (in Montenegrin)]</ref> at [[Republic of Macedonia|Macedonia]] (65%).
[[ka:მართლმადიდებლობა]]
 
[[ko:동방 정교회]]
Ang mga tagasunod ng Ortodoksiya ay kumakatawan sa mga 38% ng populasyon sa [[Bosnia and Herzegovina]]. Sa [[Albania]] ang mga tagsunod nito ay mga 25% at ang 40% ay kabilang sa Romano Katoliko. Ito ang nananaig na relihiyon sa [[Kazakhstan]] at kumakatawan sa 40% ng Kazakhstan, 4% ng [[Lithuania]] at 13% o[[Estonia]]. Ang mga pamayanang Ortodokso ay umiiral rin sa [[Lebanon]] (8% ng populasyon ng Lebanon)<ref name=freedom>[http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2010/148830.htm Lebanon – International Religious Freedom Report 2010] U.S. Department of State. Retrieved on 14 February 2010.</ref> [[Jordan]] (80%), [[Israel]], [[West Bank]] at [[Gaza Strip]] ([[Palestinian Christians]]). Ang mga minoridad na Ortodokso ay umiiral sa [[Poland]], [[Slovakia]], [[Hungary]] (Romanian minority), [[Turkey]] at [[Azerbaijan]]. May malalaking pamayanang Ortodokso rin sa buong Europa, Aprika, Asya, Australia at Hilagang Amerika. Sa Estados Unidos at Canada, ang Ortodoksiya ay lumalago at sa kasalukuyan ay bumubuo sa pagitan ng 1% at 5% ng buong populasyon.
[[ku:Dêra ortodoks]]
 
[[la:Ecclesiae Orthodoxae]]
==Mga Sanggunian==
[[lad:Iglesia Ortodoksa]]
{{reflist}}
[[lt:Stačiatikybė]]
[[Kategorya:Silangang Kristiyanismo]]
[[lv:Pareizticība]]
[[Kategorya:Mga denominasyon ng Kristiyanismo]]
[[mg:Fiangonana Ortodoksa]]
[[mhr:Танле тын]]
[[mk:Православие]]
[[ml:പൗരസ്ത്യ ഓർത്തഡോക്സ് സഭ]]
[[ms:Gereja Ortodoks Timur]]
[[mwl:Eigreija Ortodoxa]]
[[nah:Iglesia Ortodoxa]]
[[nl:Oosters-orthodoxe Kerk]]
[[nn:Ortodoks kristendom]]
[[no:Den ortodokse kirke]]
[[oc:Ortodoxia]]
[[os:Православон дин]]
[[pl:Cerkiew prawosławna]]
[[pnb:لیندا آرتھوڈکس چرچ]]
[[pnt:Ορθόδοξον Εγκλεσία]]
[[pt:Igreja Ortodoxa]]
[[ro:Biserica Ortodoxă]]
[[ru:Православие]]
[[rue:Православна церьков]]
[[scn:Chiesa Ortudossa]]
[[sh:Pravoslavlje]]
[[simple:Eastern Orthodox Church]]
[[sk:Pravoslávna cirkev (východná Európa)]]
[[sl:Pravoslavje]]
[[sq:Kisha ortodokse]]
[[sr:Православље]]
[[sv:Ortodoxa kyrkor]]
[[ta:கிழக்கு மரபுவழி திருச்சபை]]
[[th:อีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์]]
[[tpi:Kristen Otodos]]
[[tr:Ortodoks Kilisesi]]
[[tt:Православие]]
[[uk:Православ'я]]
[[ur:راسخُ الا عتقاد کلیسا]]
[[vep:Ortodoksine hristanuskond]]
[[vi:Chính Thống giáo Đông phương]]
[[wuu:东正教]]
[[zh:正教會]]
[[zh-min-nan:Tang Chèng-kàu]]