Teodosio I: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m r2.7.1) (robot dinagdag: io:Theodosius 1ma
Atn20112222 (usapan | ambag)
No edit summary
Linya 1:
{{Infobox monarch
Si '''Flavius Theodosius''' (Enero 11, 347 – Enero 17, 395), o '''Theodosius I''' at '''Dakilang Theodosius''' ay ang emperador ng Roma mula 379-395. Dahil sa kanyang pinag-isa ang Silangan at Kanlurang bahagi ng [[Imperyo Romano]], siya ang pinakahuling emperador ng Silangan at Kanlurang Imperyo Romano. Pagkalipas ng kanyang kamatayan, ang 2 bahagi ng Imperyo Romano ay tuluyan nang nagkahiwalay. Si Theodosius din ang emperador na ginawang opisyal na relihiyong estado ang [[Kristiyanismo]].
| name =Theodosius I
 
| full name =Flavius Theodosius (from birth to accession); </br>Flavius Theodosius Augustus (as emperor)
{{Mga Emperador ng Roma}}
| title =67th [[Roman Emperor|Emperor]] of the [[Roman Empire]]
| image= Theodosius-1-.jpg
| imgw =300px
| caption =Theodosius
| reign =19 January 379 – 15 May 392 (emperor in the [[Eastern Roman Empire|East]];<br>15 May 392 – 17 January 395 (whole empire)
| predecessor =[[Valens]] in the [[Eastern Roman Empire|East]]<br>[[Gratian]] in the [[Western Roman Empire|West]]<br>[[Valentinian II]] in the [[Western Roman Empire|West]]
| successor =[[Arcadius]] in the [[Eastern Roman Empire|East]];<br>[[Honorius (emperor)|Honorius]] in the [[Western Roman Empire|West]]
| spouse =1) [[Aelia Flaccilla]] (?-385)<br> 2) [[Galla (wife of Theodosius)|Galla]] (?-394)
| issue = [[Arcadius]]<br>[[Honorius (emperor)|Honorius]]<br>[[Pulcheria (daughter of Theodosius I)|Pulcheria]]<br>[[Galla Placidia]]
| dynasty =[[Theodosian dynasty|Theodosian]]
| father =[[Count Theodosius|Theodosius the Elder]]
| mother =Thermantia
| religion =[[First Council of Nicaea|Nicene Christian]]
| birth_date ={{Birth date|347|1|11|df=y}}
| birth_place =[[Coca, Segovia|Cauca]], or [[Italica]], near [[Seville]], modern [[Spain]]
| death_date ={{Death date|395|1|17|df=y}} (aged 48)
| death_place =[[Milano|Mediolanum]]
| place of burial =[[Constantinople]], Modern Day [[Istanbul]]
}}
 
Si '''Flavius Theodosius''' (Enero 11, 347 – Enero 17, 395), o '''Theodosius I''' at '''Dakilang Theodosius''' ay ang emperador ng Roma mula 379-395. Dahil sa kanyang pinag-isa ang Silangan at Kanlurang bahagi ng [[Imperyo Romano]], siya ang pinakahuling emperador ng Silangan at Kanlurang Imperyo Romano. Pagkalipas ng kanyang kamatayan, ang 2 bahagi ng Imperyo Romano ay tuluyan nang nagkahiwalay. Si Theodosius din ang emperador na gumawa sa [[relihiyon]]ng [[Kristiyanismo]]ng [[Kredong Niseno|Niseno]] bilang opisyal na relihiyong estado ng imperyo. Siya ay kinikilalang santos sa [[Silangang Ortodokso]] bilang San Theodosius. Kanyang tinalo ang mga mang-aagaw ng tronong si Magnus Maximus at Eugenis at nagtaguyod ng pagwasak ng mga kilalang templong [[pagano]]: ang [[Serapeum]] sa [[Alexandria]], ang [[Templo ni Apollo]] sa [[Delphi]] at ang [[Mga birheng bestal]] sa Roma. Pagkatapos ng kanyang kamatayan, ang kanyang mga anak na sina Arcadius at Honorius ay respektibong nagmana ng mga kalahating Silangan at Kanluran ng imperyo at ang Imperyo Romano ay hindi na kailanman muling nagkaisa. Noong 393 CE, kanyang ipinagbawal ang palarong [[Olimpiko]] sa Sinaunang Gresya. Ang Olimpiko ay idinaos lang muli noong 1896.
==Kristiyanismo==
{{main|Kristiyanismo}}
Itinaguyod ni Theodosius I ang [[Kredong Niseno]] na interpretasyon na pinaniniwalaan ng [[Simbahang Katoliko Romano|Simbahan sa Roma]] at [[Simbahan sa Alexandria]]. Noong Pebrero 27, 380 CE, sina Theodosius I, [[Gratian]] at [[Valentinian II]] ay naglimbag ng "Kautusan ng Tesalonica" upang ang lahat ng kanilang mga nasasakupan ay maghayag ng pananampalataya ng mga obispo ng Roma na si [[Papa Damaso I]] at ng [[Alexandria]] na si [[Papa Pedro II ng Alexandria]](i.e [[Kredong Niseno|pananampalatayang Niseno]]).<ref>[http://www.fordham.edu/halsall/source/theodcodeXVI.html Theodosian Code XVI.i.2, Medieval Sourcebook: Banning of Other Religions]</ref> Kanyang binigyan ng autorisasyon ang mga tagasunod ng kautusang ito na gumamit ng pamagat na mga "Katolikong Kristiyano".<ref>[http://www.fordham.edu/halsall/source/theodcodeXVI.html Theodosian Code XVI.i.2, Medieval Sourcebook: Banning of Other Religions]</ref> Ang Kautusang ito ay inisyu sa ilalim ng impluwensiya ni [[Acholius]] at kaya ay ni [[Papa Damaso I]] na humirang sa kanya. Si Acholius ang obispo ng Tesalonika na nagbautismo kay Theodosius I pagkatapos nitong magkaroon ng malalang sakit. <ref name="EncyEarlyChrist" /> Noong Nobyembre 26, 380 CE, dalawang araw pagkatapos niyang makarating sa [[Constantinople]], kanyang pinatalsik ang obispong hindi-Nicene na si [[Demophilus ng Constantinople]] at hinirang si [[Meletius of Antioch|Meletius]] patriarka ng [[Antioch]] at [[Gregoryo ng Nazianzus]] na isa sa mga [[Amang Cappadocian]], patriarka ng Constantinople. Noong Mayo 381 CE, hinimok ni Theodosius ang isang bagong [[Unang Konseho ng Constantinople|konsehong ekumenikal sa Constantinople]] upang kumpunihin ang schism sa pagitan ng Silangan at Kanluran sa batayan ng [[Kredong Niseno|ortodoksiyang Niseno]].<ref>Williams and Friell, p54.</ref> Inilarawan ng konseho ang ortodoksiya kabilang ang misteryosong Ikatlong Persona ng [[Trinidad]], na Banal na Espirito na bagaman katumbas ng Ama ay nagmula sa kanya samantalang ang Anak ay ipinanganak ng Ama.<ref name="p55">William and Friell, p55.</ref> Kinondena rin ng konseho ang mga [[heresiya]]ng [[Apollinarismo]] at [[Pneumatomachi]], niliwanag ang mga hurisdiksiyon ng simbahang estado ng Imperyo Romano ayon sa mga hangganang sibil at nagpasya na ang Constantinople ay ikalawa sa karapatan sa pangunguna sa Roma.<ref name="p55" /> Noong 383 CE, iniutos ni Theodosius I sa iba't ibang mga hindi-[[Kredong Niseno|Nisenong]] sektang Kristiyano na [[Arianismo]], [[Anomoeanismo]], [[Macedonian (sekta)|Macedonian]] at [[Novatian]]) na magsumite ng isinulat na mga kredo sa kanya na kanyang siniyasat at pagkatapos ay sinunog maliban sa kredo ng mga Novatian. Ang ibang mga sekta ay nawalan ng karapatan na magpulong, mag-ordina ng mga pari at ikalat ang kanilang mga paniniwala.<ref>Boyd (1905), p. 47</ref> Ipinagbawal ni Theodosius I ang pagtira ng mga [[heresiya|heretiko]] sa loob ng [[Constantinople]] at noong 392 CE at 394 CE ay kinumpiska ang kanilang mga lugar ng sambahan.<ref>Boyd (1905), p. 50</ref>
{{Mga Emperador ng Roma}}
==Mga sanggunian==
{{reflist}}
[[Kaurian:Mga Emperador ng Roma]]
{{Link FA|de}}