Teodosio I: Pagkakaiba sa mga binago

{{main|Kristiyanismo}}

Itinaguyod ni Theodosius I ang [[Kredong Niseno]] na interpretasyon na pinaniniwalaan ng [[Simbahang Katoliko Romano|Simbahan sa Roma]] at [[Simbahan sa Alexandria]]. Noong Pebrero 27, 380 CE, sina Theodosius I, [[Gratian]] at [[Valentinian II]] ay naglimbag ng "Kautusan ng Tesalonica" upang ang lahat ng kanilang mga nasasakupan ay maghayag ng pananampalataya ng mga obispo ng Roma na si [[Papa Damaso I]] at ng [[Alexandria]] na si [[Papa Pedro II ng Alexandria]](i.e [[Kredong Niseno|pananampalatayang Niseno]]).<ref>[http://www.fordham.edu/halsall/source/theodcodeXVI.html Theodosian Code XVI.i.2, Medieval Sourcebook: Banning of Other Religions]</ref> Kanyang binigyan ng autorisasyon ang mga tagasunod ng kautusang ito na kunin ang pamagat na mga "Katolikong Kristiyano".<ref>[http://www.fordham.edu/halsall/source/theodcodeXVI.html Theodosian Code XVI.i.2, Medieval Sourcebook: Banning of Other Religions]</ref> Ang Kautusang ito ay inisyu sa ilalim ng impluwensiya ni [[Acholius]] at kaya ay ni [[Papa Damaso I]] na humirang sa kanya. Si Acholius ang obispo ng Tesalonika na nagbautismo kay Theodosius I pagkatapos nitong magkaroon ng malalang sakit. Noong Nobyembre 26, 380 CE, dalawang araw pagkatapos niyang makarating sa [[Constantinople]], kanyang pinatalsik ang obispong hindi-Nicene na si [[Demophilus ng Constantinople]] at hinirang si [[Meletius of Antioch|Meletius]] patriarka ng [[Antioch]] at [[Gregoryo ng Nazianzus]] na isa sa mga [[Amang Cappadocian]], patriarka ng Constantinople. Noong Mayo 381 CE, hinimok ni Theodosius ang isang bagong [[Unang Konseho ng Constantinople|konsehong ekumenikal sa Constantinople]] upang kumpunihin ang schism sa pagitan ng Silangan at Kanluran sa batayan ng [[Kredong Niseno|ortodoksiyang Niseno]].<ref>Williams and Friell, p54.</ref> Inilarawan ng konseho ang ortodoksiya kabilang ang misteryosong Ikatlong Persona ng [[Trinidad]], na Banal na Espirito na bagaman katumbas ng Ama ay nagmula sa kanya samantalang ang Anak ay ipinanganak ng Ama.<ref name="p55">William and Friell, p55.</ref> Kinondena rin ng konseho ang mga [[heresiya]]ng [[Apollinarismo]] at [[Pneumatomachi]], niliwanag ang mga hurisdiksiyon ng simbahang estado ng Imperyo Romano ayon sa mga hangganang sibil at nagpasya na ang Constantinople ay ikalawa sa karapatan sa pangunguna sa Roma.<ref name="p55" /> Noong 383 CE, iniutos ni Theodosius I sa iba't ibang mga hindi-[[Kredong Niseno|Nisenong]] sektang Kristiyano na [[Arianismo]], [[Anomoeanismo]], [[Macedonian (sekta)|Macedonian]] at [[Novatian]]) na magsumite ng isinulat na mga kredo sa kanya na kanyang siniyasat at pagkatapos ay sinunog maliban sa kredo ng mga Novatian. Ang ibang mga sekta ay nawalan ng karapatan na magpulong, mag-ordina ng mga pari at ikalat ang kanilang mga paniniwala.<ref>Boyd (1905), p. 47</ref> Ipinagbawal ni Theodosius I ang pagtira ng mga [[heresiya|heretiko]] sa loob ng [[Constantinople]] at noong 392 CE at 394 CE ay kinumpiska ang kanilang mga lugar ng sambahan.<ref>Boyd (1905), p. 50</ref>

Ang pag-uusig na Kristiyano ng [[paganismo]] sa ilalim ni Theodosius I ay nagsimula noong 381 pagkatapos ng unang ilang taon ng kanyang pamumuno sa [[Silangang Imperyo Romano]]. Noong 380, inulit ni Theodosius I ang pagbabawal ni [[Constantino I]] sa paghahandog na pagano, ipinagbawal ang [[haruspicy]] sa parusa ng kamatayan, pinangunahan ang kriminlasisyon ng mga Mahistrado na hindi nagpapatupad ng mga batas na anti-pagano, sinira ang mga ugnayang pagano at winasak ang mga templong pagano. Sa pagitan ng 389-391, kanyang inihayag ang mga Kautusan na Theodosian na nagbabawal ng paganismo. <ref name="TheodosianCode16.10.11">Theodosian Code 16.10.11</ref><ref name="Routery1997ch4">Routery, Michael (1997) [http://www.vinland.org/scamp/grove/kreich/chapter4.html ''The First Missionary War. The Church take over of the Roman Empire'', Ch. 4, ''The Serapeum of Alexandria'']</ref><ref name="TheodosianCode16.10.10">Theodosian Code 16.10.10</ref> Siya ay nag-isyu ng komprehensihibong batas na nagbabawal sa anumang paganong ritwal kahit sa pribasiya ng tahanan ng mga ito <ref name="hughes">[http://www.ewtn.com/library/CHISTORY/HUGHHIST.TXT "A History of the Church", Philip Hughes, Sheed & Ward, rev ed 1949], vol I chapter 6.</ref> at umapi sa mga [[Manichean]].<ref name="FirstChristianTheologiansp68">"The First Christian Theologians: An Introduction to Theology in the Early Church", Edited by Gillian Rosemary Evans, contributor Clarence Gallagher SJ, "The Imperial Ecclesiastical Lawgivers", p68, Blackwell Publishing, 2004, ISBN 0-631-23187-0</ref> Ang paganismo ay pinagbabawal na, isang "religio illicita."<ref name="HughesVol3">Hughes, Philip ''Studies in Comparative Religion'', ''The Conversion of the Roman Empire'', Vol 3, CTS.</ref>