Biyernes Santo: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Linya 15:
Ang '''Biyernes Santo''' ay isang banal na araw na ipinagdiriwang ng mga [[Kristiyano]] tuwing Biyernes bago sumapit ang [[Pasko ng Pagkabuhay]]. Isa itong natatanging araw dahil inaalala nito si [[Hesus]]. Naniniwala ang lahat ng mga Kristiyano na namatay si [[Hesukristo]] sa [[krus]] para sa mga kasalanan ng mundo, kaya't tinatawag itong "Mabuting" Biyernes. Nangyari ang kaganapan mga malapit sa dalawang libong taon na ang nakararaan sa [[Kalbaryo]], malapit sa [[Herusalem]], at tinatawag na [[krusipiksyon]] ang [[pagpapako sa krus ni Hesus]]. Kalimitang isinasagawa ang mga natatanging mga serbisyo ng [[pananalangin]] sa araw na ito na may mga pagbasa ng pangyayari o salaysay sa [[Mabuting Balita]] hinggil sa mga kaganapang humahantong sa [[pagpapako sa krus]]. Sinasabi ng pangunahing mga simbahang Kristiyano na isang kusang kilos ang krusipiksyon ni Kristo, na ginawa ni Hesus para sa mga nananalig sa kanya, at dahil dito {{ndash}} kasama ang [[muling pagkabuhay]] o [[resureksyon]] niya sa ikatlong araw {{ndash}} nagapi ang [[kamatayan]].
==Kasaysayan==
Ang Biyernes Santo ay idinadaos mula pa noong 100 C.E. Ngunit ilang taon din itong dinaraos na walang kinalaman sa pagkamatay ni Hesus kundi isang simpleng araw ng pag-aayuno. Mula noong ika-apat na siglo, inilarawan ng Apostolic Constitutions ang araw na ito bilang "araw ng pagluluksa, at hindi araw ng kasiyahan," hanggang ang araw na ito ay tinawag na 'Pasch (passage) of the Crucifixion.'
Mula noon, ginugunita nila ang araw na ito bilang araw nang si Hesus ay dinakip at nilitis. Siya ay inilipat sa kamay ng mga sundalong Romano upang ipabugbog at latiguhin. Isang koronang puno ng mahahaba at matatalim tinik ang tinusok sa kaniyang ulo. Si Hesus ay napilitan ding magpasan ng krus sa labas ng siuydad papunta sa Skull Hill. Nanghina siya ng husto matapos siyang bugbugin, at isang lalaking nagngangalang Simon na mula sa Cirene ang hinugot mula sa mga nagmamasid at pinilit na ipabuhat ang krus ni Hesus. Pagdating sa Skull Hill, si Hesus ay pinako sa krus kasama ang dalawa pang kriminal na nasa magkabilang tabi niya. Isang karatula ang ikinabit sa ibabaw na krus na nagsasabing, "Hari ng mga Hudyo".
==Sa Simbahang Katoliko Romano==
[[File:St.Martin-Karfreitag36.JPG|thumb|Ang krusipiho ay nakahanda sa pagpaparangal.]]
Ang araw ng Biyernes Santo ay para sa paggunita ng pagpapakasakit ng Panginoon, ang kanyang ginawang pag-aalay ng kanyang sarili para sa buong sangkatauhan at ang pagpaparangal sa krus na banal. Sa araw na ito hindi gaganapin ang kahit anong sakramento kahit Misa kung kaya’t ang ating liturhiya sa araw na ito ay walang Liturhiya ng Eukaristiya. Kahit walang Misa, ang liturhiya sa hapon ay bahagi ng [[Banal na Tatlong Araw|Triduum]] na nagsimula noong gabi ng Huwebes kung kaya’t dapat makibahagi ang pamayanan dito.
==Kaugalian==
===Pagdiriwang ng Pagpapakasakit ng Panginoon===▼
[[File:Ecce Mass, Good Friday, Our Lady of Lourdes, Philadelphia.jpg|thumb|left|Ang Pakikinabang sa liturhiyang pagdiriwang ng Biyernes Santo (Our Lady of Lourdes, Philadelphia)]]
Sa umaga, gawain ng Simbahan ang Panalangin sa Umaga (Morning Prayer) ng Panalanging Kristiyano sa Maghapon (Liturgy of the Hours). Malinaw na mas mataas ang gawaing ito sa iba pang panalangin i.e. Daan ng Krus kung kaya’t hindi dapat ito isantabi ng parokya. Ito ang tamang araw para gawin ang [[Daan ng Krus]] at hindi habang ginagawa ang Bisita Iglesia. Ang Daan ng Krus ay hindi dapat isabay sa liturhiya sa hapon. Maganda na gawin ito pagkatapos ng Panalangin sa Umaga.
Line 26 ⟶ 31:
Dapat bigyan ng tamang pagpapahalaga ang Panalangin sa Umaga at Pagdiriwang ng Pagpapakasakit ng Panginoon na pawang Liturhiya kaysa sa gawain debosyonal sa simbahan gaya ng Siete Palabras at Daan ng Krus. Hindi ibig sabihin ay tatanggalin ang Siete Palabras at Daan ng Krus, bagkus dapat itong mga gawaing ito ay tumuturo pabalik sa liturhiya sa araw na ito. Ang mga debosyong ito ay mga dagdag lamang sa panalangin ng Simbahan (i.e. Liturhiya).
▲===Pagdiriwang ng Pagpapakasakit ng Panginoon===
====Pangkalahatang Pakiramdam====
Mahalaga sa pagdiriwang na ito ang pangkalahatang pakiramdam (ambiance) kung kaya’t maraming pagkakataon para sa tahimik na panalangin, walang gayak ang santuaryo, walang mga bulaklak, kandila at mantel ang altar, walang paglalahad ng kamay ang pari, at wala ring mga pagbati.
| |||