Vulgata: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
Atn20112222 (usapan | ambag) |
Atn20112222 (usapan | ambag) |
||
Linya 14:
*Lumang Latin na buong hindi binago: [[Sulat sa mga taga-Laodicea]], [[Panalangin ni Manaseh]], [[2 Esdras|4 Esdras]], [[Aklat ng Karunungan]], [[Ecclesiasticus]], at [[1 Macabeo|1]] at [[2 Macabeo]].
==Pagsasalin==
Si Jeronimo ay kinomisyon ng Obispo ng Roma na si [[Papa Damaso I]] noong 382 na baguhin ang [[Vetus Latina|tekstong Lumang Latin]] ng apat na [[ebanghelyo]] mula sa mga pinakamahusay na tekstong Griyego. Noong 385 CE, si Jeronimo ay pinatalsik sa Roma at kalaunang tumira sa [[Belen]] kung saan nagawa niyang gamitin ang isang umiiral na manuskrito ng [[Hexapla]] na malamang ay mula sa kalapit na [[Aklatang Teolohikal ng Caesarea Maritima]] na isang paghahambing sa kolumna sa mga bersiyon ng Lumang Tipan na isinagawa ng 150 taong bago nito ni [[Origen]]. Unang nagsagawa ng isang rebisyon si Jeronimo ng [[Mga Awit]] na isinalin mula sa binagong kolumnang Griyegong [[Septuagint]] ng [[Hexapla]] na kalaunang nakilala bilang bersiyong Galikano. Kanya ring isinagawa ang karagdagang bagong mga salin sa wikang Latin mula sa kolumnang [[Hexapla]]r na Septuagint para sa ibang mga aklat. Gayunpaman, mula 390 hanggang 405, nagsagawa ng bagong pagsasalin si Jeronimo mula sa Hebreo ng lahat ng 39 aklat ng [[Tanakh]] kabilang ang isang karagdagang bersiyon ng Mga Awit. Ang bagong saling ito ng mga Awit ay kanyang tinawag na ''iuxta Hebraeos''(malapit sa mga Hebreo) at karaniwang matatagpuan sa Vulgata hanggang ito ay palitan ng bersiyong Galikano ng Mga Awit noong ika-9 siglo CE. Ang Vulgata ay karaniwang itinuturing na ang unang saling Latin na direktang mula sa Hebreong Lumang Tipan sa halip na sa Griyegong [[Septuagint]]. Gayunpaman, ang ektensibong paggamit ni Jeronimo ng mga materyal na eksehetikal na isinulat sa Griyego gayundin din ang paggamit sa mga kolumna ng [[Hexapla]] nina [[Aquila]] at [[Theodotion]] at ang medyo stilo [[paraprasis]] ng pagsasalin ay gumagawang mahirap na tukuyin kung gaanong kadirekta ang pagsasalin niya ng Hebreo sa Latin.<ref>Some, following P. Nautin (1986) and perhaps E. Burstein (1971), suggest that Jerome may have been almost wholly dependent on Greek material for his interpretation of the Hebrew. A. Kamesar (1993), on the other hand, sees evidence that in some cases Jerome's knowledge of Hebrew exceeds that of his exegetes, implying a direct understanding of the Hebrew text.</ref><ref>Pierre Nautin, article ''Hieronymus'', in: Theologische Realenzyklopädie, Vol. 15, Walter de Gruyter, Berlin - New York 1986, p. 304-315, here p. 309-310.</ref><ref>''Jerome, Greek Scholarship, and the Hebrew Bible: A Study of the Quaestiones Hebraicae in Genesim'' by Adam Kamesar, Clarendon Press, Oxford, 1993, page 97. This work cites E. Burstein, ''La compétence en hébreu de saint Jérôme'' (Diss.), Poitiers 1971</ref> Bago ang pagsasalin ni Jeronimo ng berisyong Latin na Vulgata, ang lahat ng mga nakaraang saling Latin ng Bibliya ng Lumang Tipan ay bumase sa Griyegong [[Septuagint]] sa halip na sa Hebreo. Ang kanyang desisyon na direktang gumamit ng Hebreo sa halip na Septuagint ay sumalungat sa payo ng ibang karamihan ng mga Kristiyano kabilang
==Mga sanggunian==
|