Bangkong Pandaigdig: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Rubinbot (usapan | ambag)
m r2.5.4) (Robot: Binabago ang war:Kalibutanon nga Bangko upang maging war:Bangko Pankalibutan
Inilipat ni Chauahuasachca ang pahinang World Bank papunta sa Bangkong Pandaigdig na nasa ibayo ng ibang kapupuntahan
Linya 1:
#REDIRECT [[Bangkong Pandaigdig]]
[[Talaksan:World Bank Logo.png|thumb|right|Ang logo ng World Bank]]
Ang '''World Bank''' ("Bangkong Pandaigdigan"), ay isang sabansaang bangko na nagbibigay ng tulong pananalapi at teknikal<ref>[http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/EXTABOUTUS/0,,pagePK:50004410~piPK:36602~theSitePK:29708,00.html About the World Bank]</ref> sa mga bansang umuunlad para sa mga programang pangkaunlaran (tulad ng mga tulay, kalsada, paaralan, atbp.) na may layunin ng pagbababa ng kahirapan. Ang World Bank ay naiiba sa [[Pangkat ng World Bank]] na dating binubuo ng [[Bangkong Sabansaan para sa Muling Pagtatayo at Kaunlaran]] (IBRD) at ang [[Kapisanan ng Kaunlarang Sabansaan]] (IDA). Samantala ang huli ay nakisama sa mga entitad na ito sa karagdagan ng tatlong iba pa.<ref name="WBFAQ">[http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/EXTSITETOOLS/0,,contentMDK:20147466~menuPK:344189~pagePK:98400~piPK:98424~theSitePK:95474,00.html FAQs - About the World Bank]. Mula sa opisyal na pahina ng World Bank, Worldbank.org. Muling nakuha noong [[2007-10-07]].</ref>
 
Ang World Bank ay pormal na itinatag noong [[Disyembre 27]], [[1945]], kasabay ang ratipikasyon ng [[kasunduang Bretton Woods]]. Ang konsepto nito ay likas na isinasaisip sa [[Kumperensya sa Monetaryo at Pananalapi ng Mga Nagkakaisang Bansa]]. Pagkatapos ng dalawang taon, nakapaglabas ng Bangko ng unang pautang: $250 angaw sa bansang [[Pransya]] para sa muling pagbangon pagkatapos ng digmaan, ang pangunahing sadlakan ng mga gawain ng Bangko noong katatapos ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]].
 
Sa mahabang panahon, ang panig ng "kaunlaran" ng mga gawain ng Bangko ay nakapagkunwa ng malaking sapi ng pagpapautang, bagama't ito'y nananatiling kasama sa muling pagtatayo pagkatapos ng labanan, kasabay sa muling pagtatayo pagkatapos ng mga likas na malaking kapinsalaan, tugon sa mga kagipitang makatao at mga pagbabalik sa kapaki-pakinabang na pangangailangan para sa mga nasalanta ng labanan kung saan nadamay ang mga umuunlad at pagpapalit na ekonomiya. May mga puna sa mga bunga ng "panukalang pangkaunlaran" ng World Bank na napupunta lamang sa katiwalian at sa malawakang pagsasamantala ng mga korporasyon na nabibigyan ng mga monopolyo ng mga yaman ng umuunlad na bansa.
 
== Misyon ==
[[Talaksan:World Bank building at Washington.jpg|thumb|300 px|Ang mga himpilan ng World Bank sa [[Washington DC]]]]
Ang misyon ng Bangko ay tumulong sa mga [[umuunlad na bansa]] at ang kanilang mga naninirahan ay nagkakamit ng kaunlaran at kababaan ng kahirapan, kasama ang mga bagay na nagawa sa mga [[Mithiing Pangkaunlaran sa Milenyo]] ([[MDG]]), sa pamamagitan ng pagbibigay ng tulong sa mga bansa na nagpapaunlad ng kapaligiran para sa pamumuhunan, mga hanapbuhay at [[kapana-panatili sa pag-unlad]] (''sustainable growth''). Sa ganitong paraan, mapapalaganap ang pagtataguyod ng [[paglago ng ekonomiya]], pagkakaroon ng mga pamumuhunan, at pagbibigay ng kapangyarihan sa mga mahihirap na makibahagi sa kaunlaran. Namamasdan ng World Bank ang mga limang salik na naging susi bilang pangangailangan para sa paglago ng ekonomiya at paglikha ng kapaligirang pangnegosyo:
 
# Magbuo ng kakayahan – Pagpapalakas ng mga pamahalaan at magbigay ng karagdagang edukason sa mga opisyal ng pamahalaan
# Paglikha ng mga imprastraktura – pagsasakatuparan ng mga sistemang abogasya at panghukuman upang mapasigla ang mga negosyo, magkaroon ng proteksyon ng mga sarili at mga karapatan sa ari-arian at mapangaralan ang mga kontrata
# Kaunlaran sa Sistemang Pananalapi – ang pagkatatag ng malakas na sistema na may kakayahang kumandili sa mga pagsusumikap mula sa maliit na pautang hanggang sa pagbibigay ng tulong-pananalapi ng malaking samahan ng mga nagbabakasakali
# Pagpuksa sa [[Katiwaliang pampulitika|katiwalian]] – Kumakandili sa mga bansang nagsisikap sa paglipol ng mga katiwalian
# Pagsasalik, Pagkokonsulta at Pagsasanay – ang World Bank ay nagbibigay ng plataporma ukol sa pagsasalik sa mga isyung pangkaunlaran, pagkokonsulta at nagdadaos ng mga programang pagsasanay na bukas para sa mga interesado tulad ng mga akademiko, mga mag-aaral, mga opisyal ng pamahalaan at mga opisyal ng [[di-pampamahalaang organisasyon]] (NGO), atbp.
 
== Mga Pangulo ng World Bank ==
* [[Eugene Meyer]] (Hunyo 1946–Disyembre 1946)
* [[John J. McCloy]] (Marso 1947–Hunyo 1949)
* [[Eugene R. Black, Sr.]] (Hunyo 1949–Enero 1963)
* [[George David Woods|George D. Woods]] (Enero 1963–Marso 1968)
* [[Robert McNamara]] (Abril 1968–Hunyo 1981)
* [[Alden W. Clausen]] (Hulyo 1981–Hunyo 1986)
* [[Barber Conable]] (Hulyo 1986–Agosto 1991)
* [[Lewis Thompson Preston|Lewis T. Preston]] (Setyembre 1991–Mayo 1995)
* [[James Wolfensohn]] (Mayo 1995–Hunyo 2005)
* [[Paul Wolfowitz]] ([[Hunyo 1]] [[2005]]–Hunyo 2007)
* [[Robert Zoellick]] ([[Hulyo 1]] [[2007]]–Kasalukuyan)
 
== Mga sanggunian ==
{{reflist}}
 
== Mga panlabas na kawing ==
* [http://www.worldbank.org/ Opisyal na Pahina ng World Bank]
 
[[Kategorya:World Bank]]
[[Kategorya:Mga kapisanang pangkabuhayan]]
[[Kategorya:Bangko]]
 
[[af:Wêreldbank]]
[[an:Banco Mundial]]
[[ar:البنك الدولي]]
[[arz:مجموعة البنك الدولي]]
[[ast:Bancu Mundial]]
[[az:Dünya Bankı]]
[[bat-smg:Svieta Banks]]
[[be:Сусветны банк]]
[[be-x-old:Сусьветны банк]]
[[bg:Световна банка]]
[[bm:Dunia Wariso]]
[[bn:বিশ্ব ব্যাংক]]
[[br:Bank-bed]]
[[bs:Svjetska banka]]
[[ca:Banc Mundial]]
[[cs:Skupina Světové banky]]
[[cy:Banc y Byd]]
[[da:Verdensbanken]]
[[de:Weltbank]]
[[el:Παγκόσμια Τράπεζα]]
[[en:World Bank]]
[[eo:Monda Banko]]
[[es:Banco Mundial]]
[[et:Maailmapank]]
[[eu:Munduko Bankua]]
[[fa:بانک جهانی]]
[[fi:Maailmanpankki]]
[[fr:Banque mondiale]]
[[fur:Bancje Mondiâl]]
[[gl:Banco Mundial]]
[[hak:Sṳ-kie Ngiùn-hòng Si̍p-thòn]]
[[he:הבנק העולמי]]
[[hi:विश्व बैंक]]
[[hr:Svjetska banka]]
[[hu:Világbank]]
[[hy:Համաշխարհային բանկ]]
[[id:Bank Dunia]]
[[is:Alþjóðabankinn]]
[[it:Banca Mondiale]]
[[ja:世界銀行]]
[[ka:მსოფლიო ბანკი]]
[[ki:Bengi ya Thĩ]]
[[kk:Дүниежүзілік банк]]
[[ko:세계은행]]
[[krc:Дуния банк]]
[[la:Argentaria Mundana]]
[[lb:Weltbank]]
[[lt:Pasaulio Bankas]]
[[lv:Pasaules Banka]]
[[mk:Светска банка]]
[[ml:ലോക ബാങ്ക്]]
[[mn:Дэлхийн банк]]
[[mr:जागतिक बँक]]
[[ms:Bank Dunia]]
[[my:ကမ္ဘာ့ဘဏ်]]
[[nl:Wereldbank]]
[[nn:Verdsbanken]]
[[no:Verdensbanken]]
[[oc:Banca Mondiala]]
[[pl:Bank Światowy]]
[[pnb:عالمی بنک]]
[[pt:Banco Mundial]]
[[qu:Pacha Qullqiwasi]]
[[ro:Banca Mondială]]
[[ru:Всемирный банк]]
[[rue:Світова банка]]
[[sh:Svjetska banka]]
[[si:ලෝක බැංකුව]]
[[simple:World Bank Group]]
[[sl:Svetovna banka]]
[[sr:Светска банка]]
[[sv:Världsbanken]]
[[sw:Benki ya Dunia]]
[[ta:உலக வங்கி]]
[[te:ప్రపంచబ్యాంకు]]
[[th:ธนาคารโลก]]
[[tr:Dünya Bankası]]
[[uk:Світовий банк]]
[[ur:عالمی بنک]]
[[uz:Jahon banki]]
[[vi:Ngân hàng Thế giới]]
[[war:Bangko Pankalibutan]]
[[wuu:世界银行]]
[[yi:וועלט באנק]]
[[zh:世界銀行集團]]
[[zh-min-nan:Sè-kài Gûn-hâng]]
[[zh-yue:世界銀行集團]]
[[zu:IBhange woMhlaba]]