California: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
mNo edit summary
Namayan (usapan | ambag)
mNo edit summary
Linya 1:
{{Infobox U.S. state |
#Redirect [[Kaliporniya]]
Name = California |
Former = Republika ng California|
Former_flag = Firstbearflag.jpg |
Fullname = Estado ng California|
Flag = Flag of California.svg |
Flaglink = [[Watawat ng California]] |
Seal = Seal of California.svg |
Map = Map_of_USA_CA.svg |
Nickname = Ang Ginintuang Estado |
Motto = [[Eureka (word)|Eureka]]<ref name="motto">{{cite web |url=http://www.leginfo.ca.gov/cgi-bin/displaycode?section=gov&group=00001-01000&file=420-429.8 |title=GOVERNMENT CODE SECTION 420-429.8 |accessdate=2007-02-26 |work=Official California Legislative Information}}</ref> |
Capital = [[Sacramento, California|Sacramento]] |
OfficialLang = [[English language|Ingles]] |
LargestCity = [[Los Angeles, California|Los Angeles]] |
LargestCounty = [[San Bernardino, California]]
Other Cities = [[San Francisco]], [[San Diego]], [[San Jose]], [[Oakland]], [[Long Beach]] |
Governor = [[Arnold Schwarzenegger]] (R)|
Senators = [[Dianne Feinstein]] (D)<br />[[Barbara Boxer]] (D) |
PostalAbbreviation = CA |
TradAbbreviation = Calif. |
AreaRank = 3<sup>rd</sup> |
TotalArea = 410,000 |
TotalAreaUS = 158,302 |
LandArea = 404,288 |
LandAreaUS = 156,100 |
WaterArea = 20,047 |
WaterAreaUS = 7,740 |
PCWater = 4.7 |
PCForest = 35 |
PCDesert = 25 |
PopRank = 1<sup>st</sup> |
2006Pop (calc) = 36,842,934 |
2000Pop = 33,871,648 |
2004Pop(est) = 35,893,799 |
2003Pop = 35,484,453 |
2005Pop(est) = 36,132,147 |
DensityRank = 12<sup>th</sup> |
2000Density = 83.85 |
2000DensityUS = 217.2 |
MedianHouseholdIncome = $49,894 |
IncomeRank = 13<sup>th</sup> |
AdmittanceOrder = 31<sup>st</sup> |
AdmittanceDate = [[Setyembre 9]], [[1850]] |
TimeZone = [[Pacific Time Zone|Pacific]]: [[Coordinated Universal Time|UTC]]-8/[[Daylight saving time|-7]] |
Latitude = 32°30'N to 42°N |
Longitude = 114°8'W to 124°24'W |
Width = 400 |
WidthUS = 250 |
Length = 1,240 |
LengthUS = 770 |
HighestPoint = [[Mount Whitney]]<ref name=usgs>{{cite web| year =[[29 Abril]] [[2005]] | url =http://erg.usgs.gov/isb/pubs/booklets/elvadist/elvadist.html#Highest| title =Elevations and Distances in the United States| publisher =U.S Geological Survey| accessmonthday = November 3 | accessyear = 2006}}</ref> |
HighestElev = 4,421 |
HighestElevUS = 14,505 |
MeanElev = 884 |
MeanElevUS = 2,900 |
LowestPoint = [[Death Valley]]<ref name="usgs" /> |
LowestElev = -86 |
LowestElevUS = -282 |
ISOCode = US-CA |
Website = www.ca.gov
}}
 
Ang '''California''' /ka·li·for·nya/ ay isang [[estado]] na matatagpuan sa [[Kanlurang Pampang ng Estados Unidos|kanlurang pampang]] ng [[Estados Unidos]]. Ito ang pinakamataong estado sa Estados Unidos, at kung magiging independeng [[bansa]], magiging pang-anim sa pinamalaking [[Ekonomiya ng California|ekonomiya]] sa buong mundo, pagkatapos ng [[Pransya]] na halos magkalapit lamang at nilagpasan ang lahat ng mga pinagsamang bansa. Marahil ang pinaka-ibang estado sa bansa sa pisikal at demograpikal na anyo, "Ang Ginuntuang Estado" o ''The Golden State'' ang kanyang opisyal na palayaw. Kadalasang inaakalang pantukoy sa ''[[Gold Rush]]'' (Dagsa ng Ginto) ng California noong [[1849]] ngunit sa katotohanan tumutukoy ito sa sa mga natural na [[damo]] na nagiging ginto ang kulay tuwing panahon ng tag-araw. '''CA''' ang opisyal na [[U.S. postal abbreviation|daglat pangkoreo]] ng California, at sa [[Associated Press]], '''Calif.''' naman ang daglat nito.
 
 
== Pinagmulan ng pangalan ==
 
Orihinal na tumutukoy ang salitang ''California'' sa buong rehiyon na bumubuo sa Tangway ng Baja California ng Mehiko, at ng mga kasalukuyang mga estado ng California, [[Nevada]], at ng [[Utah]], at ilang bahagi ng [[Arizona]], [[Bagong Mehiko]] at [[Wyoming]].
 
Mas kadalasang pinaniniwalaan na ang ''California'' ay hango sa isang kathang-isip na paraiso na tinitirahan ng mga [[Amasona]] na pinamumunuan ni Reyna [[Calafia]].<ref>{{cite book|last=Putnam|first=Ruth|editor=Herbert Ingram Priestley|title=California: the name|url=http://www.archive.org/details/cu31924008278347|year=1917|publisher=University of California|location=Berkeley|pages=356–361|chapter=Appendix A: Etymology of the Word "California": Surmises and Usage}}</ref><ref>{{cite journal|last=Vogeley|first=Nancy|date=April 20, 2001|title=How Chivalry Formed the Myth of California|journal=Modern Language Quarterly|publisher=University of Washington|volume=62|issue=2|pages=165–188|url=http://mlq.dukejournals.org/cgi/pdf_extract/62/2/165|doi=10.1215/00267929-62-2-165}}</ref> Nakatala ang kwento ni Calafia isang gawa noong 1510 na ''[[Las sergas de Esplandián|Ang mga Pagsasamantala ng Esplandian]]'', isinulat bilang kasunod ng ''[[Amadis de Gaula]]'' ng Kastilang manunulat at abentura na si [[Garci Rodríguez de Montalvo]].<ref name=cpn>Gudde, Erwin G. and William Bright. 2004. California Place Names: The Origin and Etymology of Current Geographical Names. p.59–60</ref><ref name="Lavender 1987">{{cite book |last=Lavender |first=David |title=California: Land of New Beginnings |publisher=[[University of Nebraska Press]] |year=1987 |page=27 |isbn=0-8032-7924-8 |oclc=15315566}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.etymonline.com/index.php?search=california&searchmode=none |title=Online Etymology Dictionary |publisher=Etymonline.com |date=June 24, 1957 |accessdate=July 2, 2010}}</ref> Ayon kay Montalvo, isang malayong lupain ang kaharian ni Reyna Calafia, na tinitirahan ng mga [[gripon]] at ng iba pang mga kakaibang mga halimaw, at mayaman sa ginto.
 
Ika-5 ang salitang ''California'' sa mga lumang salitang panglugar ng mga Europeo sa Estados Unidos at dating ginagamit sa ngayong pinakatimog na dulo ng tangway ng Baja California bilang ''[[Pulo ng California]]'' ng mga Kastilang manlalayag na pinamumunuan ni Diego de Becerra at [[Fortún Ximénez]], na dumaong doon noong 1533 sa utos ni [[Hernán Cortés]].<ref name="Stewart 1945">{{cite book |title=Names on the Land: A Historical Account of Place-Naming in the United States |last= Stewart|first=George |authorlink=George R. Stewart|year=1945 |publisher= Random House|location=New York |pages= 11–17}}</ref>
 
 
== Mga Sanggunian ==
{{reflist}}
 
{{California}}
{{United States topic}}
{{US-stub}}
 
[[Kategorya:Mga estado ng Estados Unidos]]
 
[[af:Kalifornië]]
[[als:Kalifornien]]
[[am:ካሊፎርኒያ]]
[[an:California]]
[[ang:California]]
[[ar:كاليفورنيا]]
[[arz:كاليفورنيا]]
[[ast:California]]
[[ay:California suyu]]
[[az:Kaliforniya]]
[[ba:Калифорния]]
[[bar:Kalifornien]]
[[bat-smg:Kalėfuornėjė]]
[[bcl:California]]
[[be:Штат Каліфорнія]]
[[be-x-old:Каліфорнія]]
[[bg:Калифорния]]
[[bi:Kalifornia]]
[[bn:ক্যালিফোর্নিয়া]]
[[bo:ཁྰ་ལེ་ཧྥོར་ནི་ཡ།]]
[[bpy:ক্যালিফোর্নিয়া]]
[[br:Kalifornia]]
[[bs:Kalifornija]]
[[ca:Califòrnia]]
[[chy:California]]
[[ckb:کالیفۆرنیا]]
[[co:California]]
[[cs:Kalifornie]]
[[cv:Калифорни]]
[[cy:Califfornia]]
[[da:Californien]]
[[de:Kalifornien]]
[[diq:Kaliforniya]]
[[el:Καλιφόρνια]]
[[en:California]]
[[eo:Kalifornio]]
[[es:California]]
[[et:California]]
[[eu:Kalifornia]]
[[fa:کالیفرنیا]]
[[fi:Kalifornia]]
[[fo:Kalifornia]]
[[fr:Californie]]
[[frp:California]]
[[frr:California]]
[[fy:Kalifornje]]
[[ga:California]]
[[gag:Kaliforniya]]
[[gd:Calafòrnia]]
[[gl:California]]
[[gn:California]]
[[gv:California]]
[[hak:Kâ-li-fuk-nì-â]]
[[haw:Kaleponi]]
[[he:קליפורניה]]
[[hi:कैलिफ़ोर्निया]]
[[hif:California]]
[[hr:Kalifornija]]
[[hsb:Kaliforniska]]
[[ht:Kalifòni]]
[[hu:Kalifornia]]
[[hy:Կալիֆորնիա]]
[[ia:California]]
[[id:California]]
[[ie:California]]
[[ig:California]]
[[ik:California]]
[[ilo:California]]
[[io:Kalifornia]]
[[is:Kalifornía]]
[[it:California]]
[[iu:ᑳᓖᐴᕐᓃᐊ]]
[[ja:カリフォルニア州]]
[[jbo:kalifornias]]
[[jv:California]]
[[ka:კალიფორნია]]
[[kk:Калифорния]]
[[kn:ಕ್ಯಾಲಿಫೊರ್ನಿಯ]]
[[ko:캘리포니아 주]]
[[krc:Калифорния]]
[[ku:California]]
[[kw:Kaliforni]]
[[la:California]]
[[lad:California]]
[[lb:Kalifornien]]
[[li:Californië]]
[[lij:California]]
[[lmo:California]]
[[lt:Kalifornija]]
[[lv:Kalifornija]]
[[mg:Kalifornia]]
[[mhr:Калифорний]]
[[mi:Karapōnia]]
[[mk:Калифорнија]]
[[ml:കാലിഫോർണിയ]]
[[mn:Калифорни]]
[[mr:कॅलिफोर्निया]]
[[mrj:Калифорни]]
[[ms:California]]
[[my:ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ်]]
[[mzn:کالیفرنیای جزیره مونا]]
[[nah:California]]
[[nds:Kalifornien]]
[[nds-nl:Kalifornië (stoat)]]
[[ne:क्यालिफोर्निया]]
[[new:क्यालिफोर्निया]]
[[nl:Californië]]
[[nn:California]]
[[no:California]]
[[nv:Akééháshį́į́h Hahoodzo]]
[[oc:Califòrnia]]
[[os:Калифорни]]
[[pag:California]]
[[pam:California]]
[[pap:California]]
[[pl:Kalifornia]]
[[pms:Califòrnia]]
[[pnb:کیلیفورنیا]]
[[ps:کالېفورنیا]]
[[pt:Califórnia]]
[[qu:California suyu]]
[[rm:California]]
[[ro:California]]
[[roa-rup:California]]
[[ru:Калифорния]]
[[sa:कालिफ़ोर्निया]]
[[sah:Калифорния]]
[[scn:California]]
[[sco:Californie]]
[[se:Kalifornia]]
[[sh:Kalifornija]]
[[simple:California]]
[[sk:Kalifornia]]
[[sl:Kalifornija]]
[[so:Kalifornia]]
[[sq:Kalifornia]]
[[sr:Калифорнија]]
[[su:Kalifornia]]
[[sv:Kalifornien]]
[[sw:California]]
[[szl:Kaliforńijo]]
[[ta:கலிபோர்னியா]]
[[te:కాలిఫోర్నియా]]
[[tet:California]]
[[th:รัฐแคลิฟอร์เนีย]]
[[tr:Kaliforniya]]
[[tt:Калифорния (штат)]]
[[ug:Kaliforniye Shitati]]
[[uk:Каліфорнія]]
[[ur:کیلی فورنیا]]
[[uz:Kaliforniya]]
[[vec:Całifornia]]
[[vi:California]]
[[vo:Kalifonän]]
[[wa:Californeye]]
[[war:California]]
[[wuu:加利福尼亚]]
[[xal:Калифорни]]
[[yi:קאליפארניע]]
[[yo:Kalifọ́rníà]]
[[zh:加利福尼亚州]]
[[zh-min-nan:California]]
[[zh-yue:加利福尼亞州]]