Diyalogo Hinggil sa Dalawang Pangunahing mga Sistema ng Mundo: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
AnakngAraw (usapan | ambag)
isinalinwika ang mga seksyon at mga kategorya atbp
Linya 1:
{{Italics title}}
{{copyedit}}
{{better translation}}
[[Image:Galileos Dialogue Title Page.png|thumb|300px|right|Frontispiece at pahinang-pamagat ng ''Dialogue'']]
Ang '''''Dialogue Concerning the Two Chief World Systems''''' (Latin: ''Dialogo sopra i due massimi sistemi del mondo'' o "Diyalogo Hinggil sa Dalawang Pangunahing mga Sistema ng Mundo") ay isang aklat na sinulat ni [[Galileo Galilei]] na nilabasinilabas sa taong 1632 sa [[wikang Italiano]] na nagkumpara sa sistemang [[Nicolaus Copernicus|Copernican]] sa tradisyunal na sistemang [[Ptolemy|Ptolemaic]]. Isinalin ito sa Latin bilang ''Systema cosmicum''<ref>Maurice A. Finocchiaro: [http://books.google.com/books?id=LVMy7yoGbdIC&pg=PA61&dq=%22Matthias+Bernegger%22+cosmicum+translation&lr= ''Retrying Galileo, 1633-1992''], University of California Press, 2007 ISBN 0-520-25387-6, 9780520253872</ref> noong 1635 ni [[Matthias Bernegger]].<ref>[http://books.google.com/books?id=ZSe6AAAAIAAJ&q=%22Matthias+Bernegger%22+cosmicum+translation&dq=%22Matthias+Bernegger%22+cosmicum+translation&lr=&pgis=1 Journal for the history of astronomy, 2005]</ref> Ang aklat, na inihandog sa patron ni Galileo, [[Ferdinando II de' Medici, Grand Duke of Tuscany]] at hinatid sa kanya noong ika-22 ng Pebrero, 1632,<ref name="Gindikin1988">{{cite book|last=Gindikin|first=Semen Grigorʹevich|title=Tales of physicists and mathematicians|url=http://books.google.com/books?id=Vhx--jfFN8IC&pg=PA62|accessdate=22 February 2011|year=1988|publisher=Birkhäuser|isbn=9780817633172|page=62}}</ref> ay naging mabenta.<ref>http://v1.theglobeandmail.com/servlet/story/RTGAM.20080829.w50booksdialogue/BNStory/DAVA+SOBEL</ref>
 
Sa [[Copernicansistemang systemCopernikano]], ang EarthDaigdig at iba pang planeta ay umiikot sa Araw, samantalang sa [[Ptolemaicsistemang systemPtolemaiko]] ang lahat ng nasa kalangitan ay umiikot sa EarthDaigdig. Ang ''Dialogue'' ay inilathala sa [[Florence]] sa ilalim ng isang pormal na pahintulot mula sa [[Inquisition]]. Noong 1633, hinatulan si Galileo na "masidhing pinaghihinalaan ng [[erehiya]]" batay sa naturang aklat, na inilagay sa [[Index Librorum Prohibitorum|Listahan ng mga Bawal na Aklat]] at nanatili dito hanggang 1835 (matapos ang mga ideyang itinaguyod dito ay pinayagang mailimbag noong 1822.)<ref>[http://www.law.umkc.edu/faculty/projects/ftrials/galileo/galileochronology.html The Trial of Galileo: A Chronology]</ref> Sa isang aksyon na hindi inihayag sa panahong iyon, ang paglathala ng ibang kahit anong mga sulatin o isusulat pa lang nya ay ipinagbawal din.<ref>{{anchor|_note-publication-ban}}See [[Galileo affair# note-publication-ban|Galileo affair]] for more details, including sources.</ref>
 
==Pauang pagtalakay==
==Overview==
Habang sinusulat ang aklat, tinawag ito ni Galileo bilang kanyang ''Dialogue on the Tides'', at nang dumating ang manuscript sa Inquisition para sa pahintulot, ang pamagat ay ''Dialogue on the Ebb and Flow of the Sea''. Inutusan syang tanggalin ang anumang banggit ng tide sa pamagat at baguhin ang preface, dahil ang pagpahintulot sa naunang pamagat ay magmumukhang pagpahintulot sa kanyang teorya tungkol sa [[tide]]s, na nagtangkang patunayan ang pisikal na galaw ng Earth. Dahil dito, ang pormal na pamagat sa pahinang-pamagat ay ''Dialogue'', na sinundan ng pangalan ni Galileo at ng kanyang pwesto sa akademiya, na sinundan naman ng isang mahabang pangalawang pamagat. Ang pangalan kung saan kilala ang naturang aklat sa ngayon ay sinipi mula sa isang bahagi ng pangalawang pamagat. Dapat itong tandaan kapag tinatalakay ang layunin ni Galileo nang isulat ang aklat.
 
Line 45 ⟶ 47:
</blockquote>
 
== EditionsMga inedisyong printnakalimbag ==
* [http://books.google.com/books?id=ST7Y9FFHhrEC&printsec=frontcover&dq=galileo+galilei&hl=en&ei=YZ-fTPH3GoL48AbpvrG2Dg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=7&ved=0CE4Q6AEwBg#v=onepage&q&f=false ''Dialogue Concerning the Two Chief World Systems''], translated by [[Stillman Drake]], University of California Press, 1953 (revised 1967). Also Modern Library paperback.
* ''Galileo on the World Systems'', translated and abridged by Maurice A. Finocchiaro, University of California Press, 1997.
 
==NotesMga sanggunian==
{{reflist}}
 
==BibliographyBibliyograpiya==
 
* {{cite book
| title= Galileo Studies
Line 84 ⟶ 85:
|isbn=0-521-56671-1}}
 
== ExternalMga linkskawing na panlabas ==
* [http://archimedes.mpiwg-berlin.mpg.de/cgi-bin/toc/toc.cgi?step=thumb&dir=galil_syste_065_en_1661 Thomas Salusbury's 1661 English translation of the ''Dialogue''.] On-line copy of full text.
* [http://webexhibits.org/calendars/year-text-Galileo.html A long, but condensed, extract from Stillman Drake's 1953 translation of the ''Dialogue''.] Despite the title at the top of the page, the full text, which is still subject to copyright, is not given. The entire 'fourth day' is omitted, for instance.
Line 90 ⟶ 91:
 
{{DEFAULTSORT:Dialogue Concerning The Two Chief World Systems}}
 
[[CategoryKategorya:BooksMga byaklat ni Galileo Galilei]]
[[Category:1632 books]]
[[Kategorya:Mga aklat noong 1632]]
[[Category:Astronomy books]]
[[Kategorya:Mga aklat na pang-astronomiya]]
[[Category:Physics books]]
[[Kategorya:Mga aklat na pampisika]]
[[Category:History of astronomy]]
[[Kategorya:Kasaysayan ng astronomiya]]
[[Category:Dialogues]]
[[CategoryKategorya:1632Mga in sciencediyalogo]]
[[Kategorya:Agham noong 1632]]
 
[[ca:Dialogo sopra i due massimi sistemi del mondo tolemaico e copernicano]]