Eksistensiyalismo: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
Atn20112222 (usapan | ambag) No edit summary |
Atn20112222 (usapan | ambag) No edit summary |
||
Linya 16:
Ang tema ng autentiko o tunay na pag-iral ay karaniwan sa maraming mga taga-isip na eksistensiyal. Ito ay kadalasang nauunawaan na ang isa ay kailangang "humanap sa sarili" at pagkatapos ay mamuhay ayon sa sariling ito. Ang ibig sabihin ng autentisidad ay sa pag-asal, ang isa ay dapat umasal bilang sarili nito hindi bilang isang umaasal o bilang mga gene ng isa o anumang iba pang hinihingi ng esensiya. Ang autentikong pag-asal ay isa na naaayon sa kalayaan ng isa. Dahil ang kondisyon ng kalayaan ay paktisidad, ito ay kinabibilangan ng paktisidad ng isa ngunit hindi sa digri na ang paktisidad na ito sa anumang paraan ay tutukoy ng mga pagpipilian ng isa(sa kahulugang masisis ng isa ang kalagayan sa paggawa ng mga napili nito). Ang papel ng paktisidad sa kaugnayan sa autentisida ay kinasasangkutan ng pagpayag sa mga pagpapahalaga na masangkot kapag ang isa ay gumagaw ng pagpili(sa halip na pagpili ng walang pinipili ni Kierkegaard) upang ay isa ay magiging responsable para sa pag-asal sa halip na pagpili ng alinaman o hindi pumapayag sa mga opsiyon na magkaroon ng magkakaibang halaga. Salungat dito, ang hindi autentiko ang pagtanggi na mamuhay ayon sa kalayaan ng isa. Ito ay maaaring kumuha ng maramin gmga anyo mula sa pagpapanggap na ang mga pagpipilian ay walang kahulugan o randoma sa pamamagitan ng paghikayat sa sarili na ang isang anyo ng [[determinismo]] ay tunay hanggang sa tila panggagaya kung saan ang isa ay umaasal gaya ng "nararapat na gawin ng isa". Kung paanong ang isa ay umasal ay kadalasang natutukoy ng imahen na ang isa mayroon kung paanong ang isa gaya ng sarili nito(sabihing manedyer ng bangko, [[patutot]] etc) ay umaasal. Ang imaheng ito ay karaniwang tumutugon sa panlipunang mga norm ngunit hindi nangangahulugan ang buong pag-asal ayon sa mga norm ng lipunan ay hindi autentiko. Ang pangunahing punto ay ang saloobing kinukuha ng isa sa kalayaan at responsibilidad ng isa at sa saklaw na ang isa ay umaasal ayon sa kalayaang ito.
===Iba at Tingin===
Ang Iba o Other(kapag isinulat sa kapital na "o") ay isang konseptong mas angkop na nabibilang sa [[phenomenolohiya]] at sa salaysay nito ng intersubhektibidad. Gayunpaman, ang konseptong ito ay nakakita ng malawakang paggamit sa mga kasulatang eksistensiyalista at ang mga konklusyong hinango dito ay katamtamang iba iba mula sa mga salaysay na phenomenolohikal. Ang karanasan ng Iba ang karanasan ng isa pang malayang paksa na tumitira sa parehong mundo ng isang tao. Sa pinakabasikong anyo nito, ang karanasang ito ng Iba na bumubuo ng intersubhektibidad at obhektibidad. Upang liwanagin, kapag nararasan ng Iba ang iba pa, at ang Ibang taong ito ay nakakaranas ng mundo(parehong mundo na nararasan ng isang tao) na mula lamang "doon", ang mismong mundo ay binubuo bilang obhektibo sa kadahilanang ito ang isang bagay na naroon na katulad sa parehong mga paksa. Ang isang tao ay nakakaranas ng iba pang tao na dumaranas ng parehon gaya ng nararanasan nito. Ang karanasang ito ng pagtiginan ng iba ay tinaguriang Tingin o Look. Bagaman ang karanasang ito sa basikong phenomenolohikal na kahulugan nito ay bumubuo ng daigdig bilang obhektibo at ang sarili ng isa bilang obhektibong umiiral na subhektibidad(ang isa nakakaranas ng sarili gaya ng nakikita ng pagtingin ng Iba sa tumpak na parehong paraang nararanasan ng Iba gaya nakikita niya bilang subhektibidad), sa eksistensiyalismo, ito ay umaasal rin bilang isang uri ng limitasyon sa kalayaan ng isa. Ito ay dahil ang Tingin ay gumagawang obhekto sa nakikita nito. Sa gayon, kapag ang isa ay nakakaranas ng sarili sa Tingin, ang isa ay hindi nakakaranas ng sarili bilang wala(walang bagay) ngunit bilang isang bagay. Ang sariling halimbawa ni Sartre ng isang tao na tumitingin sa isa sa pamamagitan ng butas ay maaaring maglinaw dito. Sa una, ang tao ay nasasangkot sa sitwasyon na kinalalagyan niya. Siya ay nasa isang bago ang katayuang [[repleksibo]] kung saan ang kanyang buong kamalayan ay nakadirekta sa anong nangyayari sa kwarto. Bigla, kanyang narinig ang lumalingitngit na tabla ng sahig sa likod niya at nagkamalay sa sarili gaya ng nakikita ng Iba. Kaya siya ay napuno ng kahihiyan sa kanyang natatantong sarili gaya ng pagtanto ng iba pa na gumagawa ng ginagawa niya bilang mamboboso. Kung gayon, ang Tingin ay kapwa bumubuo ng paktisidad ng isa. Ang isa pang natatanging katangian ng Tingin ay walang Iba na kailangang nandoon. Posibleng ang paglingitngit ng tabla ng sahi ay isa lamang pagkilos ng lumang bahay. Ang isang Tingin ay hindi isang uri ng mistikal na [[telepatiya|telepatikong]] karanasan ng aktuwal na paraan na ang iba ay tumitinga sa isa. Ito ay pagtatanto lamang ng isa sa paraang ang iba ay makakatanto sa kanya.
==Mga sanggunian==
| |||