Platon: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Atn20112222 (usapan | ambag)
No edit summary
Atn20112222 (usapan | ambag)
Ikinakarga sa Plato
Linya 1:
#REDIRECT [[Plato]]
{| style="float: right;"
|{{Infobox philosopher
|region = Western philosophy
|era = [[Ancient philosophy]]
|image = Plato Silanion Musei Capitolini MC1377.jpg
|caption = Plato: copy of portrait bust by [[Silanion]]
|name = Plato
|birth_date = c. 428&ndash;427 BC<ref>[http://www-history.mcs.st-andrews.ac.uk/Biographies/Plato.html St-Andrews.ac.uk], [[St. Andrews University]]</ref>
|birth_place = [[Athens]]
|death_date = c. 348&ndash;347 BC (aged {{circa|80}})
|death_place = Athens
|nationality = [[Greeks|Greek]]
|school_tradition= [[Platonism]]
|main_interests = [[Rhetoric]], [[art]], [[literature]], [[epistemology]], [[justice]], [[virtue]], [[politics]], [[education]], [[family]], [[militarism]]
|notable_ideas = [[Theory of Forms]], [[Platonic idealism]], [[Platonic realism]], [[hyperuranion]], ''[[metaxy]]'', ''[[khôra]]''
|influences = [[Socrates]], [[Homer]], [[Hesiod]], [[Aristophanes]], [[Aesop]], [[Protagoras]], [[Parmenides]], [[Pythagoras]], [[Heraclitus]], [[Orphism (religion)|Orphism]]
|influenced = Most of subsequent [[western philosophy]], including [[Aristotle]], [[Augustine of Hippo|Augustine]], [[Neoplatonism]], [[Cicero]], [[Plutarch]], [[Stoicism]], [[Anselm of Canterbury|Anselm]], [[Machiavelli]], [[René Descartes|Descartes]], [[Thomas Hobbes|Hobbes]], [[Gottfried Leibniz|Leibniz]], [[John Stuart Mill|Mill]], [[Arthur Schopenhauer|Schopenhauer]], [[Søren Kierkegaard|Kierkegaard]], [[Friedrich Nietzsche|Nietzsche]], [[Martin Heidegger|Heidegger]], [[Hannah Arendt|Arendt]], [[Hans-Georg Gadamer|Gadamer]], [[Imam Khomeini]], [[Bertrand Russell|Russell]] and countless other [[philosopher]]s and [[theologian]]s
}}
|}
Si '''Plato''' ({{IPAc-en|icon|ˈ|p|l|eɪ|t|oʊ}}; [[Ancient Greek language|Greek]]: {{lang|grc|[[wikt:Πλάτων|Πλάτων]]}}, ''Plátōn'', "broad";<ref>[[Diogenes Laertius]] 3.4; p. 21, David Sedley, [http://assets.cambridge.org/052158/4922/sample/0521584922ws.pdf ''Plato's Cratylus''], Cambridge University Press 2003; [[Seneca the Younger|Seneca]], Epistulae, VI, 58, 30: ''illi nomen latitudo pectoris fecerat''.</ref> 424/423 BCE{{Ref label|A|a|none}} – 348/347 BCE) ay isang klasikong Griyegong pilosopo, [[matematiko]], estudyante ni [[Socrates]], manunulat ng mga pilosopikal na dialogo, at tagapagtatag ng [[Akademyang Platoniko]] sa [[Atenas]] na unang institusyon ng mas mataas na pagkatuto sa Kanluraning daigdig. Kasama ng kanyang tagapagturong si Socrates, at kanyang estudyanteng si [[Aristotle]], si Plato ay tumulong sa paglalagay ng mga pundasyon ng [[pilosopiyang Kanluraning]] at [[agham]]. <ref name="Br">{{cite encyclopedia|title=Plato|encyclopedia=Encyclopaedia Britannica|year=2002}}</ref> <ref>[[Alfred North Whitehead|A. N. Whitehead]]:
<blockquote>The safest general characterization of the European philosophical tradition is that it consists of a series of footnotes to Plato. I do not mean the systematic scheme of thought which scholars have doubtfully extracted from his writings. I allude to the wealth of general ideas scattered through them.<ref>''Process and Reality'' p. 39</blockquote></ref>
Ang sopistikasyon ni Plato bilang isang manunulat ay ebidente sa kanyang mga [[dialogong Sokratiko]]: 36 mga dialogo at 13 mga lihan na itinuro sa kanya.
<ref>Irwin, T. H., "The Platonic Corpus" in Fine, G. (ed.), ''The Oxford Handbook of Plato'' (Oxford University Press, 2011), pp. 63–64 and 68–70.</ref> Ang mga dialogo ni Plato ay ginamit upang ituro ang isang saklaw ng mga paksa kabilang ang [[pilosopiya]], [[lohika]], [[retorika]], at [[matematika]]. Si Plato ang isa sa pinakamahalagang tagapagtatag na pigura ng pilosopiyang Kanluranin.
==Mga sanggunian==
{{reflist}}
[[Kategorya:Plato]]
[[Kategorya:Mga Sinaunang Griyegong pilosopo]]
[[Kategorya:Mga Sinaunang Griyegong pisiko]]
 
[[af:Plato]]
[[als:Platon]]
[[am:ፕላቶ]]
[[ang:Plato]]
[[ar:أفلاطون]]
[[an:Platón]]
[[ast:Platón]]
[[az:Platon]]
[[bn:প্লেটো]]
[[zh-min-nan:Platon]]
[[map-bms:Plato]]
[[ba:Платон]]
[[be:Платон]]
[[be-x-old:Плятон]]
[[bg:Платон]]
[[bo:ཕི་ལ་ཐོན།]]
[[bs:Platon]]
[[br:Platon]]
[[ca:Plató]]
[[cv:Платон]]
[[ceb:Platón]]
[[cs:Platón]]
[[co:Platone]]
[[cy:Platon]]
[[da:Platon]]
[[de:Platon]]
[[dsb:Platon]]
[[et:Platon]]
[[el:Πλάτων]]
[[eml:Platån]]
[[es:Platón]]
[[eo:Platono]]
[[ext:Platón]]
[[eu:Platon]]
[[fa:افلاطون]]
[[hif:Plato]]
[[fo:Platon]]
[[fr:Platon]]
[[fy:Plato]]
[[ga:Platón]]
[[gd:Platon]]
[[gl:Platón]]
[[gan:柏拉圖]]
[[gu:પ્લેટો]]
[[ko:플라톤]]
[[hy:Պլատոն]]
[[hi:प्लेटो]]
[[hr:Platon]]
[[io:Platon]]
[[ilo:Plato]]
[[bpy:প্লেটো]]
[[id:Plato]]
[[ia:Platon]]
[[ie:Plato]]
[[is:Platon]]
[[it:Platone]]
[[he:אפלטון]]
[[jv:Plato]]
[[kn:ಪ್ಲೇಟೊ]]
[[ka:პლატონი]]
[[kk:Платон]]
[[sw:Plato]]
[[ku:Platon]]
[[ky:Платон]]
[[la:Plato]]
[[lv:Platons]]
[[lt:Platonas]]
[[lij:Platon]]
[[hu:Platón]]
[[mk:Платон]]
[[ml:പ്ലേറ്റോ]]
[[mr:प्लेटो]]
[[xmf:პლატონი]]
[[arz:افلاطون]]
[[ms:Plato]]
[[cdo:Báik-lăk-dù]]
[[mwl:Platon]]
[[mn:Платон]]
[[my:ပလေးတိုး]]
[[nah:Plátōn]]
[[nl:Plato]]
[[ne:प्लेटो]]
[[ja:プラトン]]
[[no:Platon]]
[[nn:Platon]]
[[oc:Platon]]
[[uz:Aflotun]]
[[pa:ਅਫਲਾਤੂਨ]]
[[pnb:افلاطون]]
[[ps:اپلاتون]]
[[km:ផ្លាតូ]]
[[pms:Platon]]
[[tpi:Platon]]
[[nds:Platon]]
[[pl:Platon]]
[[pt:Platão]]
[[kaa:Platon]]
[[ro:Platon]]
[[qu:Platon]]
[[rue:Платон]]
[[ru:Платон]]
[[sah:Былатыан]]
[[se:Platon]]
[[sa:प्लातोन्]]
[[sc:Platone]]
[[sco:Plato]]
[[sq:Platoni]]
[[scn:Platuni]]
[[simple:Plato]]
[[sd:افلاطون]]
[[sk:Platón]]
[[sl:Platon]]
[[cu:Платѡнъ]]
[[ckb:ئەفلاتوون]]
[[sr:Платон]]
[[sh:Platon]]
[[fi:Platon]]
[[sv:Platon]]
[[tl:Platon]]
[[ta:பிளேட்டோ]]
[[kab:Platon]]
[[tt:Әфләтүн]]
[[te:ప్లేటో]]
[[th:เพลโต]]
[[tg:Афлотун]]
[[tr:Platon]]
[[uk:Платон]]
[[ur:افلاطون]]
[[ug:بىراتۇ]]
[[vep:Platon]]
[[vi:Platon]]
[[fiu-vro:Platon]]
[[wa:Platon]]
[[zh-classical:柏拉圖]]
[[war:Platón]]
[[yi:פלאטאן]]
[[yo:Plato]]
[[zh-yue:柏拉圖]]
[[bat-smg:Platuons]]
[[zh:柏拉图]]