Karl Marx: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
Atn20112222 (usapan | ambag) No edit summary |
Atn20112222 (usapan | ambag) No edit summary |
||
Linya 23:
Siya ay ipinanganak sa isang mayamang gitnang-klaseng pamilya sa [[Trier]] sa [[Rhineland-Palatinate|Prussian Rhineland]]. Siya ay nag-aral sa [[University of Bonn]] at [[University of Berlin]] kung saan siya naging interesado sa mga ideyang [[pilosopikal]] ng mga [[Batang Hegelian]]. Noong 1836, siya ay nakipagkasundong magpakasal kay [[Jenny von Westphalen]] na kanyang pinakasalan noong 1843. Pagkatapos ng kanyang mga pag-aaral, sumulat siya para sa isang radikal na diyaryo sa [[Cologone]] at nagsimulang buoin ang kanyang [[materyalismong dialektikal]]. Pagkatapos lumipita sa [[Paris]] noong 1842, nagsimula siyang sumulat para sa mga ibang radikal na diyaryo. Kanyang nakilala si Engels sa Paris at silang dalawa ay nagsamang gumawa sa isang serye ng mga aklat. Siya ay ipinatapon sa [[Brussels]] at naging isang pangunahing pigura ng [[Ligang Komunista]] bago muling bumalik sa Cologone at nagtatag ng kanyang sariling diyaryo. Noong 1849, siya ay muling ipinatapon at lumipat sa [[London]] kasama ng kanyang asawa at mga anak. Sa London kung saan ang kanyang pamilya ay naghirap, patuloy na sumulat si Marx at nagpormula ng kanyang teoriya tungkol sa kalikasan ng lipun at kung paano pinaniniwalaang mapapabuti ito. Nangampanya siyap para sa sosyalismo at naging mahalagang pigura sa [[International Workingmen's Association]].
Ang mga teoriya ni Marx tungkol sa lipunan, [[ekonomika]] at [[politika]] na sama samang nakilala bilang [[Marxismo]] ay naniniwalang ang lahat ng mga lipunan ay sumusulong sa pamamagitan ng [[dialektiko]] ng [[pakikibaka ng klase]]. Ito ang alitan sa pagitan ng klase nag-aari na kumokontrol ng produksiyon at isang mas mababang klase na lumilikha ng paggawa para sa mga kalakal. Siya ay mabigat na bumatikos sa kasalukuyan sa kanyang panahong anyong sosyo-ekonomika ng lipunan na [[kapitalismo]] na kanyang tinawag na "diktadurya ng [[bourgeoisie]]". Naniwala siyang ang kapitalismo ay pinapatakbo ng mga klaseng mayayaman para sa kanilang
Ang mga pamahalaang rebolusyonaryong sosyalista na sumusunod sa mga konseptong Marxista ay umakyat sa kapangyarihan sa iba't ibang mga bansa noong ika-20 siglo. Ito ay humantong sa pagkakabuo ng mga gayong estadong sosyalista gaya ng [[Unyong Sobyet]] noong 1922 at [[People's Republic of China]] noong 1949. Ang marmaing mga unyong manggawa at mga partido sa buong mundo ay naimpluwensiyahan rin ng mga ideyang Marxista samantalang ang iba't ibang mga anyong teoretikal nito gaya ng [[Leninismo]], [[Stalinismo]], [[Trotskyismo]], at [[Maoismo]] ay nabuo mula sa mga ito. Si Marx ay tipikal na binabanggit kasama nina [[Émile Durkheim]] at [[Max Weber]] bilang isa sa tatlong mga pangunahing arkitekto ng [[agham panlipunan]]. as one of the three principal architects of modern [[social science]].<ref name="plato.stanford.edu"/> Marx has been described as one of the most influential figures in human history.<ref name="Manchester"/><ref name="The 100: A Ranking of the Most Influential Persons in History"/>
| |||