Papa (titulo): Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
AnakngAraw (usapan | ambag)
linis
No edit summary
Linya 2:
Ang '''Papa''' (Ingles: ''Pope'') ay isang titulong pang-[[relihiyon]] na tradisyonal na ibinibigay sa [[Obispo ng Alexandria]] (pinagmulan) at [[Obispo ng Roma]].
 
===Kasaysayan===
Ang ''papa'' ay hinango mula sa Griyegong '''πάππας''' na nangangahulugang "ama". Sa mga simulang siglo ng [[Kristiyanismo]], ang pamagat na ito ay inilapat lalo na sa [[Silangang Kristiyanismo]] sa lahat ng mga obispo at iba pang mga nakatatandang klero. Ito ay kalaunang nireserba sa Kanlurang Kristiyanismo sa [[Obispo ng Roma]] na isang reserbasyong ginawa lamang opisyal noong ika-11 [[siglo]] CE.<ref>[http://www.google.com/search?tbm=bks&hl=en&q=Elwell+%22term+pappa%22 Walter A. Elwell, ''Evangelical Dictionary of Theology'' (Baker Academic 2001 ISBN 9780801020759), p. 888]</ref><ref>[http://www.google.com/search?tbm=bks&hl=en&q=Greer+Lewis+%22any+bishop+or%22 Thomas H. Greer, Gavin Lewis, ''A Brief History of the Western World'' (Cengage Learning 2004 ISBN 9780534642365), p. 172]</ref><ref>[http://www.google.com/search?tbm=bks&hl=en&q=Mazza+%22synonymous+with+bishop%22 Enrico Mazza, ''The Eucharistic Prayers of the Roman Rite'' (Liturgical Press 2004 ISBN 9780814660782), p. 63]</ref><ref>[http://www.google.com/search?tbm=bks&hl=en&q=O%27Malley+%22term+was+applied+to+all+bishops%22 John W. O'Malley, ''A History of the Popes'' (Government Institutes 2009 ISBN 9781580512275), p. xv]</ref><ref>[http://www.google.com/search?tbm=bks&hl=en&q=Schatz+%22number+of+individual+bishops%22 Klaus Schatz, ''Papal Primacy'' (Liturgical Press 1996 ISBN 9780814655221), pp. 28-29]</ref> Ang pinakamaagang tala ng paggamit ng pamagat na "Papa" sa kasaysayan ng [[Kristiyanismo]] ay sa namatay na [[Patriarka ng Alexandria]] na si [[Papa Heraclas ng Alexandria]](232–248).<ref>Eusebius, Historia Ecclesiastica Book VII, chapter 7.7</ref> Si [[Papa Marcelino]] (namatay noong 304) ang unang Obispo ng Roma na ipinakita sa mga sanggunian na may pamagat na "Papa" na ginamit sa kanya. Sa Kanlurang Kristiyanismo, si [[Papa Siricio]] na nagsilibing papa ng Simbahang Katoliko Romano mula 384 CE - 398 CE ang pinaniniwalaang ang unang papang Katoliko Romano na gumamit ng pamagat na "papa" sa modernong kahulugan sa Simbahang Katoliko Romano. Bago nito, ang kanyang pamagat ay simpleng [[Obispo ng Roma]]. Pinaniniwalaan rin ng ilan na si Papa Siricio ang unang gumamit ng pamagat na [[Pontifex Maximus]]. Gayunpaman, ayon sa ibang mga eksperto, ang pamagat na "Papa" ay mula sa simulang ika-3 siglo CE ay isang honoripikong designasyon na ginagamit para sa anumang obispo ng Kanlurang Kristiyanismo.<ref name=ODCC:Pope>Oxford Dictionary of the Christian Church ([[Oxford University Press]] 2005 ISBN 978-0-19-280290-3), article ''Pope''</ref> Sa Silangang Kristiyanismo, ang pamagat na "Papa" ay ginamit lamang para sa [[Obispo ng Alexandria]].<ref name=ODCC:Pope/> Mula sa ika-6 siglo CE, ang kanseriyang imperyal ng [[Imperyong Bizantino|Constantinople]] ay nagreserba ng designasyong ito para sa [[Obispo ng Roma]]. <ref name=ODCC:Pope/> Mula sa simulang ika-6 siglo, ito ay nagsimulang ilimita sa Kanlurang Kristiyanismo sa Obispo ng Roma na isang kasanayan na matatag na inilagay sa ika-11 siglo nang ideklara ni [[Papa Gregorio VII]] ang pamagat na ito para sa Obispo ng Roma.
 
===Mga Papa ng iba't ibang mga denominasyon===
*''[[Papa ng Simbahang Katoliko Romano]]'', ang pinuno ng [[Simbahang Katoliko Romano]] at soberanya ng Estado ng [[Siyudad ng Batikano]]
*''[[Koptikong Papa|Papa ng Alexandria at Patriarka ng Lahat ng Aprika]]'', ang Primado ng hindi-Chalcedonian na [[Koptikong Ortodoksong Simbahan ng Alexandria]]
*''[[Papa at Patriarka ng Alexandria at ang Lahat ng Aprika]]'', ang pinuno ng [[Chalcedonian]] na [[Griyegong Ortodoksong Simbahang ng Alexandria]]
 
===Mga kasalukuyang papa ng iba't ibang denominasyon===
*''[[Papa Francisco]]'', kasalukuyang Papa ng Simbahang Katoliko Romano
*''[[Papa Theodoros II ng Alexandria]]'', ang kasalukuyang Papa ng [[Koptikong Ortodoksong Simbahan ng Alexandria]]
Linya 18:
===Antipapa===
Ang [[antipapa]] ay isang indibidwal na sa pagsalungat sa isang pangkalahatang nakikitang lehitimong inihalal na [[Papa ng Simbahang Katoliko Romano]] ay gumawa ng isang mahalagang nakikipagtunggaling pag-aangkin na maging [[Papa ng Simbahang Katoliko Romano]]<ref>"One who opposes the legitimately elected bishop of Rome, endeavours to secure the papal throne, and to some degree succeeds materially in the attempt" ([http://www.britannica.com/EBchecked/topic/28501/antipope Encyclopaedia Britannica: ''Antipope'']</ref> na [[Obispo ng Roma]] at pinuno ng [[Simbahang Katoliko Romano]]. Paminsan minsan sa pagitan ng ika-3 siglo CE at gitnang ika-15 siglo CE, ang mga antipapa ay sinuportahan ng isang katamtamang malaking paksiyon ng mga [[kardinal (Katolisismo)|kardinal]] at mga [[sekular]] na hari at mga kaharian. Ang mga indibidwal na nag-aangking ang papa ngunit may kakaunting mga tagasunod gaya ng modernong [[sedebakantismo|mga antipapang sedebakantismo]] ay hindi inuuri bilang mga historikal na antipapa.
 
==Tingnan din==
*[[Patriarka]]
 
==Mga sanggunian==
{{reflist}}