Graciano López Jaena: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
m Bot: Migrating 3 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q3550192 (translate me) |
No edit summary |
||
Linya 1:
{{Infobox Person
|name = Graciano López Jaena
|image =
|birth_date = [[
|birth_place = [[Lungsod ng Iloilo|Jaro]], [[Lungsod ng Iloilo|Iloilo]], [[Iloilo (lalawigan)|Iloilo]], [[Pilipinas]]
|death_date = [[Enero 20]], [[1896]] (edad 40)
|death_place = [[Madrid]], [[Espanya]]
|known_for = Prinsipe ng mga Pilipinong Orator
|occupation =
}}
[[Talaksan:Graciano lopez jaena PG.jpg|right|200px]]
Si '''Graciano López Jaena''' ay isang [[Pilipinas|Pilipinong]] manunulat na higit na kilala sa kaniyang akdang ''
Dukha ang mga magulang nang isilang si Graciano Lopez Jaena sa [[Jaro, Lungsod ng Iloilo|Jaro, Iloilo]], noong [[Disyembre 18]], [[1856]]. Ang ina niya, si María Jacoba Jaena, ay isang mananahi lamang habang ang ama, si Plácido López, ay hamak na tagakumpuni ng kahit ano na lamang. Subalit nagkapag-aral nang kaunti si Placido samantalang lubhang matimtiman si Jacoba kaya tatag sa pag-aaral at sa pagsamba ang tinubuan ni Graciano.
Sa gulang na anim na taon, nang ipadala ng mga magulang kay Fray Francisco
Noong [[1870]], nag-aral siya ng Teyolohiya at Pilosopya sa seminaryo ng San Vicente. Labag sa nais ng ina, hangad ni Graciano na maging manggagamot (medico, physician). Nang sa wakas ay pumayag ang mga magulang, tinangka niyang pumasok sa [[Universidad de Santo Tomas]] sa Manila subalit tinanggihan siya. Hindi kasi siya nakatapos ng ''Bachiller en Artes'' na hindi itinuro sa seminario sa Jaro. Sa halip, ayon sa payo sa kanya, sa ospital ng San Juan de Dios siya nagsilbi bilang turuan (apprentice) ng mga manggagamot duon. Hindi pa tapos ang pag-aaral ni Graciano nang naubos ang tustos ng dukhang mga magulang, at napilitan siyang bumalik sa Iloilo. Ginamit niya kung ano na lamang ang natutunan, nanggamot sa mga barrio at baranggay sa pali-paligid.
Sa kanyang mga namasdan, lalong sumidhi ang puot niya sa lupit ng pag-api ng mga frayle sa mga tao. Nuong [[1874]], nang 18 taon gulang lamang, nakainitan na siya ng mga frayle dahil sa sinulat niyang “Fray Botod,” prayleng bundat na matakaw at mahilig
Hindi ito nalathala kailanman subalit maraming sipi (copias, copies) ang umikot-ikot sa Visayas. Lalong napuot ang mga
▲Sa kanyang mga namasdan, lalong sumidhi ang puot niya sa lupit ng pag-api ng mga frayle sa mga tao. Nuong [[1874]], nang 18 taon gulang lamang, nakainitan na siya ng mga frayle dahil sa sinulat niyang “Fray Botod,” prayleng bundat na matakaw at mahilig at adik sa babae. Sabi niya na ''"Lagi nang banggit ang Dios at Mahal na Birhen samantalang panay ang daya at pagsamantala sa mga tao.” ''
▲Hindi ito nalathala kailanman subalit maraming sipi (copias, copies) ang umikot-ikot sa Visayas. Lalong napuot ang mga prayle kay Graciano nang patuloy siyang kumalampag (campaña, campaign) ng katarungan para sa mga tao. Talagang nagpahamak siya nang patayin ng Español na alcalde ng Pototan ang ilang bilanggong katutubo. Pinilit, tumanggi si Graciano na ipahayag na “natural” ang pagkamatay ng mga bilanggo. Nagsimula siyang tumanggap ng babala na papatayin siya ng mga frayle. Nuon siya tumakas sa España.
Noong [[Pebrero 15]], [[1889]], inilunsad nila sa [[Barcelona]] ang pahayagang ''"La Solidaridad"''. Ang pahayagan niyang ito ay sumikat nang husto. Marami sa kanyang mga artikulo ay nailathala sa iba't ibang pahayagan. Ginamit na sandata ni Lopez-Jaena ang kanyang panulat upang ipaglaban ang makatao at makatarungang karapatan ng mga Pilipino sa ilalim ng pamahalaang Kastila.
Line 28 ⟶ 26:
Namatay si Lopez-Jaena sa sakit na ''tuberculosis'' sa edad na 40 sa [[Madrid]], [[Espanya]].
* [http://www.gutenberg.org/files/17786/17786-h/17786-h.htm#Page_35 Mga Dakilang Pilipino, ni Jose N. Sevilla sa ''Project Gutenberg'']
Line 38 ⟶ 36:
[[Kaurian:Rebolusyon sa Pilipinas]]
[[Kaurian:Mga Bisaya]]
[[bcl:Graciano Lopez Jaena]]
[[en:Graciano López Jaena]]
[[es:Graciano López Jaena]]
| |||