Lawa ng Lanao: Pagkakaiba sa mga binago

|caption = [[Landsat]] photo

|inflow = ''4 tributaries'sanga ng ilog'

|basin_countries = PhilippinesPilipinas

|cities = [[Marawi City]] }}

Ang '''Lawa ng Lanao''' mula sa salitang ([[Maranao language|Maranao]]: na '''Ranao''' o '''Ranaw''')<ref name="lanao">[http://ranaw.com/index2.php?option=com_content&do_pdf=1&id=19 Lawa ng Lanao]</ref> ito ay isang malaking [[lawa]] sa [[Pilipinas]], na matatagpuan sa [[Lanao del Sur]] [[Lalawigan sa Pilipinas|lalawigan]] ng bansa sa kanlurang bahagi ng isla ng [[Mindanao]]. Ito ay maroong [[surpasiyong area]] na may sukat na 340 kilometro kwadrado (131 milya kwadrado),ito ang pinakamalaking lawa sa Mindanaw, at ang pangalawa sa pinakamalaking [[Mga Lawa sa Pilipinas|lawa sa Pilipinas]] at kabilang sa labinlimang [[sinaunang lawa]] sa boung mundo.

Ang lawa ay nabuo mula sa tektonika na parang palanggananghugis harangbatya (basin) sa gitna ng dalawang [[bundok]] at mula sa guho ng malaking [[bulkan]]. Ito ay may maksimang lalim na 112 metro at and amay katuturang lalim na 60.3 metro. Ang [[palangganang bilog batya|Batyabasin]] ay may pinakamababaw na bahagi patungong timog at nagiging malalim naman patungong kanluran.

Ang lawa ay lingkissanga-lingkissanga ng apat na ilog. Ang tanging labasan nito ay ang [[Ilog ng Agus]],na dumadaloy patungong Timog-Kanluran ng [[Look ng Iligan]] na may dalawang daluyan,ang unang daloy ay mula sa taas ng [[Talon ng Maria Cristina ]] at ang pangalawang daloy naman ay mula sa [[Talon ng Linamon]]. Ang Plantang [[Hidroelektriko]] na inatayo sa Lawa ng Lanao at Ilog ng Agus ay lumilikha ng pitumpung porsyento (70% ) ng elektrisidad sa boung Mindanaw.

Ang lawa ay tirahan ng mga alamat at ng mga kathang isip mitolohiyang mula sa tribo ng Maranaw. Ang pangalang Maranaw ay hinango mula sa salitangpangalan ng lawa na ang ibig sabihin ay "mga taong nakatira sa palibot ng lawa".

Ang lawa ay tahanan ng labing-walong (18) uri ng isdang [[Endemikoendemiko]] sa espesyeng [[cyprinid]] ( sa ''[[genre|sari]]'' ng ''[[Cephalakompsus]]'', ''[[Mandibularca]]'', ''[[Ospatulus]]'' at ng ''[[Puntius]]'') na sumusuporta naman sa malaking bilang ng mga ibong lumalangoy (waterfowl).<ref name="lanao"/>Sa ginawang pagsisiyasat pagsusuri noong 1992 tatlong espesye lamang ng endemikong isda ang matagampay na natagpuan. Ito ay pinaniniwalaangPinaniniwalaang dahil sa pagmamalabis na pangingisda, polusyon at ang kompetisyon mula sa mga spesyeespesye ng isdang [[dayuhan]] ang naging sanhi ng pagkaubos ng iba pang uri nito.<ref>Endangered Species Handbook:''[http://www.endangeredspecieshandbook.org/dinos_fish.php It's Too Late – Fish Extinctions.]'' Retrieved 29 September 2012</ref><ref>Fiedler, P.L., and P.M. Kareiva, eds (1998). ''Conservation Biology - For the Coming Decade'', 2nd edition, p. 211. ISBN 978-0412096617</ref><ref>Harrison, I.J., and M.L.J. Stiassny (1999). ''The Quiet Crisis. A preliminary listing of the freshwater fishes of the world that are Extinct or “Missing in Action".'' pp. 271-331 in: MacPhee, R.D.E., eds. (1999). Extinctions in Near Time. ISBN 978-0306460920</ref>Noong Octobre 2006, isang pag-aaral mula sa [[Pamantasang Estatal ng Mindanao]] ang nakatuklas ng malalawak na kontaminasyon sa [[algae|lumot]] mula sa Lawa ng Lanao .<ref>[http://mindanews.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1073&Itemid=50 Panganib sa Kontaminadong Lawa ng Lanao]</ref>Sa una ay, sa mahihinang klaseng padaluyan (''sewage'') at sa pangangasiwa ng mga duming pang-agrikultura ang nakikitang may kasalanandulot sang kontaminasyon. Subalit, ayon sa pahayag ng ''Kagawaran ng Pagsasaka'' at ''Kawanihan ng mga Palaisdaan at mga Yamang-tubig'' ang suliran sa kontaminasyon sa lumot ng lawa ay mula sa pagguho o erosyon mula sa walang habas na pagpuputol ng puno at malawakang pagbungkal ng lupa para pagtamnan.

Ang alamat ng [[Maranaw]] ay tumukoy sa pagkakabuo ng lawa.<ref name="lanao"/><ref>[http://www.seasite.niu.edu/Tagalog/folktales/Maranao/how_the_angels_built_lake_lanao.htm Paano Binuo ng Anghel ang Lawa ng Lanao]</ref> Ayon sa alamat isang pangkat ng mga anghel sa pamumuno ni [[Arkanghel Gabriel]] ang naglikas sa malaking populasyon mula sa Mantapoli para mailigtas mula sa pagkawasak ng daigdig.Ang butas na naiwan ay napuno ng tubig at nagbabantang palubugin pa ang natitirang bahagi ng mundo. BilngBilang pagtungon,humingi ng saklolo ang mga anghel sa Apat na Hangin (Four Winds) para gumawa ng daluyan ng tubig. Ang malaking butas ay ang lawa ng Lanao at ang ginawang daluyan naging Ilog Agus.

{{ Mga Lawa sang Pilipinas}}

{{Mga Dam sang Pilipinas }}