|
#REDIRECT [[Network]]
[[Talaksan:Internet map 1024.jpg|thumb|Mapa ng [[internet]]. Ang internet ay isang sistemang pandaigdig ng mga magkakaugnay na network ng kompyuter na gumagamit ng protocol TCP/IP upang pagsilbihan ang mga tagagamit nito sa buong mundo.]]
Ang '''computer network''' ay isang koleksiyon ng mga [[hardware]] at mga [[kompyuter]] na pinag-uugnay ng mga channel na pangkomunikasyon (''communication channels'') upang makapagbahagi ng mga mapagkukunan at impormasyon.<ref>[http://www.atis.org/tg2k/_computer_network.html Computer network definition]</ref> Maaaring uriin ang mga network ayon sa iba't ibang katangian at kasangkapang ginagamit. Kinabibilangan ito ng midyum upang ihatid ang datos, mga protocol ng komunikasyon, topolohiya, laki, at organisasyonal na sakop. Ang mga patakaran at pormat ng data sa pagpapalit ng impormasyon sa isang network ay inilalarawan ng mga [[protocol na pangkomunikasyon]].
== Pagkakategorya ==
*[[local area network]] (LAN)
** [[HomePNA]]
** [[Power line communication]] (HomePlug)
* [[metropolitan area network]] (MAN)
* [[wide area network]] (WAN)
=== Ayon sa ugnayang kagamitan ===
* [[Kliyente-serbidor]]
=== Ayon sa [[network topology]] ===
* [[bus network]]
* [[star network]]
* [[ring network]]
* [[mesh network]]
* [[star-bus network]]
=== Ayon sa espesyal na gamit ===
* Mga [[Storage area network]]
* Mga [[Server farm]]
* Mga [[Process control network]]
* [[Value added network]]
* [[SOHO network]]
* [[Wireless community network]]
== Mga protocol stack ==
Maaaring ipatupad ang mga network ng kompyuter sa paggamit ng mga iba't ibang arkitektura ng [[protocol stack]], ang mga [[computer bus]] o pinagsamang media at mga protocol layer, na sinasama ang isa o higit pa ng:
* [[ARCNET]]
* [[AppleTalk]]
* [[Asynchronous Transfer Mode|ATM]]
* [[Bluetooth]]
* [[DECnet]]
* [[Ethernet]]
* [[Fiber distributed data interface|FDDI]]
* [[Frame relay]]
* [[HIPPI]]
* [[IEEE 1394]] aka Firewire, iLink
* [[IEEE 802.11]]
* [[IEEE-488]]
* [[Internet Protocol|IP]]
* [[IPX]]
* [[Myrinet]]
* [[QsNet]]
* [[RS-232]]
* [[Sequenced packet exchange|SPX]]
* [[System network architecture|System Network Architecture]]
* [[Token Ring]]
* [[Transmission Control Protocol|TCP]]
** [[TCP Tuning]]
* [[Universal Serial Bus|USB]]
* [[User datagram protocol|UDP]]
* [[X.25]]
Para sa marami pang tala, tingnan ang mga [[Network protocol]]
Para sa mga pamantayan, tingnan [[IEEE 802]].
== Mga minungkahing paksa ==
Para sa malaming pagkaunawa sa mga kalambatang pangkompyuter, tingnan ang:
* [[Teoriya ng komunikasyon]]
=== Mga patong (layers) ===
{|
|-
! [[OSI model]] || [[Internet protocol suite|TCP/IP model]]
|-
|
* [[Application layer]]
* [[Presentation layer]]
* [[Session layer]]
* [[Transport layer]]
* [[Network layer]]
** [[Routing]]
* [[Data link layer]]
** [[Switching]]
* [[Physical layer]]
|
* Application layer
* Transport layer
* Network layer
* Data link layer
* Physical layer
|}
=== [[Pagpapadala ng datos]] ===
==== Pagpapadala ng mga [[kawad]] ====
* [[Public switched telephone network]]
** [[Modem]]s and dialup
* [[Dedicated line]]s – [[leased line]]s
* [[Time-division multiplexing]]
* [[Packet switching]]
* [[Frame relay]]
* [[Plesiochronous Digital Hierarchy|PDH]]
* [[Ethernet]]
* [[RS-232]]
* [[Optical fiber]] transmission
** [[Synchronous optical networking]]
** [[Fiber distributed data interface]]
==== [[Walang kawad]] na pagpapadala ====
* Short range
** [[Bluetooth]]
* Medium range
** [[IEEE 802.11]]
* Long range
** [[Satellite]]
** [[Multichannel Multipoint Distribution Service|MMDS]]
** [[SMDS]]
** [[Mobile phone]] data transmission ([[channel access method]]s)
*** [[Code division multiple access|CDMA]]
*** [[Cellular digital packet data|CDPD]]
*** [[Global system for mobile communications|GSM]]
*** [[Time division multiple access|TDMA]]
** [[Paging (telecommunications)|Paging]] networks
*** [[DataTAC]]
*** [[Mobitex]]
*** [[Motient]]
=== Mga iba ===
* [[Computer networking device]]
** [[Network card]]
* [[Naming scheme]]s
* [[Network monitoring]]
== Tingnan din ==
* [[Computing]]
* [[ARPANET]]
* [[BITNET]]
* [[Internet]]
** Internet networks:
*** [[Internet backbone|Backbone]]
*** [[SITA and eQuant]]
*** [[Transit]]
*** [[Stub network|Stub]]
* [[Ambient network]]
== Sangggunian ==
{{reflist}}
== Mga sanggunian ==
* [[Andrew S. Tanenbaum]], "Computer Networks" (ISBN 0-13-349945-6).
* [[Talaan ng mga mahahalagang publikasyon sa agham pang-kompyuter#Mga network ng kompyuter|Mahahalgang publikasyon sa kompyuter network]]
== Kawing panlabas ==
* [http://www.ericdigests.org/pre-921/networking.htm Networking at Microcomputers]
[[Kategorya:Mga network ng kompyuter| ]]
[[Kategorya:Teknolohiyang impormasyon]]
[[Kategorya:Mga network]]
[[Kategorya:Agham]]
| 