Kodigo ni Ur-Nammu: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Atn20112222 (usapan | ambag)
No edit summary
Atn20112222 (usapan | ambag)
No edit summary
Linya 12:
}}
Ang '''Kodigo ni [[Ur-Nammu]]''' ang pinakamatandang alam na [[batas kodigo]] sa kasaysayan na umiiral ngayon. Ito ay mula sa [[Mesopotamia]] at isinulat sa mga tableta sa [[Wikang Sumeryo]] noong mga 2100–2050 BCE. Bagaman itinuturo nito ang mga batas na ito a ykay haring [[Ur-Nammu]] ng [[Ur]] (2112–2095 BCE), naniniwala ang ilang mga historyan na ito ay isinulat ng kanyang anak na si [[Shulgi]]. Ang unang kopya ng kodigo na nasa 2 pragmentong natagpuan sa [[Nippur]] ay isinalin ni [[Samuel Kramer]] noong 1952.<ref>Kramer, ''History begins at Sumer'', pp. 52–55.</ref> Ang mga karagdagang tableta ay natuklasan sa Ur at isinalin noong 1965 na pumapayag sa 40 ng 57 batas na muling buuin.<ref>Gurney and Kramer, "Two Fragments of Sumerian Laws," 16 ''Assyriological Studies,'' pp. 13–19</ref> Ang isa pang kopya ay natuklasan sa [[Sippar]] na naglalaman ng katamtamang ibang anyo. Ito ay mas nauna sa [[Kodigo ni Hammurabi]] ng mga 300 taon.
==Mga halimbawa ng kodigo ni Ur-Nammu==
*Kung ang isang tao ay pumatay, siya ay dapat patayin.
*Kung ang isang tao ay nagsagawa ng marahas na pagnanakaw, siya ay dapat patayin.
*Kung ang isa ay nandukot ng isang tao, siya ay ibibilanggo at magbabayad ng 15 shekel ng pilak.
*Kung ang isang [[alipin]] ay nag-asawa ng isang alipin at ang aliping iyon ay pinalaya, hindi siya lilisan sa sambahayan.
*Kung diniborsiyo ng isang tao ang kanyang asawa sa unang pagkakataon, magbabayad siya ng isang mina ng pilak.
*Kung ang isang tao ay lumitaw bilang isang saksi at naipakitang nagsisinungaling, siya ay dapat magbayad ng 15 shekel ng pilak.
*Kung ang isang tao ay inakusahan ng [[panggagaway]], siya ay dapat dumaan sa isang pagsubok sa pamamagitan ng tubig. Kung siya ay napatunayang walang sala, ang nag-akusa sa kanya ay dapat magbayad ng 3 shekel.
*Kung nabulag ng isang tao ang mata ng isa pang tao, siya ay magtitimbang ng ½ ng mina ng pilak.
*Kung pinutol ng isang tao ang paa ng isa pang tao, siya ay magbabayad ng 10 shekel.
*Kung ang isa sa pakikipag-away nito ay nadurog ang hita ng isa pang tao ng isang isang patpat, siya ay magbabayad ng isang mina ng pilak.
*Kung naputol ng isang tao ang ilong ng isa pang tao ng isang tansong kutsilyo, dapat siyang magbayad ng 2/3 ng isang mina ng pilak.
*Kung nabungi ng isang tao ang ngipin ng isa pang tao, siya ay magbabayad ng 2 shekel ng pilak.
*Kung pinahintulutan ng isang tao ang isa pang tao na bungkalin ang isang lupain ngunit hindi ito binungkal at ginawang isang tigang na lupain, siya ay magtitimbang ng 3 kur ng [[sebada]] kada iku ng lupain.
==Mga sanggunian==
{{reflist}}