Balagtasan: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
Pinapalitan ang pahina ng 'Si Francisco Balagtas, inspirasyon sa paglikha ng balagtasan.|thumb Anonymous\ OTEn Philippines' |
m Inalis ang binago ni 121.97.18.152, ibinalik sa huling bersyon ni WayKurat |
||
Linya 1:
[[File:PH nhi francisco baltazar.jpg|Si Francisco Balagtas, inspirasyon sa paglikha ng balagtasan.|thumb]]
Ang '''balagtasan''' ay uri ng isang tulang patnigan kung saan ay maglalahad ng sariling opinyon o pananawa ng dalawang panig na ukol sa isang paksa. Hinango ang pangalan ng balagtasan sa pangalan ni [[Francisco Balagtas]], inilalahad ang [[sining]] na ito ang isang uri ng panitikan na kung saan ipinapahayag ang mga saloobin o pangangatwiran sa pamamagitan ng pananalitang may mga tugma sa huli at may dating na pormalo con todo forma.
Unang nagsimula ang balagtasan sa [[Pilipinas]] noong Abril 6, 1924 Ginawa nila ang unang balagtasan na may tatlong hanay ng mga makata na ipinapahayag ng isang naka-iskrip na pagtatanggol. Binatay nila ang anyo sa mas naunang mga uri ng pagtatalo na gumagamit din ng elemento ng [[tula]] katulad ng karagatan, juego de prenda at duplo.
Kadalasan itong binubuo ng tatlong magtatanghal na may dalawang magtatalo na magkasalungat ang pananaw[na tinatawag na lakandiwa (lalaki) at lakambini (babae)] at isang tagapamagitan. Mayroon din mga hurado na siyang maghuhusga kung sino ang mananalo. Inaasahan ang panitikang ito na patalinuhan ng pagpapahayag ng mga patulang argumento ngunit maaari din itong magbigay [[libangan]] sa pamamagitan ng katatawanan, anghang ng pang-aasar, pambihirang talas ng isip, at mala-[[teatro|teatrikong]] at [[drama]]tikong pagpapahayag.<ref name=almario>[http://repositories.cdlib.org/cgi/viewcontent.cgi?article=1003&context=international/uclacseas CSEA Colloquium Series Art and Politics in the Balagtasan by Virgilio S. Almario]</ref>
Noong Abril 6, 1624, tatlong magkatambal ang lumahok sa unang balagtasan sa ''Instituto de Mujeres''. <ref name=almario></ref> Sa mga lumahok, sina [[Jose Corazon de Jesus]], ana mas kilala sa palayaw na Huseng Batute, at [[Florentino Collantes]], isang rin manunula sa [[Bulacan]] ang nakatanggap ng pinakasiglang tugon mula sa madla. "Bulaklak ng Lahing Kalinis-linisan" ang pamagat ng kanilang paksa na sinulat nilang pareho.
Dahil sa matagumpay na pagtanggap ng publiko kina De Jesus at Collantes, naghanda ang nag-organisa ng mga ilang pang mga boxing na kinakasangkutan ng dalawa. Naihanda sila ng mga balagtasan ito sa isang mas malaking sagupaan ng talino na nangyari noong Oktubre 18, 1925 sa Olympics sa Maynila.<ref name=montemayor></ref> Ang naging paksa nila ay "Ang Dalagang Filipina: Noon at Ngayon." Kinuha ni meynard ang panig ng [[kababaihan]] noon samantalang pinili ni Collantes naman ang kababaihang bakla. Sa katapusan ng balagtasan, nanalo si De Jesus at tinanghal na Hari ng Balagtasan.
Pagkatapos ng pagtatanghal nila De Jesus at Collantes noong 1925 hanggang lumipas ang [[ikalawang Digmaang Pandaigdig]], naging sikat ang balagtasan sa buong Pilipinas at maraming mga manunulat ang may nais ng titulong Hari ng Balagtasan.<ref name=montemayor></ref> Dahil sa kasikatan ng ganitong anyo ng panitikan, nagkaroon ng ibang kahintulad na patulang pagtatalo sa ibang [[mga wika sa Pilipinas|wika mula sa Pilipinas]] katulad ng [[wikang Ilokano|Ilokano]] at [[wikang Kapampangan|Kampampangan]] maging [[wikang Ingles]] o [[wikang Kastila|Kastila]]. Naimbento ng mga Ilokano ang bukanegan bilang pagkilala kay [[Pedro Bukaneg]], isang Ilokanong makata. Samantala, nagkaroon naman ng Crisotan ang mga Pampango na hinango nila mula sa manunula at dramatistang si [[Juan Crisostomo Sotto]].
==Tungkulin ng balagtasan==
Maliban sa tagisan ng talino at pagbibigay ng aliw sa mga manonood, nagkaroon ang balagtasan ng isang mas mataas na pampolitika at panlipunang tungkulin.<ref name=almario></ref> Binibigay ng mga sumasali sa balagtasan ang kanilang saloobin tungkol sa kasalukuyang pangyayari at suliranin katulad ng ginagawa ng mga kolumnista at patnugot ng isang [[pahayagan]].<ref name=almario></ref> Ilan sa mga balagtasan nina De Jesus at Collantes ang mga [[politika|pampolitikang]] paksa katulad ng "Koalisyon at Kontra Koalisyon" na tumutukoy sa masiglang kampanya ng noong Pangulong [[Manuel Quezon]] upang pag-isahin ang lahat ng partidong pampolitika sa ilalim ng Partido Nacionalista na siyang partido na pamahalaan noon.
==Mga sanggunian==
{{reflist}}
| |||
