Cosmic ray: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
Atn20112222 (usapan | ambag) Bagong pahina: Ang mga '''cosmic ray''' o mga '''sinag kosmiko''' ang napakataas na enerhiyang mga partikulo na pangunahing nagmumula sa sistemang solar. Ang mga ito ay maaaring lumikha ng mg... |
Atn20112222 (usapan | ambag) No edit summary |
||
Linya 5:
: n + <sup>14</sup>N → p + <sup>14</sup>C
Ang mga cosmic ray ay nagpapanatili sa lebel ng carbon-14<ref name="Trumbore 2000 41–59">{{cite book|last=Trumbore|first=Susan|title=Quaternary Geochronology: Methods and Applications|year=2000|publisher=American Geophysical Union|location=Washington, D.C.|isbn=0-87590-950-7|pages=41–59|url=http://www.agu.org/books/rf/v004/|authorlink=Radiocarbon Geochronology|editor=Noller, J. S., J. M. Sowers, and W. R. Lettis}}</ref> sa atmospero na tinatayang konstante (70 tonelada) sa hindi bababa sa huling 100,000 taon hanggang sa pagsisimula ng mga pagsubok ng mga sandatang nukleyar sa ibabaw ng lupa noong mga maagang 1950. Ang mahalagang katotohanang ito ang ginagamit sa [[pagpepetsang radiocarbon]].
Ang mga cosmic ray ay bumubuo ng isang praksiyon ng taunang pagkalantad sa radyasyon ng mga tao sa mundo na may aberahang 0.39 mSv sa kabuuang 3 mSv kada taon (13% ng kabuuang background) para sa populasyon ng mundo. Ang background radiation mula sa mga cosmic ray ay tumataas sa altitude mula 0.3 mSv kada taon sa mga lugar na may lebel ng dagat hanggang sa 1.0 mSv kada taon para sa mga siyudad na may mas mataas na altitudo na nagtataas ng radyasyon na kosmiko sa isang-kapat ng kabuuang pagkalantad sa radyasyon para sa mga populasyon ng mga siyudad na ito. Ang mga airline crew na lumilipad sa mga rutang matataas na altitudo ay nalalantad sa 2.2 mSv ng ekstrang radyasyon kada taon dahil sa cosmic ray na halos doble ng kabuuang pagkakalantad sa nagiionisang radyasyon.
Ang mga cosmic ray ay may sapat na enerhiya para baguhin ang mga estado ng mga elemento sa elektronikong integradong sirkito na nagsasanhi ng mga kamalian gaya ng maling datos sa mga kasangkapang pangmemorya o mga hindi tamang pagganap ng mga CPU na kadalasang tinatawag na mga "soft errors". Ito ay problema sa mga elektronikang nasa mataas na altitudo gaya ng mga satellite ngunit sa mga transistor na paliit ng paliit, ito ay nagiging isang papalaking pagkabahala sa elektronikang na sa lebel ng lupain.
Ang mga epekto sa kalusugan nito ay kinasangkutan ng parehong tuwirang pinsala sa DNA at mga hindi tuwirang epekto sanhi ng paglikha ng mga reakstibong species ng oksiheno. Ito ay maaaring magsanhi ng mga panganib sa kalusugang neurolohikal.
==Mga sanggunian==
{{reflist}}
[[Kategorya:Radyasyon]]
[[Kategorya:Pisikang astropartikulo]]
| |||