Asidong amino: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
mNo edit summary
m re-categorisation, replaced: :Mga asidong amino → :Mga aminoasido using AWB
Linya 2:
[[Image:Amino Acids.svg|thumb|upright=2.0|right|alt=Table of Amino Acids.|Ang 21 asidong amino na matatagpuan sa mga [[eukaryote]] na pinangkat ayon sa mga halagang [[pKa|pK<sub>a</sub>]] ng kanilang mga kadenang gilid at mga karga sa [[pH#Living systems|physiological pH 7.4]]]]
 
Ang mga '''aminoasido''' ''(amino acid)'' ang mga [[kompuwestong organiko]] na mahalaga sa [[biyolohiya]] na gawa mula sa mga [[functional group]] na [[amine]] (-NH<sub>2</sub>) at [[carboxylic acid]] (-COOH) kasama ng isang [[kadenang gilid]] na spesipiko sa bawat asidong amino. Ang mga mahahalagang elemento ng asidong amino ang [[carbon]], [[hidroheno]], [[oksiheno]], at [[nitroheno]] bagaman ang ilang mga elemento ay matatagpuan sa mga kadenang gilid ng ilang mga asidong amino. Ang mga 500 asidong amino ay alam <ref>{{cite journal |title= New Naturally Occurring Amino Acids |first1= Ingrid |last1= Wagner |first2= Hans |last2= Musso |doi= 10.1002/anie.198308161 |journal= Angew. Chem. Int. Ed. Engl. |volume= 22 |issue= 22 |pages= 816–828 |month= November |year= 1983 }}</ref> at mauuri sa maraming mga paraan. Sa istruktura, sila ay mauuri ayon sa mga lokasyon ng mga functional group bilang mga asidong amino na [[Alpha and beta carbon|alpha- (α-), beta- (β-), gamma- (γ-) or delta- (δ-)]]. Ang ibang mga kategorya ay nauugnay sa [[polaridad na kimikal]], lebel ng [[pH]] at uri ng pangkat na kadenang gilid ([[aliphatic]], asikliko, aromatiko, naglalaman ng hydroxyl o sulfur, etc.) Sa anyo ng mga protina, ang mga asidong amino ay bumubuo pinakamalaking sangkap (pagkatapos ng tubig) ng mga muscle, mga selula at mga tisyu ng tao.<ref>[http://www.fao.org/docrep/W0073E/w0073e04.htm#P1625_217364 Human nutrition in the developing world] – [[United Nations]] [[Food and Agriculture Organization]], ch.8</ref> Ang mga asidong amino na nag-aangkin ng parehong mga pangkat na amine at asidong carboxylic na nakakabit sa atomong [[alpha-carbon|una (alpha-) carbon]] ay may partikular na kahalagahan sa [[biyokimika]]. Ang mga ito ay kilala bilang '''2-, alpha-,''' o '''α-amino acid''' (henerikong pormula H<sub>2</sub>NCHRCOOH in most cases<ref>[[Proline]] is an exception to this general formula. It lacks the NH<sub>2</sub> group because of the [[cyclization]] of the side-chain and is known as an [[imino acid]]; it falls under the category of special structured amino acids.</ref> kung saan ang R ay isang organikong [[substituent]] na kilala bilang "[[side-chain]]");<ref>[http://www.chemguide.co.uk/organicprops/aminoacids/background.html – INTRODUCING AMINO ACIDS]</ref>. Kadalasan, ang katagang "asidong amino" ay ginagamit upang spesipikong tumukoy sa mga ito. Ito ay kinabibilangan ng mga 23 [[Proteinogenic amino acid|proteinogenic]] ("nagtatayo ng protina") asidong amino na naghahalo tungo sa mga kadenang [[peptide]] ("polypeptides") upang bumuo ng mga pantayong bloke ng isang malaking bilang ng mga protina. <ref name="NIGMS">{{cite web| url = http://publications.nigms.nih.gov/structlife/chapter1.html | title = The Structures of Life | publisher = National Institute of General Medical Sciences | accessdate = 20 May 2008}}</ref> Ang lahat ng ito ay mga L-[[stereoisomerism|stereoisomer]] ("[[Chirality (chemistry)|kaliwang panig]]" na mga [[isomer]]) bagaman ang ilang mga D-amino acid ("kanang panig") ay nangyayari sa mga [[envelope ng bakterya]] at ilang mga [[antibiyotiko]]. <ref>"Biochemical pathways: an atlas of biochemistry and molecular biology" – Michal, p.5</ref><ref>{{cite web|url=http://www.cliffsnotes.com/study_guide/Amino-Acids.topicArticleId-24998,articleId-24958.html |title=Biochemistry I: Amino Acids |publisher=Cliffsnotes.com |date= |accessdate=9 November 2012}}</ref> Ang 20 sa 23 asidong amino na proteinogenic ay tuwirang kinokodigo ng mga triplet [[codon]] sa [[kodigong henetiko]] at kilala bilang mga pamantayang asidong amino. Ang ibang tatlo(na hindi pamantayan o hindi kanonikal) ay [[pyrrolysine]] (na matatagpuan sa mga organismong [[metanoheniko]]at ibang mga [[eukaryote]]), [[selenocysteine]] (na umiiral sa maraming mga hindi eukaryote gayundin sa karamihan ng mga eukaryote), at[[N-Formylmethionine]]. Halimbawa, ang 25 na protinang pantao ay kinabibilangan ng selenocysteine (Sec) sa kanilang pangunahing istruktura,<ref>Kryukov GV, Castellano S, Novoselov SV, Lobanov AV, Zehtab O, Guigo R, et al. Characterization of mammalian selenoproteomes. Science. 2003;300:1439–1443.</ref> at ang mga inilalarawan sa istrukturang mga enzyme (selenoenzyme) ay gumagamit ng Sec bilang katalitikong [[moiety (chemistry)|moiety]] sa kanilang mga aktibong lugar.<ref>Gromer, S., Urig, S., Becker, K. (2004) The Thioredoxin System - From Science to Clinic. Medicinal Research Reviews. 24(1):40-89.</ref> Ang Pyrrolysine at selenocysteine ay kinokodigo sa pamamagitan ng mga bersiyong codon. Halimbawa, ang selenocysteine ay kinokodigo ng [[stop codon]] at [[elementong SECIS]].<ref>[http://books.google.com/books?id=BDn-AI_YBlMC&pg=PA1&lpg=PA1&ots=WSsFhHJwDy&sig=jkSLFr7AK8iu6OhdX7KOc10eKRY&hl=en&sa=X&ei=gshLUOWZLIin0AXRm4GoBg Modeling Electrostatic Contributions to Protein Folding and Binding] – Tjong, p.1 footnote</ref><ref>[http://books.google.com/books?id=VoJw6fIISSkC&pg=PA299&lpg=PA299&ots=C20L115r05&sig=4cix7yKNlod3xbzy2TWiOzEe6As&hl=en&sa=X&ei=H81LUL6MOfC10QX4wYG4Cw&ved=0CIcBEOgBMA8 Frontiers in Drug Design and Discovery] ed. Atta-Ur-Rahman & others, p.299</ref><ref name="url_The_Genetic_Codes_NCBI">{{cite web | url = http://www.ncbi.nlm.nih.gov/Taxonomy/Utils/wprintgc.cgi?mode=c | title = The Genetic Codes | author = Elzanowski A, Ostell J | authorlink = | coauthors = | date = 7 April 2008 | work = | publisher = National Center for Biotechnology Information (NCBI) | pages = | quote = | accessdate = 10 March 2010 }}</ref> Ang mga kombinasyong Codon–[[transfer RNA|tRNA]] na hindi matatagpuan sa kalikasan ay maaari ring gamitin upang [[Expanded genetic code|palawakin ang kodigong henetiko]] at lumikha ng mga bagong protina na kilala bilang mga [[alloprotein]] na nagsasama ng mga hindi- proteinogenic na mga asidong amino.<ref name="pmid16260173">{{cite journal | author = Xie J, Schultz PG | title = Adding amino acids to the genetic repertoire | journal = Curr Opin Chem Biol | volume = 9 | issue = 6 | pages = 548–54 | year = 2005 | month = December | pmid = 16260173 | doi = 10.1016/j.cbpa.2005.10.011 }}</ref><ref name="pmid19318213">{{cite journal | author = Wang Q, Parrish AR, Wang L | title = Expanding the genetic code for biological studies | journal = Chem. Biol. | volume = 16 | issue = 3 | pages = 323–36 | year = 2009 | month = March | pmid = 19318213 | doi = 10.1016/j.chembiol.2009.03.001 | pmc = 2696486 }}</ref><ref name="isbn0-387-22046-1">{{cite book | author = Simon M | title = Emergent computation: emphasizing bioinformatics | publisher = AIP Press/Springer Science+Business Media | location = New York | year = 2005 | pages = 105–106 | isbn = 0-387-22046-1 }}</ref>
 
==Mga sanggunian==
{{reflist}}
 
[[Kategorya:Mga asidong aminoaminoasido]]