Madonna: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
m clean up using AWB |
m orthography, replaced: ksyon → ksiyon (2) using AWB |
||
Linya 20:
<!-- Veronica is Madonna's confirmation name, not a second middle name, and has never been legally added as such.-->
Si '''Madonna Louise Ciccone Ritchie''' (ipinanganak
|coauthors=Paul Smith|title=Madonnarama: Essays on Sex and Popular Culture
|origyear=1993|publisher=Cleis Press
Linya 28:
Si Madonna ay lumabas sa 22 mga pelikula. Subalit karamihan dito ay pumalya,<ref>{{cite book|last=Goodwin|first=Andrew|title=Dancing in the Distraction Factory: Music, Television and Popular Culture|edition=Hardcover|publisher=Routledge|isbn=0415091691|pages=pg 100|chapter=}}</ref> nanalo naman siya ng [[Golden Globe Award]] para sa pagganap niya sa pelikula noong 1996 na ''[[Evita (pelikula)|Evita]]''. Siya diborsyado sa aktor na si [[Sean Penn]], at noong 1996 at nagdalang tao sa kanyang anak na babae na si Lourdes Maria (na kilala rin bilang Lola) sa kanyang personal na tagasanay na si [[Carlos Leon]] bago siya nagpakasal sa direktor ng pelikula nai si [[Guy Ritchie]] noong 2000. Sina ni Ritchie ay nagkaroon ng dalawang anak na lalaki, sina Rocco at David Banda, iasng batang taga-Malawi na kanilang inampon noong 2006, na nagdulot ng mga alegasyon sa media na nilabag nila ang batas sa pag-aampon sa Malawi. Si Madonna at Ritchie ay nagsampa ng kasong diborsyo noong Oktubre 2008.
Si Madonona ay sinabing "isa sa mga pinakamahusay na artistang pop ng lahat ng panahon" at binansagang "Reyna ng Pop".<ref name="Rolli ng Stone Biography">{{cite web |title=Madonna: Rolling Stone|work=[[Rolling Stone]]|year=2008|url=http://www.rollingstone.com/artists/madonna/biography |accessdate=2008-04-29}}</ref><ref>{{cite book |last=Cross |first=Mary |title = Madonna: A Biography |publisher=Canongate U.S. |year=2004 |isbn=0313338116}}</ref><ref>{{cite book |last=Morton |first=Andrew |title=Madonna |publisher=Macmillan |year=2002 |isbn=0312983107}}</ref> Siya ay nirango ng [[Recording Industry Association of America]] bilang isa sa pinakamabentang babaeng artistang rock ng ikadalawangpung siglo at ikalawang pinakamataas makabentang babaeng artisata sa [[Estados Unidos]] na may 63 milyon [[RIAA certification|sertipikadong]] mga album.<ref>{{cite web|url=http://www.riaa.com/goldandplatinumdata.php?table=tblTopArt |title=Top Selling Artists |work=RIAA|accessdate=2008-06-09}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.riaa.com/newsitem.php?news_year_filter=1999&resultpage=2&id=3ABF3EC8-EF5B-58F9-E949-3B57F5E313DF|title=The American Recording Industry announces its Artists of the Century| work=RIAA |date=1999-11-10|accessdate=2008-01-30}}</ref> Tinala siya ng ''[[Guinness World Records]]'' bilang pinakamatagumpay na babaeng rekording artist ng lahat ng panahon at ang pinakamataas kumitang babaeng mang-aawit sa daigdig na may tinatayang halaga na US$490 milyon, na nakabenta ng 200 milyon rekord sa buong mundo.<ref>{{cite web|url=http://www.cbsnews.com/stories/2008/10/16/earlyshow/main4526065.shtml|title=How Will Madonna And Guy Split Their $$?|publisher=CBS News|date=2008-10-16|accessdate=2008-11-02}}</ref><ref>{{cite web| first=Edith |last=Bowman |url=http://www.visionariesdebate.com/visionaries.php?id=3|work=[[BBC News]] |title=BBC World Visionaries: Madonna Vs. Mozart|quote=In 2000, Guinness World Records listed Madonna as the most successful female recording artist of all time. |date=2007-05-26|accessdate=2008-05-12}}</ref><ref>{{cite news| url=http://www.dailymail.co.uk/pages/live/articles/showbiz/showbiznews.html?in_article_id=407501&in_page_id=1773 | title=Queen of Pop Madonna crowned highest earning female singer on earth |work=[[Daily Mail]] |publisher=[[Forbes]]| date=2006-09-28 |accessdate=2007-12-28}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.ifpi.org/content/section_news/plat_month_20060913.html|title=IFPI Platinum Europe Awards: July &
== Karera ==
Linya 35:
Si Madonna ay ipinanganal bilang Madonna Louise Ciconne sa [[Lungsod ng Bay, Michicgan]]. Ang kanyang ina na si Madonna Louise (Fortin, noong dalaga pa), ay mula sa lahing Pranses-Kanadyano, at ang kanyang ama si Silvio "Tony" P. Ciconne, ay mula sa unang henerasyon ng mga [[Italyanong Amerikano]]ng mga inhinyero sa [[Chrysler]]/[[General Motors]] na ang mga magulang ay nagmula sa [[Pacentro]], [[Abruzzo]], [[Italy]].<ref>{{cite news|first=Denise|last=Worrell|url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,957025,00.html |title=Now: Madonna on Madonna | work=Time magazine| accessdate=2008-06-05}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=/news/campaigns/madonna/madonna1.xml|title=The child who became a star: Madonna timeline|work=Telegraph|accessdate=2008-06-09}}</ref> Si Madonna ay ikatlo sa anim na magkakapatid; ang kanyang mga kapatid ay sina, Martin, Anthony, Paula Mae, [[Christopher Ciccone|Christopher]], at Melanie.<ref>{{cite web| url=http://www.foxnews.com/story/0,2933,193740,00.html?sPage=fnc.entertainment/madonna |title=Madonna Biography |work=FOX News| accessdate=2008-06-05}}</ref>
Si Madonna ay pinalaki sa suburb ng [[Pontiac, Michigan]] ng [[Detroit]] at sa Avon Township (na tinatawag ngayong [[Rochester Hills, Michigan]]). Ang kanyang ina ay namatay dahil sa [[kanser sa suso]] sa ead na 30 noong Disyembre 1. 1963. Ang kanyang ama ay pinakasalan ang kasambahay ng pamilya, si Joan Gustafson, at nagkaroon sila ng dalawang anak: sina Jennifer at Mario Ciccone. Ayon kay Madonna hindi niya raw matanggap ang kanyang ina noong kabataan niya.<ref>{{cite web | title=Madonna Biography: Patr 1| work = People|url=http://www.people.com/people/madonna/biography | accessdate =2008-05-29}}</ref> Kinombinse ni Madonna ang kanyang ama na payagan siya na mag-aral ng [[ballet]]. Nag-aral siya sa St. Frederick's Elementary School at sa St. Andrews Elementary School (na hgayon ay ang Holy Family Regional) at sa West Middle Schoo. Nag-aral din siya sa [[Rochester Adams High School]], at naging estudyanteng na puro markang A at naging kasapi ng [[cheerleading]] squad. Nakatanggap ng iskolarsyip si Madonna sa [[Pamantasan ng Michigan]] pagkatapos niyang makapagtapos sa Mataas na Paaralan.<ref>{{cite web|title =Madonna|work=Guardian|date=2001-07-04|url=http://www.guardian.co.uk/news/2001/jul/04/netnotes.imogentilden|accessdate=2008-05-29}}</ref>
Nakumbinse si Madonna ng kanyang guro sa ballet na ipursige niya ang kanyang karera sa pagsasayaw, kaya iniwan niya ang kanyang pag-aaral sa Pamantasan ng Michigan noong huling bahagi 1977 at nagtungo sa [[Lungsod ng Bagong York]].<ref>{{cite episode| title = A star with staying power| series= People in the news| network= CNN Programs}}</ref> Unti lamang ang salapi ni Madonna noon at minsang tumira sa iskwater, nagtrabaho sa [[Dunkin' Donuts]] kasama ang mga [[modern dance]] troupes.<ref>{{cite episode|title = Madonna: Queen of Pop|series= Biography| network = [[History (TV channel)|The History Channel]]|minutes=5}}</ref> Sinabi ni Madonna na ang pagpunta niya sa Bagong York ay ang kanyang unang pagkakataon na makasakay ng eroplano, unang pagkakataon na makasakay sa taksi, na may dala dala lamang na $35 sa kanyang bulsa. Iyon ang kanyang pinakamatapang na bagay na nagawa.<ref>{{cite web|title=Madonna on coming to New York City to be a dancer|work=Mirror |url=http://www.talkentertainment.com/Quotes.aspx|accessdate=2008-05-29}}</ref> Habang nagtatanghal bilang mananayaw sa isang Pranses na artistang pandisko na si [[Patrick Hernandez]] noong world tour nito noong 1979,<ref name = atlas>{{cite web|url=http://www.music-atlas.com/artists/madonna.htm |title=Madonna Biography |work=Music Atlas |accessdate=2007-12-28}}</ref> si Madonna ay nagkaroon ng relasyon sa musikerong si Dan Gilroy, kung siya ring nakasama niya sa binuo niyang kauna-unahang bandang rock. ang [[Breakfast Club (banda)|Breakfast Club]] sa Bagong York.<ref>{{cite web|url=http://www.people.com/people/madonna/biography|title=Madonna Biography: Part 1|work=People magazine|accessdate=2008-01-13}}</ref> Doon ay kumakanta at tumutugtog siya ng gitara at tambol bago niya binuo ang bandang Emmy noong 1980 na may isang drummer at kasama ang kanyang dating nobyo na si [[Stephen Bray]].<ref name="Rolling Biography">{{cite web|title=Biography - Madonna |work=Rolling Stone|year=2008|url=http://www.rollingstone.com/artists/madonna/biography|accessdate=2008-04-29}}</ref> Siya at si Bray ay sumulat at nagprodus ng mga awiting pangsayaw na napansin ang atensyon ng mga lokal sa mga dance club sa Bagong York. Namangha ang [[Disc jockey]] at rekord produser na si [[Mark Kamins]] sa kanyang mga rekord na demo, kaya dinala niya si Madonna sa atensyon ni [[Seymour Stein]], ang nagtatag ng [[Sire Records]].<ref>{{cite book|last=Taraborrelli|first= J. Randy|origyear=2004| title=Madonna: An Intimate Biography|page=p 72|publisher= Simon & Schuster|isbn=0743228804}}</ref>
Linya 43:
[[Talaksan:Snapshot20050724030333.jpg|thumb|250px|si Madonna sa Live Aid sa JFK Stadium]]
Noong 1982, lumagda si Madonna sa isang kasunduan ''singles'' sa [[Sire Records]], isang label na kabilang sa [[Warner Bros. Records]].<ref>{{cite web|title =Madonna, Beastie Boys Nominated For Rock And Roll Hall Of Fame |work=MTV news|date=2007-09-27|url=http://www.mtv.com/news/articles/1570747/20070927/beastie_boys.jhtml|accessdate=2008-05-29}}</ref> Ang kanyang unang labas na awit noong
Ang paraan ng pananamit, pagkilos, pagtatanghal at pagkilos ni Madonna sa kanyang mga music video, ay naging maimpluwensya sa mga kababaihan. Ito ay nilalarawan ng mga lace tops, mga palda sa ibabaw ng mga pantalong capri, mga ''fishnet stockings'', mga alahas na may krus, at pagkukulay ng buhok, at naging uso sa mga pananamit ng mga kababaihan noong dekada '80.<ref>{{cite web|url=http://www.vintageblues.com/history8.htm|work=American Vintage Blues|title=History of Fashion|accessdate=2008-06-09}}</ref> Ang kanyang sumunod na album, ang ''[[Like a Virgin]]'', ay naging unang ''number one'' na album niya sa [[Billboard 200|U.S. albums chart]];<ref>{{cite book| first=Matthew |last=Rettenmund |title=Madonnica: The Woman & The Icon From A To Z |publisher=St. Martin's Griffin |origdate=1995 | isbn=0312117825}}</ref> Ang tagumpay ng album ay dahil sa sikat na awit na "[[Like a Virgin (awit ni Madonna)|Like a Virgin]]", na naabot ang ikaunang pwesto sa Estados Unidos, at tumagal na anim na linggo sa pwestong iyon.<ref name=atlas/> The album sold 12 million copies worldwide, eight of which in the U.S.<ref>{{cite book|title=Madonna: The Rolling Stone Files: The Ultimate Compendium of Interviews, Articles, Facts and Opinions from the Files of Rolling Stone| isbn=0786881542 |publisher=Hyperion Books |origyear=1997}}</ref> Itinanghal niya ang awit na ito sa kauna-unahang [[MTV Video Music Awards]], na suot-suot ang kanyang tanyag na sinturong "Boy Toy".<ref name="autogenerated2">{{cite web| url=http://liveearth.msn.com/green/madonna10things |work=MSN Live Earth |title=Madonna - 10 moments that created an icon|accessdate=2008-01-04}}</ref> Ang awit na ''Like a Virgin'' ay itinala ng [[National Association of Recording Merchandisers]] at [[Rock and Roll Hall of Fame]] bilang isa ''Definitive 200 Albums of All Time''.<ref>{{cite web | title = Definitive 200 | work =The Rock and Roll Hall of Fame and Museum |url=http://www.rockhall.com/pressroom/definitive-200 | accessdate = 2008-04-08}}</ref><ref>{{cite web | title = The RS 500 Greatest Songs of All Time |work = Rolling Stone |url=http://www.rollingstone.com/news/coverstory/500songs/page/3 |accessdate = 2008-04-11}}</ref>
Noong 1985, pinasok ni Madonna ang paggawa ng pelikula, na nagsimula sa saglit na paglabas bilang isang mang-aawit sa club sa pelikulang ''[[Vision Quest]]''. Ang ''soundtrack'' ng pelikula ay kinabilangan ng kanyang ikalawang #1 na single sa E.U ang "[[Crazy for You (awit ni Madonna)|Crazy for You]].<ref>[http://www.billboard.com/bbcom/esearch/chart_display.jsp?cfi=379&cfgn=Singles&cfn=The+Billboard+Hot+100&ci=3004189&cdi=6183178&cid=04%2F13%2F1985 Chart Listing For The Week Of
Nagtungo si Madonna sa kanyang unang ''concert tour'' sa Estados Unidos noong 1985 na pinamagatang [[The Virgin Tour]], kasama ang [[Beastie Boys]].<ref>{{cite book |last=-Warren |first= Holly |coauthors=George, Patricia Romanowski, Patricia Romanowski Bashe, Jon Pareles The Rolling Stone Encyclopedia of Rock & Roll |edition=Rev Upd edition |year=2001 |publisher=Fireside|isbn=0743201205|pages=596 }}</ref> Noong Hulyo ng taong ding iyon, Ang ''[[Penthouse (magasin)|Penthouse]]'' at ''[[Playboy]]'' ay naglimbag ng mga magasin na may mga hubad na larawan ni Madonna na walang kulay na kinuhaan noong huling bahagi ng dekada '70. Sinubukang harangin ito ni Madonna sa pamamagitan ng mga
=== 1986–1991: ''True Blue'', ''Like a Prayer'' at ang Blond Ambition Tour ===
Inilabas ni Madonna ang kanyang ikatlong album, ang ''[[True Blue (album)|True Blue]]'', noong 1986, at sinabi ng ''[[Rolling Stone]]'' na "ito ay akala mo talagang galing sa puso"..<ref>{{cite web|title=True Blue|work=Rolling Stone|url=http://www.rollingstone.com/reviews/album/311318/review/6067650?utm_source=Rhapsody&utm_medium=CDreview|accessdate=2008-05-29}}</ref> Ang album ay kinabibilangan ng awit na "[[Live to Tell]]", na isinulat niya para sa pelikulang ''[[At Close Range]]'', na pinagbibidahan ng kanyang asawa noong panahong iyon na si [[Sean Penn]]. Ang ''True Blue'' any naglabas ng limang ''Top Five'' na single sa tsart ng ''Billboard'': ang "Live to Tell", "[[Papa Don't Preach]]", "[[Open Your Heart (awit ni Madonna)|Open Your Heart]]", "[[True Blue (awit ni Madonna)|True Blue]]" at "[[La Isla Bonita]]".<ref name="amgsingles">[http://www.allmusic.com/artist/madonna-p64565 Madonna singles Billboard chart performance]. [[Allmusic]]. Retrieved on
Noong 1987, pinagbidahan ni Madonna ang ''[[Who's That Girl? (pelikula)|Who's That Girl]]'', at nagbigay ng apat na awit para sa soundtrack nito; kasama dito ang [[Who's That Girl (awit ni Madonna)|Who's That Girl]] at ang "[[Causing a Commotion]]".<ref>{{cite web| url=http://www.billboard.com/bbcom/esearch/chart_display.jsp?cfi=379&cfgn=Singles&cfn=The+Billboard+Hot+100&ci=3006451&cdi=6314827&cid=12%2F12%2F1987|title=Causing A Commotion: Chart Listing For The Week Of
Noong 1989, lumagda si Madonna ng isang kasunduan upang iindorso ang produktong inumin ng [[Pepsi]]. Una niyang inilabas ang kanyang bagong awit na "[[Like a Prayer (awit ni Madonna)|Like a Prayer]]", sa isang patalastas ng Pepsi at naglabas rin ng music video para dito. Ang video, na naglalaman ng maraming mga simbolong Katoliko gaya ng [[stigmata]] at mga nasusunog na krus, ay binatikos ng Vatican.<ref name="autogenerated2" /> Dahil ang patalastas at ang music video nito ay labis na magkapareho, hindi agad nakumbinse ng Pepsi ang publiko na ang kanilang patalastas ay walang masamang pangangahulugan. Itinitigil nila ang patalastas at kinansela ang kontrata ni Madonna.<ref name = myvillage>{{cite web|url=http://www.mybrum.co.uk/birmingham/celebs-madonna.htm|work=MyVillage|title=Madonna Biography|accessdate=2008-06-09}}</ref>
Ang ikaapat na album ni Madonna, ang ''[[Like a Prayer]]'', na inilabas noong 1989, ay isinulat at prinodus ni Patrick Leonard at Stephen Bray.<ref>{{cite video| year2=1989 | title=[[Like a Prayer]] | medium=Audio CD|accessdate=2007-12-16}}</ref> Umabot sa #1 ang ''Like a Prayer'' sa Album Tsart ng Estados Unidos at nabili ang pitong milyong kopya nito sa buong daigdig. na may apat na milyon dito ay nabili sa Estados Unidos pa lamang.<ref>{{cite book |last= O'Brien |first=Lucy |title=Madonna: Like an Icon|year=2007 |publisher=Bantam Press |isbn=0593055470 |pages=pg. 50 }}</ref> Ang album ay nakapaglabas ng tatlong single na umabot sa Top 5 ng mga Tsart: ang [[Like a Prayer (awit ni Madonna)|Like a Prayer]] (ang kanyang ikapitong numero unong awit sa E.U.), ang "[[Express Yourself (awit ni Madonna)|Express Yourself]]" at ang "[[Cherish (awit ni Madonna)|Cherish]]".<ref name="amgsingles">[http://www.allmusic.com/artist/madonna-p64565 Madonna singles Billboard chart performance]. [[Allmusic]]. Retrieved on
== Mga talasanggunian ==
| |||