Malayang pamilihan: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m orthography: -ksyon > -ksiyon using AWB
m orthography: -nsya- > -nsiya-, replaced: kumpitensiya → kompetensiya using AWB
Linya 1:
Ang '''malayang pamilihan''' (Ingles: ''free market'') ay isang [[pamilihang]] [[kompetitibo]] o may [[kumpitensiyakompetensiya]], kung saan ang mga halaga o presyo ay naaayon sa [[supply and demand|naibibigay at pangangailangan]]. Pangunahing itong natatagpuan sa mga bansa kung saan ang [[economic intervention|pamamagitang pangkabuhayan]] at ang [[regulasyon]]g isinasagawa ng [[estado]] o pamahalaan ay nakahangga sa paglilikom ng buwis, at pagpapatupad ng pribadong pagmamay-ari at mga kontrata. Kaiba ang malalayang mga pamilihan mula sa mga kalagayan nakikita sa mga [[controlled market|pamilihang tinatabanan]] o kaya mula sa isang [[monopolya]], na makapaghahain ng mga pagkakaiba-iba o kaibahan sa presyo na walang nagagawang mga pagbabago sa [[supply and demand|paglalaan at pangangailangan]]. Ang mga tagapagtaguyod ng isang malayang pamilihan ay nakaugaliang magsang-alang-alang sa kataga bilang nagpapahiwatig na ang mga [[means of production|pamamaraan ng produksiyon]] ay nasa ilalim ng pribado, at hindi [[public ownership|pagmamay-ari ng publiko]] (hindi tinatabanan o kinukontrol ng estado o ng pamahalaan) o ng [[kooperatiba ng manggagawa|pagmamay-aring pangkooperatiba]]. Ito ang pangkasalukuyang paggamit ng mga [[ekonomista]] para sa katagang "malayang pamilihan" at gayundin sa [[kulturang popular]]; ang katawagan ay nagkaroon ng ibang paraan ng paggamit na [[pangkasaysayan]].
 
Ang [[ekonomiyang may malayang pamilihan]] ay isang [[ekonomiya]]ng kinapapalooban ng lahat ng mga [[pamiliihan]] na hindi tinataban o pinasusunod sa gawi o kagustuhan ng anumang mga partido, maliban na lamang sa mga nakikilahok sa pamilihan. Sa pinakadalisay nitong kaanyuhan, ang pamahalaan ay mayroong isang gampaning walang kinikilingan sa pangangasiwa nito at sa paglikha ng mga batas (lehislasyon) na para sa gawaing pang-ekonomiya, at hindi rin nagbibigay ng limitasyon dito sa pamamagitan halimbawa ng paglalagay ng regulasyon sa mga [[industriya]] o pagbibigay ng proteksiyon sa mga ito magmula sa mga pagdiin o presyong pangpamilihan na maaaring magmula sa loob at sa labas. At ang pamahalaan ay hindi rin masiglang nagtataguyod sa o tumatangkilik sa mga ito, katulad ng sa hindi pagmamay-ari ng mga kagustuhang pang-ekonomiya o hindi pag-aalok ng mga tulong na pondo (''subsidy'' sa Ingles) sa mga [[negosyo]] o sa gawain ng [[pananaliksik at pagpapaunlad]].