Kimika: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m orthography, replaced: ksyon → ksiyon using AWB
m orthography: -nsya- > -nsiya- using AWB
Linya 1:
[[Talaksan:Lab bench.jpg|200px|right|thumb|Isang laboratoryo o klinikang pangkemika.]]
Ang '''kimika''',<ref name=JETE>{{cite-JETE|Kimika, ''chemistry'', kimiko, ''chemist''}}</ref> (pang-uri: ''kemikal'') '''kemistri''', o '''kapnayan''' ang tawag sa [[agham]] tungkol sa mga [[elemento]] at [[compound]] (kumpwesto) at kung ano ang gawain ng mga ito. Ito ang pag-aaral ng mga bagay na bumubuo sa ating katawan at ng mundong ating ginagalawan. Tinatawag na '''kemiko''' ang taong nagpakadalubhasa sa kemika, bagaman tumuturing din ang sa ''kemiko'' mga sustansyangsustansiyang kemikal.<ref name=JETE/>
 
Bilang isang [[agham]], nagsimula ang maka-agham na pag-aaral ng kemika noong ika-16 na siglo. Ito ay noong natuklasan ng mga kimiko ang mga simpleng [[substance]] na bumuo sa iba pang substance. Tinawag nilang mga elemento ang mga simpleng substance na ito.
Linya 12:
=== Ang debate sa bitalismo at kimika organika ===
 
Nang mapagkasunduan ang likas ng kombustyon, isa na namang alitan ang lumitaw tungkol sa bitalismo (doktrina na lahat ng buhay ay may lakas ng buhay (kaluluwa) na nagpapakilos rito) at ang malinaw na pagkakaiba ng mga sustansyangsustansiyang organika at inorganika na iminungkahi ni [[Friedrich Wöhler]] mula nang aksidenteng siyang makagawa ng urea mula sa mga sustansyangsustansiyang inorganika noong 1828. Noong panahong iyon, ang isang kompuestong organiko ay di kailanman malalalang mula sa inorganikong materyal. Ito ay nagbukas ng bagong larangan ng pananaliksik sa kimika at nang bago matapos ang ika-19 na siglo, ang mga siyentipiko ay nakagawa ng daang-daang kompuesto kimika. Isa sa pinakamahalaga rito ay ang mauve, magenta at iba pang tinang sintetiko gayun din ang gamot na aspirin. Ang pagkakatuklas nito ang lubhang nakapagbigay sa hinua ng isomerismo.
 
=== Mga alitan tungkol sa atomismo ===
Linya 70:
* [[Plastik]] (''Plastiko'')
* [[Polimero]] (''Polymer'')
* [[SustansyangSustansiyang kimikal]] (''Substance'')
* [[Pagbabagong pisikal]]
* [[Pagbabagong kemikal]]