Sistemang somatosensoryo: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m stub sorting &/or gen. fixes using AWB
m orthography: -psyo- > -psiyo-, replaced: {usbong → {stub using AWB
Linya 1:
Ang '''sistemang panghipo''', '''sistemang somatosensoryo''', o '''sistemang somatosensoryal''' (Ingles: ''somatosensory system'') ay isang [[sistemang pandama]] na nakakadetekta, nakadarama, o nakapapansin ng mga karanasang tinuturing na paghipo o [[presyon]], [[temperatura]] (mainit o malamig), [[hapdi]] (kabilang ang [[kati]] at [[kiliti]]) at iyong mga kabilang sa [[proprioception|propriosepsiyon]]. Mga sensasyon ito ng kilos o galaw ng mga [[masel]] at posisyon ng [[hugpungan]] kabilang ang [[tikas]], galaw o kilos, damdaming biseral (internal o panloob) at [[ekspresyon ng mukha]]. May kaugnayan ang pandamdam na biseral sa mga kabatiran o impormasyong sensoryong nagmumula sa loob ng katawan, katulad ng sakit ng tiyan.
 
Maituturing ang paghipo bilang isa sa limang mga damdamin o pagdama ng tao; subalit kapag hinawakan o hinipo ng isang tao ang isang bagay o kapwa tao, nakalilikha ito ng sari-saring mga damdamin: ang [[persepsyonpersepsiyon]] ng [[presyon]] o [[diin]] ([[hugis]], [[kalambutan]], [[tekstura]], [[oskilasyon]] o [[bibrasyon]], at iba pa), relatibong temperatura, at kung minsan pati kahapdian. Kaya't ang salitang "hipo" ay talagang kombinasyon o pinagsamang katawagan para sa ilang mga damdamin o senso. Sa [[medisina]], kalimitang pinapalitan ang kolokyal na terminong "hipo" ng '''somatikong mga damdamin''', '''somatikong pandamdam''', o '''somatikong mga senso''', upang maipakita ng mainam ang sari-saring mga kalangkap na mga mekanismo.
 
== Tingnan din ==
Linya 7:
 
== Mga sanggunian ==
* Flanagan, J.R., Lederman, S.J. [http://brain.phgy.queensu.ca/flanagan/papers/FlaLed_NAT_01.pdf ''Neurobiology: Feeling bumps and holes''], ''News and Views'', ''Nature'', Hulyo 26, Hulyo 2001;412(6845):389-91.
 
* Hayward V, Astley OR, Cruz-Hernandez M, Grant D, Robles-De-La-Torre G. [http://www.roblesdelatorre.com/gabriel/VH-OA-MC-DG-GR-04.pdf ''Haptic interfaces and devices'']. ''Sensor Review'' 24(1), pp. 16–29 (2004).
Linya 20:
* [http://hwr.nici.kun.nl/~miami/taxonomy/node21.html ''Pang-ibabaw na Pananaw'']
* [http://www.sirinet.net/~jgjohnso/senses.html ''Somatic vs. Special senses'']
 
{{usbong|Anatomiya}}
 
[[Kategorya:Sistemang pandama|Sistemang somatosensoryo]]
 
 
{{usbongstub|Anatomiya}}
 
[[nl:Tastzin]]