Implasyon (presyo): Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
m clean up sorting, removed underlinked tag using AWB |
|||
Linya 1:
{{copyedit}}
{{cleanup-translation|date=Enero 2014}}
Sa [[ekonomika]], ang '''inplasyon''' o '''implasyon''' (Ingles: ''inflation'', literal na [[pamimintog]], [[pagpintog]], o [[paglobo]]<ref name=Gabby/>) ang pagtaas sa pangkalahatang antas ng mga [[presyo]] ng mga [[kalakal]](goods) at mga serbisyo sa isang [[ekonomiya]] sa loob ng periodo ng panahon. Kung ang pangkalahatang antas ng presyo ay tumataas, ang bawat unit ng [[salapi]] ay makakabili ng mas kaunting mga kalakal(gaya ng mga produkto) at mga serbisyo. Dahil dito, ang inplasyon ay isa ring repleksiyon ng pagguho ng kakayahang pagbili ng [[pera]] na isang kawalan ng [[real laban sa nominal (ekonomika)|real]] sa halaga sa panloob na kasangkapan ng pagpapalit at unit ng kahalagan sa ekonomiya. Ang pangunahing sukatan ng inplasyon ang [[antas ng inplasyon]] na taunang [[persentahe]]ng pagbabago sa pangkalahatang [[indeks ng presyo]](na normal na [[indeks ng presyo ng mamimili]]) sa paglipas ng panahon. Ang inplasyon ay salamin ng pagtaas ng mga presyo sa pamilihan na nagiging dahilan upang harapin ng pamahalaan ang suliranin na nagbunsod sa mataas na presyo. Sa madaling salita, ito ang pagtaas ng halaga ng bilihin na dinudulot ng dami ng nakakalat na pera.<ref name=Gabby>[http://www.gabbydictionary.com/home.asp ''Inflation''], gabbydictionary.com</ref>
Line 11 ⟶ 10:
::'''Cost push'''
Ang pagtaas ng presyo ng mga gastusing
::'''Structural Inflation'''
Kawalan ng kakayahan ng ilang sektor na malayon ang anumang pagbabago sa lebel at dami ng kabuuang demand ng ekonomiya. Pagtutunggalian ng mga pangkat sa lipunan upang makakuha ng malaking bahagi sa kabuuang kita ng bansa at tunggalian ng wage earners at profit earners.
"Magkano ba ang gastusin mo sa isang araw? Kasya ba ito sa pangangailangan? Dahilan ba ito ng pagtaas ng presyo?
"Oo, ito ay dahilan ng pagtaas ng presyo.Bakit nga ba tumataas ang presyo?
Sinasabing ang pagtaas ng presyo ay kaakibat ng ating buhay. Suliranin ng kinakaharap ng bansa. May tinatawag na hyperinflation kung saan ang presyo ay tumataas sa bawat oras, araw o linggo ngunit paano ba ito nasusukat?
::'''Mga Uri ng Panukat sa Pagbabago ng Presyo '''
Line 26 ⟶ 25:
Pormula:
GNP at constant prices= GNP at current prices
deflator
:::'''Whole Sale Price Index Retail Price Index '''
Nagpapakita at sukatan ng pagbabagong presyo ng final goods,intermediate goods at crude materials sa bilihang whole sale at retail.
:::'''Consumer Price Index(CPI) '''
Ito ang mas kilalang panukat ng implasyon. Ito ay pagsukat ng average na pagbabago ng presyo ng produkto o bilihing pangkaraniwang kinukonsumo ng mamimili.
:::'''Pagkompyut ng CPI '''
Line 39 ⟶ 38:
2. Pag-alam sa kabuuang tinimbang na presyo.
-pagsamasamahin ang lahat TP.
3. Kapag nakuha ang TWP ay maaaring makuha ang CPI.
Pormula:
| |||