Araling pangkasarian: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m orthography, replaced: pulitika → politika (5) using AWB
Linya 1:
[[Talaksan:Hans Baldung 002.jpg|right|200px]]
 
Ang '''araling pangkasarian''' o '''pag-aaral na pangkasarian''' (Ingles: '''''gender studies''''') ay isang [[larangan ng pag-aaral|larangan]] ng araling [[interdisiplinaryo]] at [[Talaan ng mga disiplinang pang-akademiya|larangang pang-akademiya]] na nakalaan sa [[pagkakakilanlang pangkasarian]] at [[representasyon (pulitikapolitika)|representasyong pangkasarian]] bilang pangunahing mga kategorya ng pagsusuri. Ang larangang ito ay kinabibilangan ng [[araling pangkababaihan]] (hinggil sa [[kababaihan]], [[peminismo]], [[kasarian]], at [[pulitikapolitika]]), [[araling pangkalalakihan]], at [[araling LGBT]].<ref name="whitman">{{cite web | url=http://www.whitman.edu/content/genderstudies | title=Gender Studies | publisher=Whitman College | accessdate=01 Mayo 01, 2012}}</ref> Kung minsan, ang araling makakasarian ay iniaalok na kapiling ang [[araling pangseksuwalidad]]. Ang mga disiplinang ito ay nagsasagawa ng mga pag-aaral na nauukol sa kasarian at seksuwalidad na nasa loob ng larangan ng panitikan at wika, [[kasaysayan]], [[agham na pampulitikapampolitika]], [[sosyolohiya]], [[antropolohiya]], [[araling pangsine]] at [[araling pangmidya]], kaunlarang pantao, batas, at medisina.<ref name="uchicago">{{cite web | url=http://gendersexuality.uchicago.edu/about/ | title=About - Center for the Study of Gender and Sexuality (CSGS) | publisher=[[The University of Chicago]] | accessdate=01 Mayo 01, 2012}}</ref> Sinusuri rin nito ang [[Race (human classification)|lahi]] o lipi, [[ethnicity|kaetnikahan]], [[Lokasyon (heograpiya)|lokasyon]], [[kabansaan]], at [[disability|kapansanan]].<ref name="Race, Ethnicity, Gender & Class">Healey, J. F. (2003). "Race, Ethnicity, Gender and Class: the Sociology of Group Conflict and Change".</ref><ref name="indiana">{{cite web | url=http://www.indiana.edu/~gender/ | title=Department of Gender Studies | publisher=[[Indiana University]] (IU Bloomington) | accessdate=01 Mayo 01, 2012}}</ref>
 
Maraming mga uri ng araling pangkasarian. Ang isang pananaw na inihayag ng pilosopong si [[Simone de Beauvoir]] ay nagsasabing: “Ang isa[ng tao] ay hindi ipinanganak na isang babae, ang isa[ng tao] ay nagiging isa[ng babae]”.<ref name="de Beauvoir">de Beauvoir, S. (1949, 1989). "The Second Sex".</ref> Ipinapanukala ng pananaw na ito na sa araling pangkasarian, ang katagang “kasarian” ay dapat na gamitin upang tumukoy sa mga [[konstruksiyonismong sosyal|konstruksiyong sosyal at pangkultura]] ng mga [[pagkalalaki]] at mga [[pagkababae]], hindi sa isang katayuan ng pagiging lalaki o babae sa kabuoan nito. <ref name="Stephanie Garrett">Garrett, S. (1992). "Gender", p. vii.</ref> Subalit, ang pananaw na ito ay hindi pinanghahawakan ng lahat ng mga teoristang pangkasarian. Ang ibang pook sa araling pangkasarian ay malapitang sumusuri sa gampanin na mayroon ang mga kalagayang pambiyolohiya ng pagiging lalaki o babae (mga paliwanag na pang-anatomiya, pampisyolohiya, at panghenetika hinggil sa mga bahaging pangkatawan ng lalaki at babae, kayarian at kalikasan ng mga tungkulin ng mga organong pangkatawan, mga tagapagdalang panghenetika, atbp.) sa mga kayariang panlipunan ng kasarian. Mas tiyak na ang sa kung paanong paraan ang mga gampaning pangkasarian ay binibigyang kahulugan ng biyolohiya at kung paanong ang mga ito ay binibigyang kahulugan ng mga kinagawian na pangkultura. Lumitaw ang larangan magmula sa isang bilang ng iba’t ibang mga pook: ang sosyolohiya noong dekada ng 1950 at sa pagdaka (tingnan ang [[Sosyolohiya ng kasarian]]); ang mga teoriya ng sikoanalistang si [[Jacques Lacan]]; at mga gawa ng mga peminista o makababaeng si [[Judith Butler]].
 
Ang kasarian ay isang mahalagang pook ng pag-aaral sa maraming mga disiplina, katulad na ng [[teoriyang pampanitikan]], [[araling pandrama]], [[teoriyang pampelikula]], [[teoriya ng pagganap]], kontemporaryong [[kasaysayang pangsining]], [[antropolohiya]], [[sosyolohiya]], [[sikolohiya]] at [[sikoanalisis]]. Sa paminsan-minsan, ang mga disiplinang ito ay nagkakaiba-iba sa kanilang mga paraan ng pagharap sa kung paano at kung bakit nila pinag-aaralan ang kasarian. Halimbawa na ang sa antropolohiya, sosyolohiya at sikolohiya, ang kasarian ay madalas na pinag-aaralan bilang isang gawain, habang sa araling pangkultura naman ang mga representasyon o pagkakatawan sa kasarian ay mas kadalasang sinusuri. Sa pulitikapolitika, ang kasarian ay maaaring tanawin bilang isang diskursong pampundasyon na ginagamit ng makapulitikangmakapolitikang mga tao upang maipuwesto ang kani-kanilang mga sarili sa isang kasamu’t sarian ng mga paksa.<ref>Salime, Zakia. Between Feminism and Islam: Human Rights and Sharia Law in Morocco. Minneapolis: University of Minnesota Press, 2011.</ref> Isa ring disiplina ang araling pangkasarian: [[kainterdisiplinaryuhan|interdisiplinaryong]] pook ng pag-aaral na nagsasama ng mga kaparaanan at mga paraan ng pagharap na nagmula sa isang malawak na kasaklawan ng mga disiplina.<ref name=companion>{{cite book | last1 = Essed | first1 = Philomena | authorlink1 = Philomena Essed | last2 = Goldberg | first2 = David Theo | authorlink2 = David Theo Goldberg | last3 = Kobayashi | first3 = Audrey | authorlink3 = Audrey Kobayashi | title = A Companion to Gender Studies | publisher = Wiley-Blackwell | year = 2009 | url = http://books.google.com/books?id=ZPgYDTa9P84C&dq=genders+studies&source=gbs_navlinks_s | accessdate = 7 NovemberNobyembre 2011 | isbn = 978-1-4051-8808-1}}</ref>
 
Bawat isa sa mga larangang ito ang sumasaalang-alang sa “kasarian” bilang isang Gawain, na paminsan-minsang tinutukoy bilang isang bagay na [[Performative utterance|pagbigkas na perpormatibo]] o pagsambit na pampagganap.<ref name="performativity of gender">Butler, J. (1999). "Gender Trouble: Feminism and the Subversion of Identity", pahina 9, 163–71, 177–8.</ref> Ang [[teoriyang peminista]] ng [[sikoanalisis]], na pangunahing pinagkakalandakan nina [[Julia Kristeva]]<ref>Anne-Marie Smith, ''Julia Kristeva: Speaking the Unspeakable'' (Pluto Press, 1988)</ref> (the "semiotic" and "abjection") at [[Bracha Ettinger]]<ref>Griselda Pollock, "Inscriptions in the Feminine" at "Introduction" hanggang sa "The With-In-Visible Screen", nasa loob ng: ''Inside the Visible'' pinatnugutan ni Catherine de Zegher. MIT Press, 1996.</ref> (ang tinatawag na feminine-prematernal-maternal matrixial Eros of borderlinking and com-passion o literal na “makababae, prematernal [bago ang pagsabi ng pagiging maka-ina], at maternal [pang-ina o maka-ina] na pangmatris na Eros ng pag-uugnay ng hangganan at pakikiramay”,<ref name="ReferenceA">Bracha L. Ettinger, "Diotima and the Matrixial Transference: Psychoanalytical Encounter-Event as Pregnancy in Beauty." In: Van der Merwe, Chris N., at Viljoen, Hein, mga patnugot. ''Across the Threshold''. NY: Peter Lang, 2007</ref> "matrixial trans-subjectivity" o “pangmatris na paglilipat na may pagkasubhetibo” at ang "primal mother-phantasies" o “nauunang mga pantasyang pang-ina”), na ipinagbigay-alam nina [[Freud]], Lacan at ng [[Object relations theory|teoriya ng ugnayang pang-obheto]], ay napaka nakaimpluwensiya sa araling pangkasarian.