Deng Xiaoping: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Legobot (usapan | ambag)
m Bot: Migrating 64 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q16977 (translate me)
m orthography, replaced: pulitika → politika, politikal → pampolitika (2) using AWB
Linya 14:
|successor = [[Jiang Zemin]]
| office2 = 3rd [[Chinese People's Political Consultative Conference|Chairman of the CPPCC]]
| term_start2 = MarchMarso 1978
| term_end2 = JuneHunyo 1983
| predecessor2 = [[Zhou Enlai]]<br />vacant (1976-1978)
| successor2 = [[Deng Yingchao]]
Linya 27:
|term_start4 = 1956
|term_end4 = 1967
|predecessor4 = [[Zhang Wentian]] in [[1945]]
|successor4 = [[Hu Yaobang]]
|height =
Linya 38:
|signature = Deng Xiaoping Sign.png
}}
Si '''Deng Xiaoping''' ({{Audio|zh-Deng_Xiaoping.ogg|pakinggan ang pagbigkas}}) (o '''Teng Hsiao-p'ing''') (Agosto 22, Agosto 1904- Pebrero&nbsp;– 19, Pebrero 1997) ay isang kilalang [[Republikang Popular ng Tsina|Tsino]] na [[mambabatas]], [[Teroryang Deng Xiaoping|teorista]] at [[diplomatiko]].<ref>[http://www.jstor.org/pss/654102 Michael Yahuda: Deng Xiaoping: The Statesman]</ref> Bilang isang pinuno ng [[Partido Komunista ng Tsina]], si Deng ay naging isang [[repormista]] na nagbigay daan para sa [[merkadong ekonomika]] ng Tsina. ngunit hindi siya nakahawak ng panunungkulan bilang ang [[pinuno ng estado]] o ang [[pinuno ng pamahalaan]], siya ay nanungkulan naman bilang [[pinunong Paramount]] ng [[Republikang Popular ng Tsina]] mula 1978 hanggang noong unang bahagi ng 1990s.
 
Pinanganak na may pinangalingang pagsasaka sa [[Guang'an]], [[Sichuan]], si deng ay nag-aral at nagtrabaho sa ibayong bansa sa [[ParansyaPransiya]] noong [[1920s]], na kung saan siya ay masasailalim sa panghihikayat ng [[Marxismo]]. Sumapi si Deng sa [[Partido Komunista ng Tsina]] noong 1923. Sakanyang pagbalik sa Tsina, siya ay nagtrabaho bilang isang komisar pulitikalpampolitika sa mga rural na lugar at itinuring bilang isang "panghimagsikang beterano" ng [[Mahabang Martsa]].<ref>[http://books.google.ca/books?id=LUcNg8xYHtEC&pg=PA131&lpg=PA131&dq=#v=onepage&q=&f=false China's leaders]</ref> Kasunod ng pagtatag ng [[Republikang Popular ng Tsina]] noong 1949, si Deng ay nagtrabaho sa [[Tibet]] at iba pang mga rehiyong nasa timog kanluran para pagkaisa-isahin ang mga tao sa ilalim ng pamamahalang Komunismo. Siya rin ay ginamit sa panunumbalik ng ekonomiyang Tsina kasunod ng [[Malaking Hakbang Pasulong]] noong unang bahagi ng 1960s. Ang kanyang ekonimikong [[ideolohiya]] ay naiiba at kaaway ng mga ideolohiyang politikalpampolitika ng Tagapangulong si [[Mao Zedong]]. Ang bunga nito ay siya ay mapupurga nang dalawang beses sa [[Himagsikan sa Kultura]] ngunit nanatiling kilala noong 1978 sa pamamagitan ng pagtapon sa piling hahalili kay mao na si [[Hua Guofeng]].
 
Ang pagmana sa bansa gawa ng mga matinding lungkot na panlipunan at institusyonal na naiwan ng [[Himagsikan sa Kultura]] at iba pang malakihang pagbabago at panukala ng panahon ni [[Mao Zedong|Mao]], si Deng ay naging niloloob ng "[[Henerasyon ng pamumuonong Tsino|ikalawang henerasyon]]" ng pamumunong Tsino. Siya ay tinawag bilang "ang arkitekto" ng isang makabagong uri ng isipang panlipunan dahil sa [[Sosyalismo kasama ng Katauhang Tsino]] na nagdulot ng isang [[Pagbabagong ekonimikal ng Tsina]] sa pamamagitan ng isang pagsama-sama ng mga teorya na naging kilala bilang ang "[[teoryang merkadong sosyalista]]". Ibinukas ni Deng ang Tsina para sa pandaigdigang pampamuhanan at nilagyan ng hangganan ang pribadong pakikipagtunggali. Siya at pangkalahatang pinasasalamatan sa paggawa ng tsina bilang isa sa mga pinakamabilis na lualagong [[ekonomiya]] sa buong mundo at ang madaliang pagtaas ng [[pamantayan ng pamumuhay]].<ref>[http://books.google.ca/books?id=mDS0GW7FH_0C&pg=PA179&dq=#v=onepage&q=&f=false China in the Era of Deng Xiaoping]</ref>
Linya 51:
* Yang, Benjamin and Yang, Bingzhang. ''Deng: A Political Biography''.M.E. Sharpe, 1998. ISBN 1-56324-722-4, ISBN 978-1-56324-722-4
* Spence, Jonathan D. "A Road is Made." In ''The Search for Modern China''. 310. New York, NY: W.W. Norton & Company, 1999
* Spence, Jonathan D. "Century's End." In ''The Search for Modern China''. 725. New York, NY: W.W. Norton & Company, 1999</small>
 
== Mga kawing panlabas ==
* [http://www.chinavitae.com/biography/Deng_Xiaoping Free searchable biography of Deng Xiaoping at China Vitae]
* [http://www.nytimes.com/learning/general/onthisday/bday/0822.html Obituary, NY Times, 20 FebruaryPebrero 1997]
* [http://english.peopledaily.com.cn/dengxp/ Selected Works of Deng Xiaoping]
* [http://www.cbw.com/asm/xpdeng/contents.html Life of Deng Xiaoping]
Linya 69:
 
[[Kategorya:Mga Intsik]]
 
{{Link GA|ca}}
{{Link FA|zh}}