Muhammad: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
Atn20112222 (usapan | ambag) |
m orthography, replaced: politikal → pampolitika (2) using AWB |
||
Linya 45:
| religion = [[Islam]]
| denomination =
| spouse = '''[[Mga asawa ni Muhammad|Mga asawa]]:''' [[Khadijah bint Khuwaylid]] (
| partner =
| children = '''Mga anak na lalake:''' [[Qasim ibn Muhammad|al-Qasim]], [[Abd-Allah ibn Muhammad|`Abd-Allah]], [[Ibrahim ibn Muhammad|Ibrahim]]<br />'''[[Genealogy of Khadijah's daughters|Mga anak na babae]]:''' [[Zainab bint Muhammad|Zainab]], [[Ruqayyah bint Muhammad|Ruqayyah]], [[Umm Kulthum bint Muhammad|Umm Kulthoom]], [[Fatimah|Fatimah Zahra]]
Linya 53:
| website =
}}
Si '''Muhammad''' ([[Wikang Arabo]]:'''محمد''') na tinatawag din bilang '''Mahoma''',<ref>Armstrong, Karen (2005). Mahoma, biografía del Profeta. Barcelona: Tusquets. 84-8310-432-6.</ref> '''''Mohammed''''', '''''Muhammed''''', '''''Mahomet''''', at iba pa
<ref name=WWT>{{cite-WWT|''Who was Muhammad?''}}, pahina 22.</ref>
Siya ay ipinanganak noong 570 CE sa siyudad ng [[Arabia]] na [[Mecca]]. Siya ay naulila sa batang edad at pinalaki ng kanyang tiyuhing si Abu Talib. Siya ay kalaunang nagtrabaho bilang isang mangangalakal gayundin din bilang isang pastol at unang nakapag-asawa sa edad na 25. Sa pagiging hindi masaya sa kanyang buhay, siya ay tumungo sa isang kweba sa mga paligid na kabundukan upang magnilay nilay. Ayon sa mga paniniwalang [[Islam]]iko, dito sa lugar na ito sa edad na 40 sa buwan ng [[Ramadan]] nang kanyang matanggap ang unang pahayag mula sa [[diyos]]. Pagkatapos ng tatlong taon pagkatapos ng pangyayaring ito, kanyang sinimulang ipangaral ng publiko ang mga pahayag na ito na naghayayag na "ang diyos ay isa", ang kumpletong pagsuko dito(islam) ang tanging paraang katanggap tanggap sa diyos at siya ay isang propeta at sugo ng diyos tulad ng ibang mga propetang Islamiko. Siya ay nagkamit ng ilang mga tagasunod sa simula ngunit nakatagpo ng pagsalungat mula sa ilang mga tribo sa [[Mecca]]. Upang makatakas sa pag-uusig, si Muhammad ay nagpadala ng ilang mga tagasunod nito sa Abyssinia bago siya at ang kanyang mga natitirang tagasunod sa Mecca ay lumipat sa Medina(na kilala sa panahong ito bilang Yathrib) noong taong 622 CE. Ang pangyayaring ito na tinatawag na [[Hijra]] ang naghudyat ng pasimula ng kalendaryong Islamiko na kilala rin bilang Kalendaryong Hijri. Sa [[Medina]], pinag-isa ni Muhammad ang mga tribo sa ilalim ng [[konstitusyon]] ng Medina. Pagkatapos ng walong taon ng pakikidigma sa mga tribo sa Mecca, ang kanyang mga tagasunod na lumago na sa panahong ito sa mga 10,000 ay sumakop sa Mecca. Winasak ni Muhammad ang mga simbolo ng [[paganismo]] sa Mecca at ipinadala ang kanyang mga tagasunod upang wasakin ang lahat mga natitirang templong pagano sa buong Silanganing Arabia. Noong 632 CE, mga ilang buwan pagkatapos ng pagbalik nito sa Medina mula sa kanyang ''Pilgrimaheng Pagpapaalam'', si Muhammad ay nagkasakit at namatay. Sa panahon ng kanyang katamayan, ang karamihan sa [[Arabian Peninsula]] ay naakay sa [[Islam]] at kanyang napag-isa ang mga tribo ng Arabia sa isang relihiyosong Muslim na [[politiya]]. Ang mga pahayag(o Ayah
== Talambuhay ==
Si Muhammad ay ipinanganak at nanirahan sa Mecca sa unang 52 taon ng kanyang buhay mula 570 hanggang 622 CE. Ang yugtong ito ay pangkalahatang hinahati sa dalawang yugto, ang bago at ang pagkatapos ng paghahayag ng kanyang pahayag.
Linya 63:
=== Mga pasimula ng Qur'an ===
[[Talaksan:Cave Hira.jpg|thumb|right|Ang kwebang [[Hira]] sa bundok na Jabal al-Nour na ayon sa paniniwalang Muslim ang lugar na pinagtanggapan ng unang pahayag ni Muhammad.]]
Si Muhammad ay nagsagawa ng pagninilay nilay ng mag-isa sa ilang mga linggo kada taon sa isang kweba sa Bundok Hira malapit sa Mecca. Ayon sa tradisyong Islamiko, sa mga isa sa kanyang pagbisita sa Bundok Hira, ang anghel Gabriel ay lumitaw sa kanya noong 610 CE at iniutos kay Muhammad na banggitin ang mga sumusunod na talata:
{{Quote|Ihayag!(o basahin!) sa ngalan ng iyong Panginoon at Nagmamahal, Na lumikha-<br />Ihayag! At ang iyong Panginoong ang Pinaka Masagana,-<br />Siya na nagturo (ng paggamit) ng panulat,-<br />Nagturo sa tao ng hindi nito alam.|[[Quran]], sura 96 (Al-Alaq), ayat 1-5}}
Linya 85:
Kasama sa mga unang bagay na ginawa ni Muhammad upang ayusin ang matagal na alitan sa mga tribo ng Medina ang pagdadrapto ng isang dokumentong tinatawag na Konstitusyon ng Medina na "nagtatatag ng isang uring alyansa o pederasyon" sa mga walong tribong Medina at emigranteng Muslim mula sa Mecca at nagbabanggit ng mga karapatan at katungkulan ng lahat ng mga mamamayan at ang ugnayan ng mga iba't ibang pamayanan sa Medina(kabilang ang komunidad ng Muslim sa ibang mga komunidad spesipiko na ang mga [[Hudyo]] at ibang mga "Bayan ng Aklat/Peoples of the Book"). Ang pamayanang inilalarawan sa Konstitusyon ng medina, ang Ummah, ay may pananaw relihiyoso ngunit hinugis rin ng mga praktikal na pagsasaalang alang at malaking nag-iingat ng mga anyong legal ng mga matandang tribong Arabo. Ito ay epektibong nagtatag ng unang estadong Islamiko. Ang ilang mga ordinansa ay inihayag upang mahalina ang mga marami at mayamang populasyong Hudyo. Gayunpaman, ang mga ito ay mabilis na napawalang bisa dahil ang mga Hudyo ay nagpilit na ingatan ang buong [[batas Mosaiko]] at hindi kumilala kay Muhammad bilang isang propeta dahil siya ay hindi nagmula sa lahi ni [[David]]. Ang unang pangkat ng mga akay na [[pagano]] sa Islam sa Medina ang mga angkan na hindi nakalikha ng mga dakilang pinuno para sa kanilang mga sarili ngunit nagdanas ng mga pinunong mahilig sa digmaan mula sa ibang mga angkan. Ito ay sinundan ng mga pangkalahatang pagtanggap ng Islam ng populasyong pagano ng Medina bukod sa ilang mga ekspepsiyon. Ayon kay Ibn Ishaq, ito ay naimpluwensiyahan ng konbersiyon ni Sa'd ibn Mu'adh (na isang kilalang pinunong Medinan) sa Islam. Ang mga Medinan na naakay sa Islam at tumulong sa mga emigranteng Muslim na nakahanap ng matutuluyan ay nakilala bilang mga ansar(sumusuporta). Pagkatapos nito, itinayo ni Muhammad ang kapatiran sa pagitan ng mga emigrante at mga sumusuporta at kanyang pinili si Ali bilang kanyang kapatid.
==== Pasimula ng armadong alitan ====
Kasunod ng paglipat o emigrasyon, sinunggaban ng mga Meccan ang mga pag-aari ng mga emigranteng Muslim sa Meccan. Dahil sa pagkawasak ng kanilang kabuhayan at kawalan ng makukuhang trabaho, ang mga migranteng Muslim ay tumungo sa pagsalakay ng mga karabanong Meccan na nagpasimula ng armadong alitan sa Mecca. Si Muhammad ay naghayag ng mga talata na pumapayag sa mga Muslim na makipaglaban sa mga Meccan(sura Al-Hajj, Quran 22:39–40). Ang pag-atakeng ito ng mga migranteng Muslim ay gumawa sa mga ito na magkamit ng kayamanan, kapangyarihan at prestihiyo habang gumagawa sa pagkakamit ng kanilang huling layunin ng pananakop sa Mecca. Noong Pebrero 11, 624 CE ayon sa salaysay na tradisyonal, habang nananalangin sa Masjid al-Qiblatain sa Medina, si Muhammad ay nakatanggap ng pahayag mula sa diyos na siya ay dapat humarap sa Mecca kesa sa Jerusalem sa tuwing ginagawa ang panalangin. Sa kanyang pagsasaayos ng kanyang sarili, ito ay ginawa rin ng kanyang mga kasama na naging pasimula ng tradisyon ng pagharap sa Mecca habang isinasagawa ang panalangin. Ayon kay Watt, ang pagbabago ay maaaring hindi biglaan at tiyak kesa sa iminumungkahi ng kwento. Ang mga kaugnay na talata sa Quran na 2:136–2:147 ay lumilitaw na nahayag sa iba't ibang panahon at nag-uugnay ng mga pagbabago sa saligang suportang
==== Alitan sa Mecca ====
Ang mga Meccan sa ngayon ay nababalisa sa paghihiganti ng kanilang pagkakatalo. Upang panatilihin ang kanilang kasaganaang pang kabuhayan, ang mga Meccan ay nangangailang ipanumbalik ang kanilang prestihiyo na nawala sa Badr. Sa mga sumunod na buwan, ang mga Meccan ay nagpadala ng mga partidong tatambang sa Medina samantalang si Muhammad ay namuno sa mga ekspedisyon sa tribong kaalyado ng Mecca at nagpadala ng isang pagsalakay sa isang karabanong Meccan. Si Abu Sufyan ay kalaunang nagtipon ng isang hukbo ng mga tatlong libong katao at nagtakda ng isang pag-atake sa Medina. Ang isang scout ang nag-alerto sa presensiya ng hukbong Mecca at bilang nito ng kalaunang araw. Sa sumunod na umaga sa isang konperesiya ng digmaan na Muslim, nagkaroon ng alitan sa kung paano ang pinakamahusay na paraan upang mapatalsik ang mga Meccan. Si Muhammad at ang mga matandang pinuno ay nagmungkahing mas ligtas na lumaban sa loob ng Medina at samantalahin ang mga labis na matitibay na kuta nito. Ang mga mas batang Muslim ay nangatwiran ang mga Meccan ay wumawasak ng kanilang mga pananim at ang pagtitipon sa mga kuta ay wawasak ng prestihiyo ng Muslim. Si Muhammad ay kalaunong sumuko sa mga kagustuhan ng huli at inihanda ang pwersang Muslim para sa labanan. Pinamunuan ni Muhammad ang pwersa sa labas ng bundok ng Uhud(kung saan ang mga Meccan ay nagkampo) at lumaban sa Labanan ng Uhud noong Marso 23. Bagaman ang hukbong Muslim ang pinakamahusay sa simulang engkwentro, ang kawalang dispilina sa bahagi ng stratetihikal na nakalagay na mga mampanana ay tumungo sa pagkakatalo ng Muslim kung saan 75 mga Muslim ang napatay kabilang si Hamza na tiyuhin ni Muhammad at isa sa pinakakilalang martir ng tradisyong Muslim. Ang mga Meccan ay hindi na karagdagan pang nagpursigi ngunit nagmartsang pabalik sa Mecca na naghahayag ng pagwawagi. Ito ay malamang sa dahilang si Muhammad ay nasugatan at inakalang namatay. Nang malaman nila ito sa kanilang pagbabalik, hindi na sila bumalik pa dahil sa maling impormasyon tungkol sa mga bagong pwersa na dumarating upang tulungan si Muhammad. Gayunpaman, hindi sila lubos na naging matagumpay dahil sila ay nabigong kumpletong wasaking ang mga Muslim. Inilibing ng mga Muslim ang namatay nilang kasama at bumalik sa Medina ng gabi. Ang mga tanong ay natipon sa kung anong dahil ng pagkakatalo at si Muhammad ay kalaunang naghayag ng mga talatang Quraniko 3:152 na nagpapakitang ang kanilang pagkatalo ay sa isang bahagi parusa sa kanilang hindi pagsunod at sa isang bahagi ay isang pagsubok sa kanilang katapatan. Idiniretka ni Abu Sufyan ang kanyang mga pagsisikap sa isa pang pag-atake sa Medina. Siya ay nakaakit ng suporte sa mga tribong nomadiko sa hilaga at silangan ng Medina gamit ang propaganda tungkol sa kahinaan ni Muhammad, pangako ng samsam at memorya ng prestihiyo ng Quraysh at paggamit ng mga [[suhol]]. Ang patakaran ngayon ni Muhammad ay upang pigilan ang mga alyansa laban sa kanya sa abot ng kanyang makakaya. Sa tuwing ang mga alyansa ng mga lalake ng tribo laban sa Medina ay nabuo, siya ay nagpapadala ng ekspedisyon upang buwagin nito. Nang marinig ni Muhammad ang mga lalakeng nagtitipon na may layuning masama laban sa Medina, siya ay labis na tumugon. Ang isang halimbawa ang asasinasyon ni Ka'b ibn al-Ashraf na punong hepe ng tribong Hudyo na Banu Nadir na nagpunta sa Mecca at sumulat ng tula na nakatulong upang pukawin ang siphayo, galit at pagnanais ng mga Meccan na maghiganti pagkatapos ng labanan ng Badr. Nang sumunod na taon, pinatalsik ni Muhammad ang Banu Nadir mula sa Medina tungo sa Syria na pumapayag sa mga ito na kumuha ng ilang mga pag-aari dahil hindi niya magawang supilin ang kanilang mga kuta. Ang natitirang mga pag-aari nito ay inangkin ni Muhammad sa ngalan ng diyos dahil ang mga ito hindi nakamit nang may nadanak na dugo. Sinurpresa ni Muhammad ang iba't ibang mga tribong Arabo ng isa isa na nagsanhi sa kanyang mga kalaban na magkaisa upang wasakin siya. Ang mga pagtatangka ni Muhammad na pigilan ang pagbuo ng isang konpederasyon laban sa kanya ay hindi naging matagumpay bagaman nagawa niyang padamihin ang kanyang pwersa at pigilan ang mga potensiyal na tribo sa paglahok sa kanyang mga kaaway.
==== Pagsalakay ng Medina ====
Sa tulong ng ipinatapong Banu Nadir, ang pinuno ng hukbong Quraysh na si Abu Sufyan ay nagtipon ng pwersa ng mga 10,000 lalake. Si Muhammad ay naghanda ng pwersa ng mga 3,000 lalake at kumuha ng bagong anyo ng pagtatanggol na hindi alam sa Arabia sa panahong ito. Ang mga Muslim ay naghukay ng isang kanal sa tuwing ang Medina ay bukas sa pag-atake ng kabalyero. Ang ideyang ito ay itinuturo sa akay na Persian sa Islam na si Salman ang Persian. Ang pagsalakay sa Medina ay nagsimula noong Marso 31, 627 CE at tumagal ng mga dalawang linggo. Ang mga hukbo ni Abu Sufyan ay hindi handa sa mga portipikasyon na kanilang naengkwentro at pagkatapos ng hindi epektribong pagsalakay na tumagal ng ilang mga linggo, ang koalisyon ay nagpasyang umuwi. Tinalakay ng Quran ang labanan ito sa sura Al-Ahzab, ayat
==== Tigil awayan ng Hudaybiyyah ====
Linya 98:
Ang tigil-awayan ng Hudaybiyyah ay ipinatupad nang dalawang taon. Ang tribong Banu Khuza ay may magandang relasyon kay Muhammad samantalang ang kanilang mga kaaway na Banu Bakr ay may alyansa sa mga Meccan. Ang isang angkan ng Bakr ay gumawa ng gabing pagsalakay laban sa Khuza'a na pumatay ng ilan sa mga ito. Tinulungan ng mga Meccan ang Banu Bakr ng armas ayon sa ilang mga pinagkukunan at ang ilang mga Meccan ay nakilahok rin sa pakikipaglaban. Pagkatapos ng pangyayaring ito, si Muhammad ay nagpadala ng mensahe sa Mecca nang may tatlong kondisyon na humihingi sa mga itong tanggapin ang isa sa mga ito. Ito ay ang Mecca ay magbabayad ng salaping-dugo para sa mga napaslang sa tribong Khuza'ah, itakwil ang mga kanilang sarili ng Banu Bakr o kanilang ihayag ang tigil-awayan ng Hudaybiyyah na napawalang bisa. Ang mga Meccan ay tumugon na kanilang tatanggapin ang huling kondisyon. Gayunpaman, agad nilang natanto ang kanilang pagkakamali at ipinadala si Abu Sufyan upang muling baguhin ang kasunduuang Hudaybiyyah ngunit ang kahilingang ito ay tinanggihan ni Muhammad. Si Muhammad ay nagsimulang maghanda para sa isang kampanya. Noong 630 CE, si Muhammad ay nagmartsa sa Mecca nang may isang malaking pwersa na sinasabing higit sa sampung libong lalake. Sa kaunting kamatayan, nakuha ni Muhammad ang kontrol ng Mecca. Siya ay naghayag ng amnestiya para sa mga nakaraang kasalanan maliban sa sampung lalake at babae na "may sala sa pagpapatay o iba pang kasalanan o nagpasiklab ng digmaan at sinira ang kapayapaan". Ang ilan sa mga ito ay kalaunang pinatawad. Karamihan sa mga Meccan ay naakay sa Islam at kalaunan ay winasak ni Muhammad ang lahat ng mga estatwa ng mga [[diyos]] na Arabo sa at sa palibot ng Kaaba. Ayon sa mga ulat na tinipon ni Ibn Ishaq at al-Azraqi, personal na pinatawad ni Muhammad ang mga iginuhit na sining o fresco nina [[Marya]] at [[Hesus]] sa pagkawasak ngunit ayon sa ibang mga tradisyon ang lahat ng mga larawan ay binura. Ang [[quran]] ay tumatalakay ng pananakop ng Mecca.
==== Pananakop ng Arabia ====
Sa sandaling pagkatapos ng pananakop ng Mecca, si Muhammad ay naalarama sa bantang panghukbo mula sa konpederatong mga tribo ng Hawazin na nagtitipon ng hukbong dalawang beses na mas malaki sa hukbo ni Muhammad. Ang mga Banu Hawazin ang matandang mga kaaway ng mga Meccan. Sila ay sinalihan ng Banu Thaqif(na naninirahan sa siyudad ng Ta'if) na tumanggap ng patakarang anti-Meccan sanhi ng pagbagsak ng prestihiyo ng mga Meccan. Tinalo ni Muhammad ang mga tribong Hawazin at Thaqif sa Labanan ng Hunayn. Sa parehong taon, si Muhammad ay gumawa ng ekspedisyon ng Tabuk laban sa hilagaang Arabia dahil sa nakaraang pagkakatalo sa Labanan ng Mu'tah gayundin dahil sa mga saloobing nakapopoot na tinanggap laban sa mga Muslim. Sa pinakadakilang hirap, kanyang tinipon ang tatlumpung. Gayunpaman, ang ang kalahati nito, sa ikalawang araw pagkatapos ng kanilang paglisan mula sa Mecca ay bumalik kasama si Abd-Allah ibn Ubayy na hindi naligalig sa mga nakasusumpang mga talatang inilunsad sa kanila ni Muhammad. Bagaman si Muhammad ay hindi gumawa ng pakikipag-ugnayan sa mga napopoot na pwersa sa Tabuk, kanyang natanggap ang pagpapasakop ng ilang mga lokal na help ng rehiyon. Iniutos rin ni Muhammad ang pagwasak ng mga natitirang idolo(diyos-diyosan) ng Silanganang Arabia. Ang huling siyudad na sumalungat laban sa mga Muslim sa Silanganang Arabia ang Taif. Tumanggi si Muhammad na tanggapin ang pagsuko ng siyudad maliban umayon ang mga ito sa pagkonberte sa Islam at hayaang ang kanyang mga tao na wasakin ang estatwa ng kanilang diyosang si [[Allat]]. Isang taon matapos ang Labanan ng Tabuk, si Banu Thaqif ay nagpadala ng mga emisaryo sa Medina upang sumuko kay Muhammad at tanggapin ang Islam. Maraming mga bedouin ang sumuko kay Muhammad upang maging ligtas sa kanyang mga pag-atake at upang makinabang sa mga nasamsam na pag-aari sa digmaan. Gayunpaman, ang mga bedouin ay dayuhan sa sistemang Islam at nagnais na panatilihin ang kanilang independensiya, ang kanilang natatag na kodigo ng pag-aasal at kanilang pang-ninunong mga tradisyon. Dahil dito si Muhammad ay nag-atas sa mga ito ng isang kasunduang pang-hukbo at
==== Pilgrimaheng pagpapaalam ====
Noong 632 CE, sa huli ng ikasampung taon pagkatapos ng migrasyon sa Medina, isinakatuparan ni Muhammad ang kanyang unang totoong Islamikong pilgrimahe at dahil dito ay nagturo sa kanyang mga tagasunod ng mga ritwal ng taunang Dakilang Pilgrimahe(Hajj). Pagkatapos ng pagkumpleto ng pilgrimahe, si Muhammad ay nagtanghal ng isang kilalang talumpati na kilala bilang Sermon ng Pagpapaalam sa Bundok Arafat sa silangan ng Mecca. Sa sermon na ito, pinayuhan ni Muhammad ang kanyang mga tagasunod na huwag sundin ang ilang mga kagawiang pre-Islamiko. Kanyang inihayag na ang Arabo ay walang superioridad sa mga hindi-Arabo at ang isang hindi Arabo ay walang superioddad sa isang Arabo. Gayundin, ang isang puting tao ay walang superioridad sa isang itim at ang itim na tao ay walang superioridad sa isang puti maliban sa kabanalan at mabuting paggawa. Kanyang binuwag ang lahat ng mga matandang alitang pandugo batay sa dating sistemang pang-tribo at huningi na ang lahat ng mga pangako ay ibalik bilang mga implikasyon ng pagkakalikha ng bagong pamayanang Islamiko. Sa pagkokomento sa pagiging marupok ng mga babae sa kanyang lipunan, hiningi ni Muhammad sa kanyang mga lalakeng tagasunod na "Maging mabuti sa mga babae; dahil ang mga ito ay walang kapangyarihang bihag(awan) sa inyong mga samabahayan. Kinuha niyo sila sa pagtitiwala ng diyos at pinatunayan ang inyong pakikpag-ugnayang seksuwal sa Salita ng Diyos, kaya dumating kayo sa inyong mga sentido mga tao, at pakinggan ang mga salita..." Kanyang sinabi sa kanila na sila ay may karapatang disiplinahin ang kanilang mga asawang babae ngunit gawin nila ito ng may kabaitan. Kanyang sinagot ang isyu ng pagmamana sa pamamagitan ng pagbabawal sa pang-aangkin mali ng pagiging ama o ng ugnayang kliyente ng namatay at ipinagbawal sa kanyang mga tagasunod na iwanana ang kanilang mga kayamanan sa kanilang mga tagapagmanang nakasaad sa testamento. Kanyang ring pinanatili ang kasagraduhan ng apat na mga buwang pang-buwan sa bawat taon. Ayon sa Sunni tafsir, ang sumusunod na talatang Quraniko ay inihayag sa pangyayaring ito: "Ngayon akong ginanap ang iyong relihiyon at kinumpleto ang mga pabor para sa iyo at pinili ang Islam bilang isang relihiyon para sa iyo". (Quran 5:3) Ayon sa Shia tafsir, ito ay tumutukoy sa pagkakahirang kay Ali ibn Abi Talib sa lawa ng Khumm bilang kahalili ni Muhammad na nangyari matapos ng ilang nang ang mga Muslim ay bumalik mula sa Mecca tungo sa Medina.
Linya 112:
== Kritisismo kay Muhammad ==
Bukod sa pagkakaroon ng maraming asawa, binabatikos din ng mga kritiko ang pagapakasal ni Muhammad sa isang siyam na taong gulang na batang babae na nagngangalang [[Aisha]].
== Mga sanggunian ==
Linya 121:
[[Kategorya:Muhammad]]
[[Kategorya:Mga tagapagtatag ng relihiyon]]
{{Link FA|fa}}
{{Link FA|ur}}
| |||