Amniota: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Legobot (usapan | ambag)
m Bot: Migrating 43 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q181537 (translate me)
m re-categorisation using AWB
Linya 14:
}}
 
Ang mga '''amniota''' ay isang pangkat ng mga [[tetrapoda]] na may umangkop na pang-lupaing [[itlog]] na may mga [[amnios]]. Ang mga ito ay kinabibilangan ng mga [[synapsida]] at [[sauropsida]] gayundin ang mga fossil na ninuno nito. Ang mga embryong amniota kahit pa initlog o dinadala sa tiyan ay pinoprotektahan at tinutulungan ng ilang mga ekstensibong membrano. Sa mga [[mamalya]]ng [[eutheria]] gaya ng mga [[tao]], ang mga membranong ito ay kinabibilangan ng [[amniotikong sac]] na pumapalibot sa [[fetus]]. Ang mga embryonikong membranong ito at kawalan ng mga [[yugtong larva]] ay nagtatangi ng mga amniota mula sa mga tetrapodang [[ampibyan]]. <ref name=VertPal>{{cite book |author= Benton, Michael J.|year=1997 |title= Vertebrate Palaeontology|publisher= Chapman & Hall|location=London|pages= 105–109|isbn= 0-412-73810-4}}</ref> Ang unang mga amniota na tinatawag na mga basal na amniota gaya ng ''[[Casineria]]'' ay katulad ng mga maliliit na butiki at nag-ebolb mula sa mga ampibyang [[reptiliomorpha]] mga 340 milyong taon ang nakalilipas. Ang mga itlog nito ay makapagpapatuloy ng wala sa tubig na pumapayag sa mga amniote na sumanga sa mga mas tuyong kapaligiran. Ang mga itlog ay maaari ring makahinga at makaya ang mga dumi na pumapayag sa mga itlog at mismong amniota na mag-ebolb sa mas malalaking mga anyo. Ang itlog na amniotiko ay kumakatawan sa mahalagang diberhensiya sa loob ng mga bertebrata. Ang isa ay pumayag na magparami sa tuyong lupain na malaya sa anumang pangangailangan ng bumalik sa tubig para sa reproduksiyon gaya ng kailangan sa mga ampibyan. Mula sa puntong ito, ang mga amniota ay kumalat sa buong daigdig na kalaunang naging mga nananig na bertebratang pang-lupain. Sa napaka-simula ng kasaysayang ebolusyonaryo ng mga amniote, ang mga basal amniota ay naghati sa dalawang mga linya: ang mga synapsida at mga saurosida na parehong nagpapatuloy sa kasalukuyang panahon. Ang pinakamatandang fossil na synapsida ang [[Protoclepsydrops]] mulga mga 320 milyong taon ang nakalilipas samantalang ang pinakamatandang alam na fossil ng sauropsida ay malamang na ''[[Paleothyris]]'' sa order na [[Captorhinida]] mula sa Gitnang Pennsylvaniyano mga 306 hanggang 312 milyong taon ang nakalilipas.
==Mga sanggunian==
{{reflist}}
 
[[Kategorya:Mga tetrapodaTetrapoda]]