Wikipedia

Pangasiwaan ng Pilipinas sa Serbisyong Atmosperiko, Heopisiko, at Astronomiko: Pagkakaiba sa mga binago

Browse history interactively
← Nakaraang pagkakaibaSusunod na pagkakaiba →
Content deleted Content added
VisualWikitext
m orthography: -nsya- > -nsiya- using AWB
Mananaliksik (usapan | ambag)
8,947 edit
No edit summary
Linya 40:
|footnotes =
}}
Ang '''Pangasiwaan ng Palingkurang Atmosperiko, Heopisikal at Astronomiko ng Pilipinas''' ([[wikang Ingles|Ingles]]: ''Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration'', pinaikli bilang '''PAGASA''') ay isang pambansang institusyon sa [[Pilipinas]] na linikha upang magbigay ng mga babala tungkol sa [[baha]] at sa mga [[bagyo]], pampublikong taya ng [[Panahon (singaw ng himpapawid)|panahon]], [[meteorolohiya]], [[astronomiya|astronomikal]] at iba pang impormasyon at serbisyo na ang layunin ay ang maproteksiyonan ang buhay at ari-arian at para suportahan ang paglago at patuloy na pagbabago sa ekonomiya ng bansa. IbinuoBinuo ang ahensiyapangasiwaan noong 8 Disyembre 1972 sa ilalim ng Atas ng Pangulo Blg. 78 (Presidential Decree No. 78), na nagsaayos ng Kawanihan ng Panahon (Weather Bureau) upang maging PAGASA.<ref>{{cite web|url=http://www.pagasa.dost.gov.ph/history.shtml|title=A BRIEF HISTORY OF THE PHILIPPINE METEOROLOGICAL SERVICE|date=2004|publisher=Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration
|accessdate=2008-12-12}}</ref>
 
==Kasaysayan==
Nagsimula ang pag-obserba pang-meteorolohikal sa Pilipinas noong ika-1 ng Enero 1865, sa ilalim ng ''Observatorio Meteorológico del Ateneo Municipal de Manila'', na pinapangasiwaan ng mga Paring Heswita na tinatawag na ngayong [[Manila Observatory]] sa [[Pamantasang Ateneo ng Maynila]]. Noong Abril 28, 1884, nagpalabas ng utos si [[Haring Alfonso XII]] na kumikilala sa obserbatoryo bilang isang opisyal na institusyon ng pamahalaang kolonyang Kastila sa Pilipinas.
 
Sa simula ng ika-20 dantaon, ang mga obserbatoryong pangmeteorolohikal ay inilipat mula sa Simbahang Katolika patungo sa pamahalaang kolonyang Amerikano.
 
Inilabas Pangulong [[Ferdinand Marcos]] ang Atas ng Pangulo Bld. 78 na magbubuo ng sa ''Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration'' (PAGASA), at isinama ang paglilingkod meteorolohikal at astronomikal na obserbatoryo sa ilalim ng iisang tanggapan. Ang atas ay kinapapalooban din ng paglipat nito sa ilalim ng saklaw ng Kagawaran ng Pambansang Tanggulan. Noong ika-2 ng Hunyo 1977, sinusog ng Atas ng Pangulo 1149 ang orihinal na tsarter ng PAGASA na nagsasama ang pagtatatag ng ''Typhoon Moderation Research and Development Office'' (TMRDO) at ng ''National Flood Forecasting Office'' (NFFO). Noong ika-18 ng Setyembre 1984, inilipat ang PAGASA sa ilalim ng saklay ng Ministro ng Pambansang Tanggulan patungo sa ''National Science and Technology Authority'' (NSTA).
 
Ang PAGASA ay nagbabantay sa mga namumuong sama ng panahon at nagbibigay ng babala para sa mga bagyo. Ang mga sumusunod na ''coordinates'' ay ang hangganan na sakop ng PAGASA.
Line 47 ⟶ 54:
:25°N 120°E, 25°N 135°E, 5°N 135°E, 5°N 115°E, 15°N 115°E, 21°N 120°E at bumalik sa umpisa.<ref>http://www.wmo.ch/web/www/TCP/OperationPlans/TCP-232005.pdf</ref>
 
Ang PAGASA ay naglalabas ng kanilang ulat kadabawat anim na oras sa lahat ng bagyo para sa mga lugar na maaringmaaaring maapektuhan nito at tuwing ika-labingdalawang oras naman kung walang bagyo makakaapekto sa Pilipinas. Noong ika-27 ng Agosto 2007, sinabi ng PAGASA na ang ahensiyapangasiwaan ay maglalagay ng ''tornado warning system'', pagkatapos ng sunod-sunod na malalakas at mapaminsalang buhawi ang sumira ng mga kabahayan sa Gitnang Luzon. Nagbigay din ng babala ang PAGASA sa mga nakatira sa Kanlurang bahagi ng Luzon na asahan ang pagdating ng iba pang buhawi simula Hulyo hanggang Setyembre dahil sa hindi wastong ''weather patterns'' at pagbabago sa klima. Noong 23 Agosto 2007, ang pangalawang buhawi ay sinira ang tatlumpung (30) kabahayan sa apat na lugar sa San Miguel, Bulacan, ang una ay sinira ang dalawampung-pito (27) sa San Rafael noong 8 Agosto 2007.<ref>[http://www.gmanews.tv/story/57832/Pagasa-to-put-up-tornado-warning-system GMA NEWS.TV, PAGASA to put up tornado warning system]</ref>
 
[[Image:PAGASA AOR World Wind.png|thumb|300px|right|The Philippine Area of Responsibility (PAR) for tropical cyclone warnings]]
Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/wiki/Pangasiwaan_ng_Pilipinas_sa_Serbisyong_Atmosperiko,_Heopisiko,_at_Astronomiko"