Napakalaking sunog: Pagkakaiba sa mga binago

 

Ang '''sunog sa gubat''' ([[wikang Ingles|Ingles]]: ''wildfire'', ''brush fire'', ''bushfire'', ''forest fire'', ''grass fire'', ''hill fire'', ''peat fire'', ''vegetation fire'', at ''wildland fire'') ay isang hindi matabanan o makontrol na [[sunog]] o [[apoy]] na nagaganap sa kanayunan o sa [[kagubatan]] at [[kasukalan]].<ref name="operations1">''Federal Fire and Aviation Operations Action Plan'', 4.</ref><ref name="Cambridge">{{citation |url=http://dictionary.cambridge.org/define.asp?key=90587&dict=CALD|title=Wildfire|publisher= Cambridge University Press|accessdate=2009-07-14}}</ref> Batay sa uri ng mga halaman o behetasyon o panggatong, maaari ring gamitin ang mga pangalang '''sunog sa palumpungan''', '''sunog sa kagubatan''', '''sunog sa damuhan''', '''sunog sa kaburulan''', '''sunog sa kabundukan''', '''sunog sa halamanan''', '''sunog sa ulingan''' (pook na may mga nakabaong halamang nagagawang uling) o '''sunog sa kasukalan''', upang ilarawan ang kaparehong kaganapan. Naiiba ang sunog sa gubat mula sa iba pang mga sunog sa pamamagitan ng sukat nito, ang bilis ng pagkalat nito mula sa talagang pinagmulan o pinanggalingan nito, ang kakayanan nitong magbago ng patutunguhan o pupuntahang hindi inaasahan at tumalon sa mga puwang o lumaktaw, katulad ng pagtalon sa mga lansangan, mga kailugan, at mga pook na walang apoy.<ref name = NIFC>{{citation | url = http://www.nifc.gov/preved/comm_guide/wildfire/fire_4.html | title = The Science of Wildland fire | publisher = National Interagency Fire Center | accessdate = 2008-11-21}}</ref> Nilalarawan ang mga sunog sa gubat sa pamamagitan ng kanilang mga katangiang pisikal katulad ng bilis ng pagpaparami, pagkalat, o propagasyon; ang umiiral na materyal na nagdiringas o nag-aapoy; ang epekto ng [[klima]] at [[Panahon (singaw ng himpapawid)|panahon]] sa apoy; at ang sanhi ng pagsiklab o ignisyon.<ref name=UToronto>{{citation

 

Nangyayari ang mga sunog sa kagubatan sa lahat ng mga [[kontinente]] maliban na lamang sa [[Antartika]]. Naglalaman ang mga rekord o tala sa [[kusilba]] o [[posil]] at [[kasaysayan]] ng [[tao]] ng mga salaysay ukol sa mga sunog sa gubat, na maaaring paulit-ulit na mga pangyayari.<ref name=NOVA>{{citation | url = http://www.pbs.org/wgbh/nova/fire/plants.html | title = How Plants Use Fire (And Are Used By It) | author = Stephen J. Pyne | publisher = NOVA online | accessdate = 2009-06-30}}</ref><ref name=Krock>{{citation|last=Krock|first=Lexi|title=The World on Fire|publisher=NOVA online (PBS)|accessdate=2009-07-13|date=Hunyo 2002|url=http://www.pbs.org/wgbh/nova/fire/world.html}}</ref> Nakapagdurulot ang mga sunog sa gubat ng malaki o malawak na kapinsalaan, kapwa sa mga ari-arian at buhay ng tao, ngunit mayroon din silang sari-saring mga epektong nakabubuti sa mga pook na magubat o masukal. Ilan sa mga uri ng halaman ang nakasalalay o nakadepende sa mga epekto ng sunog upang lumaki, lumago, at makapagparami (reproduksiyon),<ref name=NOVA /> bagaman maaaring magkaroon ng mga epektong ekolohikal ang malalaking mga sunog sa gubat.<ref name=UToronto />