Moralidad: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Ryuu (usapan | ambag)
m image
mNo edit summary
Linya 32:
Sa respetong ito, ang moralidad ay hindi absoluto (tama sa lahat ng panahon at konteksto) kundi relatibo (depende sa sitwasyon) at bumubuo ng mga pag-aasal na humihikayat ng pakikipagtulungan sa ibang tao batay sa kanilang ideolohiya (paniniwala) upang makamit ang pagkakaisa sa ideolohiya ng mga ito. Ayon sa mga biologo, ang lahat ng mga hayop na panlipunan o namumuhay sa mga pangkat gaya ng langgam at elepante ay nagbabago ng kanilang pag-aasal sa pamamagitan ng pagpipigil ng pagiging makasarili upang mapabuti ang ebolusyonaryong kaangkupan. Sa pananaw na ito, ang mga alituntuning moral ay nakasalig sa katutubong simbuyo ng damdamin at intwisyon na pinili sa nakaraan dahil ito ay nakatulong sa pagpatuloy at pagpaparami ng mga hayop na ito. Halimbawa, ang pagbubuklod ng isang ina sa anak ay napili dahil pinaigi nito ang pagpapatuloy ng mga anak. Ang epektong Westermarck na ang pagiging malapit sa simulang mga panahon ng isang sanggol ay nagbabawas ng mutwal (o parehong) na atraksiyong sekswal ay nagpapatibay ng taboo (pagiging bawal) laban sa insesto dahil binabawasan nito ang pagkakaroon ng mapanganib na pag-aasal gaya ng inbreeding o pakikipagtalik sa isang taong may kapareho o kaugnay na gene na maaaring magresulta sa mga depekto at sakit henetiko ng magiging mga anak nito.
 
Ang penomenon ng resiprosidad (pagtanaw ng utang na loob) sa kalikasan ay nakikita ng mga ebolusyonaryong biologo bilang isang paraan upang maunawaan ang moralidad ng tao. Ang tungkulin nito ay karaniwan pagsiguro ng maaasahang suplay ng mahahalagang mapagkuklunan lalo na sa mga hayop na namumuhay sa isang habitat kung saan ang bilang o kalidad ng pagkain ay hindi malalaman sa hinaharap dahil sa ito ay paiba iba. Halimbawa, ang mga [[bampirang paniki]] na ang tanging kinakain ay dugo ay sa ibang pagkakataon nabibigong makahanap ng makakaing madadagit (prey) samantalang sa ibang pagkakataon ay nakakaubos ng labis pang pagkain. Ang mga paniking kumain ng maigi ay muling sumusuka ng isang bahagi ng kanilang pagkaing dugo upang maligtas ang iba pang kasamang paniki sa kagutuman. Dahil sa ang mga hayop na ito ay namumuhay sa isang sobrang-magkakadikit na mga pangkat sa paglipas ng maraming mga taon, ang isang paniki ay makakaasa sa ibang miyembro ng pangkat na tumanaw ng utang na loob (magbigay ng pagkain) sa mga gabing ito'y nagugutom. Ayon kina Marc Bekoff at Jessica Pierce (2009), ang moralidad ay isang pangkat ng kakayahang pag-aasal na malamang ay pinagsasaluhan ng lahat ng mga mammal na namumuhay sa isang komplikadong panlipunan na grupo gaya ng mga lobo, coyote, elepante, dolphin, daga, chimpanzee etc. Kanilang inilalarawan ang moralidad bilang "pangkat ng magkakaugnay na pag-aasal ng pagsasaalang alang sa iba upang palaguin at kontrolin ang komplikadong mga interaksiyon sa loob ng mga pangkat na soyal". Ang mga pangkat na pag-aasal na ito ay kinabibilangan ng empatiya (pag-unawa sa sitwasyon ng iba), resiprosidad (pagtanaw ng utang na loob), altruismo (hindi makasariling pagsasalang-alang sa kapakanan ng iba), pakikipagtulungan at pag-unawa ng pagiging patas. Sa ibang kaugnay na akda, kahika-hikayat na naipakitang ang mga chimpanzee ay nagpapakita ng empatiya sa bawat isa sa malawak na uri ng mga konteksto. Ang mga chimpanzee ay may kakayahan ding lumahok sa pandaraya at isang lebel ng panlipunan na poltikapolitika na isang prototipikal (sinaunang o orihinal na halimbawa) ng pagkahalig ng mga tao sa tsismis at pangangasiwa ng reputasyon.
 
Ayon kay Christopher Boehm, ang padagdag na pag-unlad ng kasalimuotan ng moralidad sa buong ebolusyon ng [[hominid]] ay dahil sa papalagong pangangailangan upang maiwasan ang mga alitan at pinsala sa paglipat sa isang bukas na savana at paglikha ng mga batong sandata. Ayon sa ibang mga teoriya, ang paglago ng kasalimuotan ng moralidad ay korelasyon (kaugnay) ng paglago ng sukat ng pangkat at sukat ng utak at sa partikular ay pagbuo ng teoriya ng kakayahan ng pag-iisip. Iminungkahi ng biologong si [[Richard Dawkins]] sa [[The God Delusion]] na ang moralidad ay resulta ng biolohikal na ebolusyonaryong kasaysayan at ang moral na [[zeitgeist]] ay nakakatulong sa paglalarawan kung paanong ang moralidad ay nagbago (evolve) mula sa biolohikal at kultural na mga pinagmulan at nagbabago sa paglipas ng panahon sa isang kultura.