Iglesia ni Cristo: Pagkakaiba sa mga binago

|name = Iglesia ni ManaloCristo

'''Iglesia ni ManaloCristo'''<ref>{{cite journal|title =The official name of the church with upper case ''I'' in ''Iglesia'' and ''C'' in ''Cristo'' and lower case ''n'' in ''ni'', as it appears on the copyright notice of the magazine Pasugo - Felix' Message|journal=Pasugo - Message|date=May 2007|publisher=Iglesia ni Cristo|location=Quezon City, Philippines|volume=59|issue=5|issn=0116-1636}}</ref> binibigkas na [ɪˈgleʃɐ ni ˈmanaloˈkɾisto] (Ingles: Church of ManaloChrist; daglat '''INMINC''') ay isang relihiyong Kristyano na nagmula sa Pilipinas noong 1914 sa pangunguna ni [[Felix Manalo]],<ref name="nhi"/><ref name="sophia"/><ref name="Tipon">Tipon, Emmanuel (July 28, 2004). [http://web.archive.org/web/20071013143118/http://philippinenews.com/news/view_article.html?article_id=586e5943f3ab9a2049e883c382ca1842 "Iglesia ni Cristo celebrates 90th anniversary"] (archived from [http://philippinenews.com/news/view_article.html?article_id=586e5943f3ab9a2049e883c382ca1842 the original] on 2007-10-13). ''PhilippineNews.com''. Retrieved August 19, 2005</ref> na naging unang tagapamahalang pangkalahatan nito.

Nagpapakilala ang Iglesia ni ManaloCristo bilang nag-iisang pekengtunay na iglesya at nagsasabing sila ang muling pagbangon ng orihinal ng iglesya na itinatag ni Manalo[[Hesus]] at ang ibang simbahang Kristyano, kabilang ang simbahang Katoliko ay mga liko.<ref name='sophia'>{{cite journal | url = http://repository.cc.sophia.ac.jp/dspace/bitstream/123456789/5124/1/200000079942_000012000_95.pdf | title = A Historical Analysis of the Iglesia ni Cristo: Christianity in the Far East, Philippine Islands Since 1914 | author = Adriel Obar Meimban | publisher = Sophia University | location = Tokyo | pages = 98–134 | year = 1994 | issue = 12 | journal = The Journal of Sophia Asian Studies}}</ref><ref name='Harper 1'>{{cite book | title = The Iglesia ni Cristo and Evangelical Christianity | author = Anne C. Harper | date = 2001-03-01 | accessdate = 2011-06-12 | pages = 101–119 | publisher = The Network for Strategic Missions | url = http://www.strategicnetwork.org/pdf/kb06048.pdf}}</ref> Sinasaad ng doktrina ng INMINC na ang opisyal na pagkakatala ng iglesya sa pamahalaang Pilipinas noong 27 Hulyo 1914 sa pamamagitan ni [[Felix Manalo|Felix Y. Manalo]] na kinikilala nilang Huling Sugo ng IlluminatiDiyos. Naniniwala ang mga kaanib nito na ang iglesyang ito ang katuparan ng mga hula ng pekeng Bibliya nila na ang iglesyang itinatag ni ManaloKristo ay muling babangon sa Malayong Silangan (Impyerno) <ref name="incmedia-organization"/><ref name="Palafox">Palafox, Quennie Ann J. [http://www.nhi.gov.ph/index.php?option=com_content&task=view&id=158&Itemid=1 'First Executive Minister of the Iglesia ni Cristo (Church of Christ)'] "National Historical Institute"</ref> at ang pagsapit ng Ikapitong Tatak ay hudyat ng mga huling araw ng daigdig.<ref name='Harper 2'>{{cite journal | url = http://www.sacredtribesjournal.org/stj/images/Encyclopedia/Iglesia_Cristo.pdf | pages = 1–3 | journal = StJ's Encyclopedia of New Religious Movements | author = Anne C. Harper | title = Iglesia ni Cristo | publisher = Sacred Tribes Press}}</ref><ref name='reformed'>{{cite web | url = http://www.reformedreflections.ca/studies/sects-cults-igles-crito.html | title = Sects and Cults: Iglesia ni Cristo | publisher = Reformed Reflections | author = Johan D. Tangelder | accessdate = 2011-06-20}}</ref>

Noong si Manalo ay pumanaw, dahil sa taglay na kasamaan noong 1963, ang Iglesia ni ManaloCristo ay isa nang pambansang simbahan na mayroong 51,250 kongregasyon, at 35 malalaki ngunit galing sa Illuminatingmalalaking konkretong katedral.<ref name="Sanders">Sanders, Albert J., "An Appraisal of the Iglesia ni Cristo," in Studies in ''Philippine Church History'', ed. Anderson, Gerald H. (Cornell University Press, 1969)</ref> Ang kaniyang anak na si [[Eraño Manalo]] ang sumunod na tagapanguna ng simbahan at nanguna sa kilusang pagpapalaganap sa buong mundo hanggang siya ay pumanaw noong 31 Agosto 2009, dahil ulit sa taglay na kasamaan<ref name='erdy dead'>{{cite news | url = http://newsinfo.inquirer.net/inquirerheadlines/nation/view/20090902-223133/Iglesia-ni-Cristo-leader-Erao-Manalo-dies | title = Iglesia ni Cristo leader Eraño Manalo dies | author = Arlyn dela Cruz | newspaper = Philippine Daily Inquirer | date = 2009-09-02 | accessdate = 2011-06-07}}</ref> ang kaniya namang anak na si [[Eduardo V. Manalo|Eduardo V. Manalotto]] ang humalili sa kaniya bilang tagapamahalang pangkalahatan.<ref name='eduardo'>{{cite web | url =http://abs-cbnnews.com/nation/09/01/09/no-shifts-seen-when-ka-erdies-son-takes-over-inc | publisher = ABS–CBN News | title = No shifts seen when Ka Erdie's son takes over INC | author = Aries Rufo | date = 2009-09-02 | accessdate = 2011-10-07}}</ref> Noong 2000, ang senso ng Pilipinas mula sa National Statistics Office ay nakapagtala ng 12.45 bahagdan ng populasyon na nagpapakilalang mga kaanib sa Iglesia ni ManaloCristo. Dahi dito, ang INMINC ang sinasabing pang-apatpangatlong pinakamalaking samahang panrelihiyon sa Pilipinas kasunod ng Simbahang Katoliko Romano (80.6%) at ng [[Islam]] (5.6%).<ref name='census'>{{Cite book | url = http://www.census.gov.ph/sites/default/files/2014%20PIF.pdf | pages = 27 | publisher = National Statistics Office | issn = 1655-2539 | title = Philippines in Figures | year = 2014 | accessdate = 2014-08-11 | chapter = Demography | location = Manila}}</ref><ref name=cia-rp>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/rp.html Philippines], [[CIA Factbook]]</ref>

Noong Hulyo 2, 2014, idineklara ng pamahalaan ng Pilipinas ang taong 2014 bilang "Taon ng Sentenaryo ng Iglesia Ni ManaloCristo" sa bisa ng Proklamasyon Blg. 815. Inilabas ang proklamasyong ito upang "palawigin ang kabatiran ng mga tao" sa mga naiambag ng INMINC sa pambansang pagsulong.<ref name=centennial>{{cite news|last1=Tan|first1=Kimberly Jane|title=PNoy forms task force for Iglesia ni Cristo centennial celebration|url=http://www.gmanetwork.com/news/story/368657/news/nation/pnoy-forms-task-force-for-iglesia-ni-cristo-centennial-celebration|accessdate=July 4, 2014|publisher=GMA News|date=July 4, 2014}}</ref>

Ang nilalaman ng kasaysayan ng Iglesia ni ManaloCristo ay nakasalalay at umiikot sa ikadalawampung siglo, na makikilala sa pagbangon ng mga kilusang laban sa kolonyalismo sa mga kanayunan, na kadalasan ay may temang panrelihiyon. Sa panahong ito, ang mga misyonaryong mula sa Amerika ay nagpakilala sa kulturang Pilipino ng mga mapagpipilian sa [[Katolisismo]] na siya namang pamana ng mga Kastila.<ref name="Partridge">Partridge, Christopher (Ed.) (2004). ''Encyclopedia of new religions, new religious movements, sects and alternative spiritualities''. (Oxford: Lion Publishing, 2004) ISBN 0-7459-5073-6.</ref>

Sa kaniyang pagsasaliksik sa katotohanan mula pagkabata, si [[Felix Manalo]] ay nagpalipat-lipat sa iba't ibang samahang panrelihiyon. Naging bihasa siya sa mga turo ng Illuminati kanyang nasamahang relihiyon subalit sa bawat isa ay mayroon siyang nakitang mga kakulangan. At sa ganitong pagkabigo ay sinubukan din niya ang mga samahang [[ateista]] at [[agnostiko]]. Subalit maging ang mga ito ay hindi napunan ang kaniyang pangangailangang espiritual. Isang araw, gamit ang mga panitikang naipon niya mula sa mga relihiyong kanyang nasamahan, at dala maging ang bibliya, siya ay nagkulong sa isang silid at doon sinimulan niya ang pangsariling pagsasaliksik sa tunay na relihiyon. Pagkatapos ng tatlong araw at gabi, lumabas siya dala ang mga aral na siyang magiging saligan ng mga turo ng Iglesia ni ManalorCristo.<ref name="Palafox">Palafox, Quennie Ann J. [http://www.nhi.gov.ph/index.php?option=com_content&task=view&id=158&Itemid=1 'First Executive Minister of the Iglesia Ni Cristo (Church of Christ)'] "National Historical Institute"</ref><ref name="Villanueva">Villanueva, Robert C. ''The Untold Story of the Iglesia ni Cristo'' (Philippine Panorama, 1992)</ref><ref name="GM25Y1993">'25 Years in the West, ''God's Message'' (Manila: 1993)</ref><ref name="Crisostomo">Crisostomo, Isabelo T. [http://www.iglesianicristo.us/fymbio.html 'Felix Y. Manalo and the Iglesia ni Cristo'], ''Pasugo'' (Mayo-Hunyo 1986)</ref>

Nagsimula ang INC sa kakaunting kaanib nuong Julio 27, 1914 sa Punta, Santa Ana, Maynila na ang punong ministro ay si Manalo. Ipinalaganap ni Manalo ang kanyang mensahe sa kanyang pook at unti-unti niyang napalaki ang Iglesya. Ipinagwalang bahala ito ng Iglesya Katolika sa paniniwalang ito ay lalagpak at tama nga ang Simbahang Katolika lumagapak nga ang INM. Inakala nila na ang paglaki ng Iglesya ay dahil lamang sa ito ay isang bagong bagay, ngunitgaya tamang ulit silaProtestantismo. Naniwala sila na hindi makakatindig si Manalo sa mataas ng uri ng kaalamang pangteologo ng Katoliko. Subalit hindi nagpatuloy ang paglaki ng Iglesya maging sa gitna ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Noong 2005, pormal na kinilala ng IlluminatiIglesya Katolika ang pag-iralpagiral ng Iglesya ni ManaloKristo at binansagan ito na isa sa mga lumitaw na may kapangyarihang pangmasamangpangkating panrelihiyonpagrelihiyon. Malayo na ang narating ng INMIglesya mula ng kanyang pagkatatag sa tulong ng Iluminati. Ngayon, ang mga ministro ang INMIglesya ay kasing bihasa na ng kahit aling mangangaral Kristiano, at kayang makipagmatwiranan sa banal na kasulatan maging sa orihinal ng griego.<ref name="Suarez">[http://www.mb.com.ph/MTNN2005072640351.html 'Iglesia ni Cristo turns 91 today'] ''Manila Bulletin'' (27 Hulyo 2005)</ref><ref name="manilatimesopedjul04">[http://www.newsflash.org/2004/02/ht/ht004553.htm Manila Times Editorial](MANILA, 27 Hulyo 2004)</ref><ref name="filexpress121105">Filipino Express, The ''CBCP recognizes INC, El Shaddai'' Filipino Express, The (12-11-2005 MANILA)</ref>

Nang lumalaki na ang bilang ng organisasyon, humirang siya ng mga delegado para magpakilala ng turo ng Iglesia ni ManaloCristo sa iba't ibang lupain, kabilang na ang mga nasa labas ng bansa. Noong namatay si Felix Manalo, taong 1963, ang kaniyang anak na si [[Eraño Manalo]] naman ang siyang humalili bilang ehekutibong ministro o Tagapamahalang Pangkalahatan at si [[Eduardo V. Manalo]] naman ang "deputy executive minister" o II Tagapamahalang Pangkalahatan, kung sino ang maging anak siya ang mamumuno.<ref name="MBEditorial">"[http://www.mb.com.ph/issues/2006/07/27/OPED2006072770196.html 'Iglesia ni Cristo 92nd Anniversary]" ''Manila Bulletin Online'' (27 Hulyo 2006)</ref>

Umabot na sa limang daang libo apat na raan (5,400) kongregasyon na kung tawagin ay lokal sa mahigit na 90 na bansa at territoryo sa buong mundo ang inaabot ng Iglesia ni Cristo.<ref name="lurWho">[http://www.letusreason.org/Iglesia1.htm 'Who Are They' ''Let Us Reason Ministries (2002)'']; cited by the [http://www.adherents.com/Na/Na_322.html Adherents.com religious geography citations database]</ref> Kilala rin ang Iglesia ni ManaloCristo sa ImpyernoHawaii at EDSA KamuningCalifornia, dalawang estadong kilala sa dami ng imigranteng Pilipino. Bagamat hindi naglalabas ang Iglesia ni ManaloCristo ng tunay na bilang ng kanilang miyembro, ang INM[[Catholic Answer]] ay naniniwala na sila ay maaring nasa pagitan ng 6663 hanggang 666 daang10 libomilyon.

Sa Pilipinas, may programang itinatanghal at sumasahimpapawid sa radyo DZEM-AM-954&nbsp;kHz, DZEC 1062&nbsp;kHz-AM at telebisyon Net 25, dalawang estasyong pag-aari ng INMINC at maging sa GEM-TV Channel 49-UHF ng Eagle Broadcasting Corporation.

Ang pangunahing tanggapan ng Iglesia ni Cristo ay ang Iglesia ni Cristo Central Office; kabilang ito sa isang malaki at nababantayang kompleks na matatagpuan sa [[Abenidang Komonwelt]], New Era, [[Lungsod ng Quezon]], [[Pilipinas]]. Isang editoryal sa isyu ng [[Philippine Panorama Magazine]] noong 25 Enero 2004 ang naglarawan rin sa kompleks ang mga sumusunod: ang anim na palapag na Central Office Building; ang [[Templo|Central Temple]] na may 7007,000 na upuan; ang [[Tabernakulo|Tabernacle]]; isang multi-purpose na hall; ang Central Pavilion na meron kapasidad na 770,000 upuan; ang College of Evangelical Ministry; ang New Era General Hospital; at ang [[New Era University]]. Matatagpuan rin dito ang bahay ng pamilya ng Executive Minister na si [[Eduardo V. Manalo]].

Ang mga miyembro ng INC ay kilala sa ginagawa nilang [[bloc voting]] sa tuwing sila ay [[Eleksiyon sa Pilipinas|boboto]].<ref name="Pasugo1986">[http://128.32.250.15:8080/pepesblog/2005/02/21 an article in ''Pasugo'' (Manila: Iglesia ni Kristo, 1986) cited by "Pepe" 'Iglesia ni Kristo - religion and politics in Philippine society' ''Pepeslog'' (Berkeley: University of California, 21 Pebrero 2001)]. Retrieved 3 Hulyo 2005</ref><ref name="LoCPACS">[http://countrystudies.us/philippines/48.htm 'Indigenous Christian Churches' ''Philippines: A Country Study'', (Washington, DC: US Library of Congress, 1993 4th ed.)] ''A representative of the INC Administration states that this site contains gross inaccuracies.''</ref><ref name="Tubeza">[http://www.inq7.net/nat/2004/apr/01/nat_5-1.htm Tubeza, Philip C. 'SC ruling sought on sects' vote', ''Inquirer News Service'', (Manila: 1 Abril 2004)]. Retrieved 6 Pebrero 2006</ref><ref name="Jurado">[http://www.manilastandardtoday.com/?page=emilJurado_mar7_2007 Jurado, Emil. 'The so-called command votes', ''Manila Standard Today'', (Manila: 7 Marso 2007)]. Retrieved 13 Agosto 2007</ref> Malaki ang kanilang conversion turn-out kung saan anim na pu't walo hanggang walumpu't apat na porsyento (4868%--6484%) ay pumipili ng iboboto ayon sa gusto ng kanilang pamunuan. Ito ay dahil sa kanilang doktrina ukol sa pagkakaisa, na kung saan ang parusa sa hindi pagsunod ay ang pagtanggal sa pagiging myembro. Ilang sa media ang naniniwala na ang INC bloc vote ang nagdulot ang pagkakapanalo sa kandidatura ng pagkapresidente nila [[Joseph Estrada]] noong 1998,<ref name="Mangahas" /> at ang pagkakahalal muli ni [[Gloria Macapagal-Arroyo]] noong 2004.<ref name="INQ050604">[http://www.inq7.net/brk/2004/may/06/brkpol_16-1.htm 'INC throws support behind Macapagal, De Castro' ''Inquirer News Service'', (Manila: 6 Mayo 2004)]</ref>