Muhammad: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m Ibinalik ang mga pagbabago ni 119.93.23.150 (Usapan) patungo sa huling rebisyon ni Syum90
Linya 53:
| website =
}}
Si '''Muhammad''' ([[Wikang Arabo]]:'''محمد''') na tinatawag din bilang '''Mahoma''',<ref>Armstrong, Karen (2005). Mahoma, biografía del Profeta. Barcelona: Tusquets. 84-8310-432-6.</ref> '''''Mohammed''''', '''''Muhammed''''', '''''Mahomet''''', at iba pa (ipinanganak noong 570 AD sa [[Mecca]] at namatay noong 8 Hunyo 632 AD sa [[Medina]]) at may buong pangalan na '''Muhammad Ibn `Abd Allāh Ibn `Abd al-Muttalib''' ([[Wikang Arabo]]:''محمد بن عبدالله بن عبد المطلب‎'') ang nagtatag ng [[Islam]] at tinuturing ng mga [[Muslim]] bilang isang sugo (messenger) at propeta ng [[Diyos]] (Arabo: الله ''[[Allah]]'') at ang huling tagapagdala ng batas sa magkakasunod na mga propetangmPutaopetang Islamiko. Dahil dito, si Muhammad ay itinuturing ng mga Muslim na tagapagpanumbalik ng hindi nalikong (uncorrupted) orihinal na [[monoteismo|monteistikong]] pananampalataya (islām) ni [[Adan]], [[Noe]], [[Abraham]], [[Moises]], [[Hesus]] at iba pang mga propeta.<ref name=Gardner>{{cite-Gardner|Muhammad}}, pahina 359.</ref>
<ref name=WWT>{{cite-WWT|''Who was Muhammad?''}}, pahina 22.</ref>
 
Siya ay ipinanganak noong 570 CE sa siyudad ng [[Arabia]] na [[Mecca]]. Siya ay naulila sa batang edad at pinalaki ng kanyang tiyuhing si Abu Talib. Siya ay kalaunang nagtrabaho bilang isang mangangalakal gayundin din bilang isang pastol at unang nakapag-asawa sa edad na 25. Sa pagiging hindi masaya sa kanyang buhay, siya ay tumungo sa isang kweba sa mga paligid na kabundukan upang magnilay nilay. Ayon sa mga paniniwalang [[Islam]]iko, dito sa lugar na ito sa edad na 40 sa buwan ng [[Ramadan]] nang kanyang matanggap ang unang pahayag mula sa [[diyos]]. Pagkatapos ng tatlong taon pagkatapos ng pangyayaring ito, kanyang sinimulang ipangaral ng publiko ang mga pahayag na ito na naghayayag na "ang diyos ay isa", ang kumpletong pagsuko dito (islam) ang tanging paraang katanggap tanggap sa diyos at siya ay isang propeta at sugo ng diyos tulad ng ibang mga propetang Islamiko. Siya ay nagkamit ng ilang mga tagasunod sa simula ngunit nakatagpo ng pagsalungat mula sa ilang mga tribo sa [[Mecca]]. Upang makatakas sa pag-uusig, si Muhammad ay nagpadala ng ilang mga tagasunod nito sa Abyssinia bago siya at ang kanyang mga natitirang tagasunod sa Mecca ay lumipat sa Medina (na kilala sa panahong ito bilang Yathrib) noong taong 622 CE. Ang pangyayaring ito na tinatawag na [[Hijra]] ang naghudyat ng pasimula ng kalendaryong Islamiko na kilala rin bilang Kalendaryong Hijri. Sa [[Medina]], pinag-isa ni Muhammad ang mga tribo sa ilalim ng [[konstitusyon]] ng Medina. Pagkatapos ng walong taon ng pakikidigma sa mga tribo sa Mecca, ang kanyang mga tagasunod na lumago na sa panahong ito sa mga 10,000 ay sumakop sa Mecca. Winasak ni Muhammad ang mga simbolo ng [[paganismo]] sa Mecca at ipinadala ang kanyang mga tagasunod upang wasakin ang lahat mga natitirang templong pagano sa buong Silanganing Arabia. Noong 632 CE, mga ilang buwan pagkatapos ng pagbalik nito sa Medina mula sa kanyang ''Pilgrimaheng Pagpapaalam'', si Muhammad ay nagkasakit at namatay. Sa panahon ng kanyang katamayan, ang karamihan sa [[Arabian Peninsula]] ay naakay sa [[Islam]] at kanyang napag-isa ang mga tribo ng Arabia sa isang relihiyosong Muslim na [[politiya]]. Ang mga pahayag (o Ayah na literal na nangangahulugang "mga tanda [ng diyos]") na iniulat ni Muhammad na kanyang natanggap hanggang sa kanyang kamatayan ay bumubuo ng mga bersikulo o talata ng [[Qur'an]] at itinuturing ng mga Muslim bilang "salita ng diyos" at batayan ng relihiyong [[Islam]]. Bukod sa [[Qur'an]], ang buhay ni Muhammad at mga tradisyon (sunnah) ay pinanghahawakan din ng mga Muslim. Ang kanyang mga ginawa ay binatikos ng kanyang mga tagasunod at kalaban sa loob ng mga siglo.
== Talambuhay ==
Si Muhammad ay ipinanganak at nanirahan sa Mecca sa unang 52 taon ng kanyang buhay mula 570 hanggang 622 CE. Ang yugtong ito ay pangkalahatang hinahati sa dalawang yugto, angyPutag bago at ang pagkatapos ng paghahayag ng kanyang pahayag.
=== Kabataan ===
Si Muhammad ay ipinanganak sa buwan ng Rabi' al-awwal noong 570 CE. Siya ay kabilang sa angkang Banu Hashim na isa sa kilalang mga pamilya ng [[Mecca]] bagaman ito ay tila hindi masagana noong simulang buhay ni Muhammad. Ang Banu Hashim ay bahagi ng tribong Quraysh. Ang tradisyon ay naglalagay sa taon ng kapanganakan ni Muhammad bilang tumutugon sa Taon ng mga Elepante na pinangalanang ganito pagkatapos ng nabigong pagwasak ng Mecca nang taong iyon ng hari ng Aksumite na si Abraha na sa hukbo nito ay may ilang bilang mga elepante. Ang mga skolar ng ika-20 siglo ay nagmungkahi ng alternatibong petsa sa petsang ito gaya ng 568 o 569 CE. Ang ama ni Muhammad na si Abdullah ay namatay mga anim na buwan bago ipinanganak si Muhammad. Ayon sa tradisyong Islamiko, sa sandaling pagkatapos ipinanganak si Muhammad, siya ay ipinadala upang mamuhay kasama ng isang pamilyang Bedouin sa disyerto dahil ang buhay sa disyerto ay itinuturing na mas nakabubuti sa kalusugan ng mga sanggol. Si Muhammad ay nanatili sa kanyang ina-inahan na si Halimah bint Abi Dhuayb at asawa nito hanggang siya ay dalawang taong gulang. Itinakwil ng ilang mga skolar ng Kanluran ang historisidad (pagiging totoo) ng tradisyong ito. Sa edad na anim, naulila si Muhammad sa kanyang biolohikal na inang si Amina dahil sa sakit at naging isang lubos na ulila. Sa sumunod na dalawang mga taon, siya ay nasa ilalim ng pangangalaga ng lolo niya sa amang si Abd al-Muttalib ng angkang Banu Hashim ngunit nang siya ay walong taong gulang, ang kanyang lolo ay namatay rin. Ayon sa skolar na si William Montgomery Watt, dahil sa pangkalahatang kawalang pagsasaalang alang ng mga tagapag-alaga sa pag-aalaga ng mga mahihinang kasapi ng tribo sa Mecca noong ika-6 siglo CE "siniguro ng mga tagapag-alaga ni Muhammad na siya ay hindi mamamatay sa kagutuman ngunit mahirap para sa mga ito na gumawa pa ng higit para sa kanya lalo na nang ang kayamanan ng angkang Hashim ay tila nauubos na sa panahong ito". Habang nasa kanyang kabataan (tinedyer), sinamahan ni Muhammad ang kanyang tiyuhin sa mga paglalakbay ng pangangalakal sa Syria at nagkamit ng karanasan sa pangangalakal na ang tanging karerang bukas kay Muhammad bilang isang ulila. Ang tradisyong Islamiko ay nagsasaad na nang si Muhammad ay siyam o labindalawang taong gulang habang sinasamahan ang mga karabano ng Meccan sa Syria, kanyang nakilala ang isang mongheng [[Kristiyano]] o isang hermitanyo na nagngangalang Bahira at sinasabing nakita ang karera ni Muhammad bilang isang propeta ng [[diyos]]. Kaunti lamang ang alam sa kalaunang kabataan ni Muhammad at mula sa pragmentaryo at hindi kumpletong impormasyon na makukuha, mahirap na ihiwalay ang kasaysayan sa alamat. Alam na siya ay naging isang mangangalakal at nasangkot sa kalakalan sa pagitan ng [[Karagatang Indian|KPuta]] atPuta [[Dagat Mediterranean]]. Dahil sa sinasabing kanyang matuwid na pagkatao, kanyang nakamit ang palayaw na "al-Amin" (Arabic: الامين) na nangangahulugang "tapat, katiwa-tiwala" at "al-Sadiq" na nangangahulugang "nagsasabi ng totooo". Ang kanyang reputasyon ay nakaakit ng isang alok noong 595 mula kay [[Khadijah]] na isangPutaang 40 taong gulang na balo (biyuda) na 15 taong mas matanda sa kanya. Si Muhammad ay pumayag na magpakasal kay Khadijah na sa mga salaysay ay isang masayang pagsasama. Pagkatapos ng ilang mga taon, ayon sa salaysay na tinipon ni Ibn Ishaq, si Muhammad ay nasangkot sa isang kilalang kuwento tungkol sa paglalagay ng [[Batong Itim]] sa pader ng [[Kaaba]] noong 605 CE. Ang Batong Itim na isang sagradong bagay ay inalis upang simulan ang mga renobasyon sa Kaaba. Ang mga pinuno ng Mecca ay hindi magkasundo sa kung aling angkan ang dapat magtaglay ng karangalan sa muling paglalagay ng Batong Itim sa lugar nito. Ang mga ito ay nagkasundo na maghintay para sa susunod na tao na darating sa bakuran at kinausap siyang pumili. Ang lalakeng ito ay ang 35 taong gulang na si Muhammad na limang taon bago ang unang pahayag. Siya ay humingi ng damit at kanyang muling inilagay ang Batong Itim sa sentro. Hinawakan ng mga pinuno ng angkan ang mga dulo ng damit at sama samang dinala ang Batong Itim sa tamang lugar nito. Pagkatapos ay inilagay ni Muhammad ang bato sa lugar nito na nakasapat ng karangalan ng lahat.
=== Mga pasimula ng Qur'an ===
[[Talaksan:Cave Hira.jpg|thumb|right|Ang kwebang [[Hira]] sa bundok na Jabal al-Nour na ayon sa paniniwalang Muslim ang lugar na pinagtanggapan ng unang pahayag ni Muhammad.]]
Linya 75:
Isinasalaysay ng tradisyong Islamiko na noong 620 CE, si Muhammad ay nakaranas ng Isra at Mi'raj na isang milagrosong paglalakbay na sinasabing nangyari kasama ni anghel Gabriel sa isang gabi. Sa unang bahagi ng paglalakbay na Isra, si Muhammad ay sinasabing naglakbay mula Mecca sa isang may pakpak na [[kabayo]] (Buraq) sa pinakamalayong moske (masjid al-aqsa) na karaniwang tinutukoy ng mga Muslim na moskeng Al-Aqsa sa Jerusalem. Sa ikalawang bahagi naMi'raj, si Muhammad ay sinasabing naglakbay sa langit at lupa at nagsalita sa mga naunang propeta gaya ni [[Abraham]], [[Moises]] at [[Hesus]]. Ang may-akda ng unang biograpiya ni Muhammad na si Ibn Ishaq ay itinanghal ang pangyayaring ito bilang isang espiritwal na karanasan samantalang ang mga kalaunang historyan gaya ni Al-Tabari at Ibn Kathir ay itinanghal ito bilang isang pisikal na paglalakbay. Isinaad ng ilang mga kanluraning skolar na ang pinakamatandng tradisyong Muslim ay tumukoy sa paglalakbay na ito bilang paglalakbay sa mga langit mula sa sagradong saradong lugar ng Mecca hanggang sa selestiyal na al-Baytu l-Ma?mur (na panlangit na uri ng Kaaba). Sa kalaunang tradisyon, ang paglalakbay na ito ay tinukoy na paglalakbay mula Mecca hanggang Jerusalem.
 
=== Mga huling taon sa Mecca bago ang HijraJa Izkaja Jimapel Puta ===
Ang asawa ni Muhammad na si Khadijah at tiyuhin ni Muhammad na si Abu Talib ay parehong namatay noong 619 CC na taong nakilala bilang "taon ng pagluluksa". Sa kamatayan ni Abu Talib, ang pagkapinuno ay ipinasa kay Abu Lahab na matagal at malalim na kaaway ni Muhammad. Sa sandaling pagkatapos nito, hinugot ni Abu Lahab ang proteksiyon mula kay Muhammad. Ito ay naglagay kay Muhammad sa panganib ng kamatayan dahil sa ang panghugot ng proteksiyon ng angkan ay nagpapahiwatig na ang paghihiganti ng dugo sa kanyang pagpatay ay hindi makakamit. Pagkatapos nito ay binisita ni Muhammad ang Ta'if na isa pang mahalagang siyudad sa Arabia at kanyang sinubukang humanap ng tagaprotekta para sa kanyang sarili doon ngunit ang pagsisikap na ito ay nabigo at karagdagang nagdala sa kanya sa pisikal na panganib. Si Muhammad ay napilitang bumalik sa Mecca. Ang isang lalakeng Meccan na nagngangalang Mut'im b. Adi ang gumawang posible para kay Muhammad na ligtas na muling makapasok sa kanyang katutubong siyudad. Maraming mga tao ay bumibisita sa Mecca dahil sa negosyo o bilang mga peregrino (pilgrim) sa Kaaba. Ginamit ni Muhammad ang oportunidad na ito upang humanap ng bagong tahanan para sa kanyang sarili at kanyang mga tagasunod. Pagkatapos ng ilang mga hindi matagumpay na negosasyon, siya'y nakahanap ng pag-asa sa ilang mga lalake mula sa Yathrib na kalaunang tinawag na [[Medina]]. Ang Arabong populasyon ng Yathrib ay pamilyar sa [[monoteismo]] at nakahanda sa paglitaw ng isang propeta dahil ang isang pamayanang [[Hudyo]] ay umiiral doon. Ang mga ito ay umaasa rin kay Muhammad at ang bagong pananampalataya na magkamit ng pagiging higit sa Mecca dahil ang mga ito ay naiingit sa kahalagahan ng Mecca bilang lugar ng pilgrimahe. Ang mga akay sa Islam ay nagmula sa halos lahat ng mga tribong Arabo sa Medina na noong mga Hunyo ng sumunod na taon, may mga 75 Muslim na nagpupunta sa Mecca para sa pilgrimahe at upang makipagpulong kay Muhammad. Sa pakikipagpulong ng lihim kay Muhammad sa gabi, ginawa ng pangkat ang tinatawag na "Ikalawang Pangako ng al-`Aqaba", o "Pangako ng Digmaan". Kasunod ng mga pangako sa Aqabah, hinikayat ni Muhammad ang kanyang mga tagasunod na lumipat sa Yathrib. Gaya ng paglipat sa Abyssinia, tinangkang pigilan ng Quraysh ang emigrasyong ito. Gayunpaman, halos lahat ng mga Muslim ay nagawang makaalis.
==== Hegira ====