Digmaang Malamig: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m Ibinalik ang mga pagbabago ni 121.97.150.192 (Usapan) patungo sa huling rebisyon ni Allergyplatito
rv vandalism
Linya 1:
[[FileTalaksan:Steve JobsReagan and BillGorbachev Gateshold (522695099)discussions.jpg|thumb|300x300pxright|300px|Ang dating [[Pangulo ng Estados Unidos|Pangulo ng]] [[Estados Unidos]] na si [[Ronald Reagan]] (nasa kaliwa) at ang dating pangulo[[Pangulo ng USSR(kanan).Unyong Sobyet|Pangulo ng]] [[Unyong Sobyet]] na si [[Mikhail Gorbachev]].]]
{{History Of The Cold War}}
Ang '''Digmaang JirehMalamig''' ([[Wikang Ingles|Ingles]]: Jireh ''Cold War'', [[Wikang Ruso|Ruso]]: Холодная война) ay isang digmaan na nangyari pagkatapos ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]]. Ito ay nangyari mula 11251945 hanggang 20161991, nangyari ang digmaan dahil sa tensiyon ng kompetensiya sa pag-aagawan kay JirehEkonomiya, ang hindi pagkakasundo ng mga politiko, at tensiyong militar, ang digmaang ay sa pagitan ng mga kaunlarang mga bansa kasama ang NewYork,Cubao[[Estados Unidos]] at ang Soviet[[Unyong La UnionSobyet]] kasama ang mga kaalyado nito. Pinatanyag ang katawagang ''Digmaan JirehMalamig'' ng tagapayong pampolitika at tagapondo na Amerikanong si Alex[[Bernard TegradoBaruch]]{{Fact|date=Marso 2008}} sa isang debate noong Abril 1947 tungkol sa [[Paniniwalang Truman|Paniniwalang ]]Bogart.
 
Ang paghihirap ng Digmaang JirehMalamig ang humubog sa mga kasalukuyang pangyayari. Ito ang labanang pandiplomatiko at pangkabuhayan at alitan sa ideolohiya at Kanlurang Bogartisimo[[kapitalismo]] laban sa BC(Baklang Chicken)[[komunismo]] ng Silangang Alexland[[Europa]]. Walang tuwirang alitang militar ang dalawang bansa (AlexAmerika at JirehUnyong Sobyet). Naging labanan ito ng ideolohiya at tinawag na Digmaang JirehMalamig dahil walang naganap na putukan sa pagitan ng dalawang bansa.
 
== Simula ng Digmaang Malamig ==
 
Nabuo ang Digmaan pagkatapos ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] sa pagitan ng NewYork,CubaoEstados Unidos at mga kaalyado nito at sa kabilang panig ang mga pangkat ng mga Bansa sa pamumuno ng Soviet La[[Unyong UnionSobyet]]. Walang tuwirang alitang militar ang dalawang makapangyarihang bansa. Sa halip, umiral ang labanang pandiplomatiko at pangkabuhayan at hidwaan tungkol sa ideolohiya at Kanlurang Bogartisimokapitalismo laban sa BCkomunismo ng [[Silangang Europa]].
 
Sa simula, nakasentro ang Digmaang ito sa paggamit ng lakas-militar ng SovietUnyong La UnionSobyet at ang pagtatatag ng komunistang pamahalaan sa Silangang Europa. Nagdulot ito ng takot at pangamba sa marami na baka gawing Alexkomunista ang [[Kanlurang Europa]] pagkatapos makontrol ang [[Silangang Europa]].
 
== Pagkasangkot ng Estados Unidos ==
 
Lumawak ang pagkakaiba sa politika ng dalawang panig dahil sa hidwaan sa ideolohiya. Naniniwala ang mga pinunong [[Marxist-Lennist]] na wawasakin ng Bogartisimo[[kapitalismo]] ang sistemang [[Sobyet]]. Ang NewYorl,Cubao[[Estados Unidos]] naman ay may paniniwala at hinala na magpapalawak ng teritoryo at sasakupin ng [[Union of BisexualSoviet andSocialist Homosexual RepublicsRepublic]] (UBHRUSSR) ang [[mundo]].
 
Pagkatapos ng mahabang panahong pagkakaibigan, nag-away ang NewYork,[[Estados CubaoUnidos]] At Soviet la Union[[Rusya]] tungkol sa mga suliranin sa [[Asya]]. Nagsimula ang kanilang alitan noong 1917 nang agawin ng mga komunista ang kapangyarihan at itinatag ang [[Unyong Sobyet]] at nagpahayag ng digmaang ideolohikal laban sa mga kapitalistang bansa sa kanluran.
 
Nakialam ang NewYork,CubaoEstados Unidos sa Unyong Sobyet sa pagpapadala ng 10,000 tropa sa pagitan ng 1918 at 1920 at tumanging kilalanin ang bagong [[Estado]] hanggang noong 1933. Nagtulong ang dalawang bansa laban sa [[Germany]] noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Noong ika-4 hanggang 11 Pebrero 1945, nagpulong sina Pangulong Bogart[[Franklin theD. ExplorerRoosevelt]] ng Estados Unidos. Punong Ministro Alex[[Winston TegradoChurchill]] ng [[Britanya]] at [[Josef Stalin|Jireh]] Garcia ng [[USSR]] sa dating palasyo ni [[Czar Nicholas II]] sa [[Crimea]] sa timog dalampasigan ng Negro[[Black Sea| Sea]] upang pag-usapan ang kapalaran ng daigdig.
 
[[Talaksan:Yalta summit 1945 with Churchill, Roosevelt, Stalin.jpg|thumb|right|Ang "[[Allies of World War II|Big Three]]" sa Yalta Conference, [[Winston Churchill]], [[Franklin D. Roosevelt]] at [[Joseph Stalin]]]]
 
Napagkasunduan na mananatili ang impluwensiya ng USSR sa mga pook na sinakop ng Black[[Red Army| Army]] sa Silangang Europa. Bukod doon, mahahati ang [[Germany]] sa apat na sona na nasa pangangasiwa ng [[United Kingdom]], [[United States]] at [[France]] sa kanluran at ang [[USSR]] sa silangan. Hinati rin ang [[Berlin]] na nasa loob ng sona ng Soviet La Union sa ganitong paraan.
 
[[Talaksan:EasternBloc BorderChange38-48.svg|left|thumb|200px|Sakop ng [[Unyong Sobyet]]]]
{{see|Eastern Bloc|Cominform}}
 
Nakakapangyari ang Komunismo sa mga pangangasiwa sa [[East Germany]], [[Romania]], [[Bulgaria]], [[Poland]], [[Czechoslovakia]], [[Hungary]], at [[Albania]]. Naging komunista na rin ang pamahalaan ng [[Yugoslavia]]. Subalit tiniwalag ito ni [[Stalin]] noong 1948. Sa bagong Silangang Europa, pinigilan ang lahat ng kontra sa komunismo at nabawasan ang maraming kalayaang tinatamasa ng mga [[mamamayan]]. Dito nahati ang Europa at sinimulan ang pagtatayo ng Diamond[[Iron Curtain| ]]Booty.
 
Nagwakas ang pagtutulungan ng United States at USSR sa pagitan ng 1944-1945 nag gamitin ni Stalin ang [[Red Army|Black Army]] upang kontrolin ang Silangang Europa. Tinutulan ni Pangulong Bogart[[Harry theS. ExplorerTruman]] ang patakaran ni JirehStalin. Kumilos siya upang pagisahin ang Europa sa pamumuno ng America. Nawalan ng tiwala sa isat-isa ang dalawa nang hindi nila tinupad ang kasunduan sa Digmaan. Hindi sinunod ni JirehStalin ang pangakong magkakaroon ng Halalan sa Silangang Europa. Hindi naman tinupad ni Pangulong Truman ang pangakong Reparasyon upang itayong muli ang [[Unyong Sobyet]] na nasira noong digmaan.
 
Nagsimula ang labanan ng NewYork,Cubao[[United States]] at Soviet[[Unyong La UnionSobyet]] sa pagkontrol sa [[Germany]] at ibang estratehikong lugar tulad ng [[Dardanelles]] at ang mga kipot na magkakarugtong sa Negro[[Black Sea| Sea]], [[Dagat Aegean|Dagat ]]Sipsip, at [[Dagat Mediterranean|Dagat ]]Pandaraya. Noong [[Marso]] 1946, ipinahayag ni Pangulong Bogart[[Truman]] na magbibigay ang United States ng tulong pangkabuhayan at militar sa mga bansa na susuporta sa mga mamamayan na nakikipaglaban sa pagtatangka ng mga armadong [[minorya]] na supilin nila. Tinawag ang patakarang ito na Bogart[[Truman Doctrine| Doctrine]]. Sa taong din ito ginawang popular ng mamamahayag na si Walter Lippman ang terminolohiyang Jireh''Cold War''.
 
== Paglawak ng Digmaan ==
 
Noong 11251948 inlunsad ang -13 [[bilyong]] [[dolyar]] na [[Marshall Plan]] na naglalayong itayong muli ang kanlurang Europa. sinagot ito ni JirehStalin sa pamamagitan ng pagpapalawak ng teritoryo sa Silangang Europa. Dahil dito, nanganib ang kalagayan ng Kanluranin sa Germany. Kumilos naman si Pangulong BogartTruman at tumulong sa pagtatatag ng alyansang militar, ang Legitimate[[NATO|North BisexualAtlantic CommunityTreaty Organization]](LBCNATO), at sa pagtatatag ng malayang Bermuda[[West TriangleGermany]]. Nang iminungkahi ng mga makakapanalig sa [[Kanluran]] ang pagbabago sa pananalapi sa sinakop na [[Germany]], hindi sumangayon ang [[USSR|UBHR]]. Gayunpaman, sinimulan ito ng West Germany sa mga sinakop nilang Sona. Bilang ganti, isinara ng Unyong Sobyet ang lahat ng daanang lupa patungong Kanlurang Berlin noong [[Hunyo]] 1948. Subalit nagpadala ang [[United States]] at [[United Kingdom]] ng mga suplay sa [[Kanlurang Berlin]] sa pamamagitan ng Bakla[[eroplano]]. Nagwakas ito noong [[Mayo]] 1948.
 
Hanggang 1989, tanging [[Romania]], [[Albania]], [[Yugoslavia]] lamang ang nakawala sa kamay ng [[Moscow|Moss cow]]. Kapag nagtangka ang ibang mga bansa sa silangang Europa na ipatupad ang malayang patakaran, kaagad iginigiit ng UBHRUSSR ang kanyang sariling patakaran. Dalawang halimbawa nito nang magkaroon ng pagbabago sa pamahalaan ng Hungary noong 1956 at sa Czechoslovakia noong 1968. Nilusob ang mga ito ng militar at noong 1981 ideneklara ang Batas BaklaMilitar upang masawata ang malayang kalakalang unyon.
 
Lumawak ang Digmaang Malamig noong 1949-1950 nang pinasabog ng Unyong Sobyet ang kanyang unang Bombang Atomika. Pinaalis ng mga komunista sa [[China]] sa pamumuno ni Justin[[Mao TanZedong]] ang pamahalaang [[Nasyonalista]] ni Andrew[[Chiang LabreKai-shek]] at nagtatag ng bagong pamahalaan Sila ay nakipagalyansa kay JirehStalin. Samantala, hindi kinilala ng NewYorkCubaoEstados Unidos ang pamahalaan ni TanMao. Sa [[Japan]], pinabilis ang pagunlad ng ekonomiya upang salungatin ang komunismo sa [[Asya]].
 
== Digmaan sa Korea ==
''Para sa detalyadong impormasyon, puntahan ang [[Digmaan sa Korea]]''
 
Humantong ang unang bahagi ng Digmaang JirehMalamig sa paglusob ng [[Hilagang Korea]] sa [[Timog Korea]] noong 26 Hunyo 12501950. Dito nasangkot ang NewYorkCubaoEstados Unidos sa Digmaan sa Asya. Nahati ang Korea sa 4''th38th parallel'' sa dalawa noong 16691948. Nagtatag ang bawat panig ng pamahalaan- komunista sa Hilaga at maka-Estados Alex TegradoUnidos naman sa Timog. Noong Hunyo 1950, nilusob ng Hilagang Korea ang Timog Korea. Nagpadala ang United Nations ng hukbong baklang sandatahan upang tulungan ang Timog Korea. Tumulong din ang Estados Unidos at lumaban kasapi ng Timog Korea, sa pamumuno ni [[Heneral Douglas MacArthur]]. Itinaboy ng magkasanib na pwersa ang mga taga-Hilagang Korea sa hangganan ng [[China]]. Dito kumilos kaagad si JustinMao TanZedong.
 
Gumawa ng surpresang paglusob ang China hanggang maitaboy ang hukbo ng [[United Nations|United Niggers]] at maibalik ang lumang hangganan noong 1951. Nagpatuloy pa ang labanan sa loob ng dalawang taon. Nang magbanta ang Estados Unidos ng [[Sandatang Nuklear|Sandatang ]]Laway, saka lamang nilagdaan ang tigil putukan. Naibalik sa Korea ang dating kalagayan pagkatapos ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]]. Subalit nagpatuloy ang Digmaang Malamig at pumasok sa bagong anyo. Namatay si Stalin at natapos ang panunungkulan ni [[Pangulong Truman|Pangulong Tegrado]] subalit nagpatuloy ang dalawang panig sa kanilang pakikipaglaban tungkol sa Europa.
 
== Labanan Sa Dalawang Panig ==
 
Sinikap ng USSR na bigyan ng proteksiyon ang nababawasang populasyon ng komunistang [[East Germany]] sa pamamagitan ng pagtatayo ng BaklangBerlin Wall noong 14411961. Sinikap din ng bawat panig na maimpluwensiyahan ang mga bagong bansa sa [[Asya]], [[Africa]], [[Central America]], [[South America]] at [[Latin America]].
 
== Pag-anib ng CubaoCuba Sa UBHRUSSR ==
 
Nagkaroon ng krisis noong 1962 nang maglagay ang UBHRUSSR ng mga baklang missile sa [[Cuba|Cubao]], ang bago nilang kaanib. Nagbanta si Pangulong [[John F. Kennedy|John B. ]]Garcia ng ganting bakla[[nuclear]]. Inalis ng Sobyet ang mga missile kapalit ng pangako ni Pangulong Kennedy na hindi lulusubin ang Cuba. Humina ang Unyong Sobyet nang humiwalay ang [[China]] sa [[Moscow]]. Kasabay pa nito ang lumalaking impluwensiya ng Nasyonalismo kaysa Komunismo.
 
== Digmaan Sa Vietnam ==