Estados Unidos: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
No edit summary
m Ibinalik ang mga pagbabago ni Yehoshua Wika (Usapan) patungo sa huling rebisyon ni Maskbot
Linya 2:
 
{{Infobox_Country|
native_name = United States of America<ref>Maaring isalin sa Tagalog na "NagkaisangMga mgaNagkakaisang Estado ng Amerika".</ref><br />Estados Unidos ng Amerika|
common_name = Estados Unidos |
image_flag = Flag of the United States.svg |
Linya 8:
national_motto = <br />''[[E pluribus unum]]'' ([[Wikang Latin|Latin]]) (1789–kasalukuyan)<br />([[Tagalog]]: “Mula sa marami, isa”)<br />''[[In God we trust]]'' (1956–kasalukuyan) <br />([[Tagalog]]:"Sa Diyos kami ay nagtitiwala")|
image_map = United_States_(orthographic_projection).svg |
national_anthem = [[The Star-Spangled Banner]]<br />(Ang Bandilang PinalamutianTadtad ng Bituinmga Tala) |
official_languages = [[Mga wika sa Estados Unidos|Wala sa antas-pederal]];<br /> ''[[de facto]]'' [[Wikang Ingles|Ingles]] |
capital = [[Washington, DC]] |latd=38|latm=53|latNS=N|longd=77|longm=02|longEW=W
| government_type = [[:en:Federal republic|Federal]] [[:en:constitutional republic|constitutional republic]]
| leader_title1 = [[:en:President of the United States|Pangulo ng Estados Unidos o Nagkaisang mga Estado]]
| leader_name1 = [[Barack Obama]] [[:en:Democratic Party (United States)|(D)]]
| leader_title2 = [[:en:Vice-President of the United States|Pangalawang Pangulo ng Estados Unidos o Nagkaisang mga Estado]]
| leader_name2 = [[:en:Joe Biden|Joe Biden]] [[:en:Democratic Party (United States)|(D)]]
| leader_title3 = [[:en:Speaker of the United States House of Representatives|Tagapagsalita ng Estados Unidos o Nagkaisang mga Estado Kapulungan ng mga Kinatawan]]
| leader_name3 = [[:en:John Boehner|John Boehner]] [[:en:Republican Party (United States)|(R)]]
| leader_title4 = [[:en:Chief Justice of the United States|Punong Mahistrado ng Estados Unidos o Nagkaisang mga EstadoHukom]]
| leader_name4 = [[:en:John Roberts|John Roberts]]
| largest_city = [[Lungsod ng Bagong York]]
Linya 39:
GDP_PPP_per_capita_rank = Ika-3 |
sovereignty_type = [[Digmaang pangkalayaan ng Estados Unidos|Kalayaan]] |
sovereignty_note = mula sa [[Kaharian ng Gran Britanya o Dakilang Britanya|Gran Britanya o Dakilang Britanya]] |
established_event1 = Idineklara |
established_event2 = Ikinilala |
established_date1 = 4 Hulyo 1776 |
established_date2 = 3 Setyembre 1783 |
currency = [[Dolyar ng Estados Unidos|Amerikanong Dolyar Amerikano]] |
currency_code = USD |
time_zone = |
Linya 55:
}}
 
Isang [[republika]]ng [[pederasyon|pederal]] ang '''Estados Unidos ng Amerika''<nowiki/>''''' ''o'' '''''NagkaisangMga mgaNagkakaisang Estado ng Amerika ''' (Ingles: ''United States of America'')'' o sa karaniwang pangalan na '''Estados Unidos''' o '''Nagkaisang mga Estado '''(Ingles: ''United States'')'' o hindi kaya ay sa pinaikling pangalan na''' '''E.U.A., N.E.A, ''E.U.'', ''N.E.'', o sa pangkalahatang pinaikling pangalan na U.S.A.'' at ''U.S.'' (Ingles: ''U.S.A'' o ''U.S'') na may limampung [[Estado ng Estados Unidos|estado]] at isang [[distritong pederal]]. Matatagpuan sa kalagitnaan ng [[Hilagang Amerika]] ang karamihan sa mga estado nito kung saan mayroong sariling pamahalaan ang bawat isa na naaayon sa sistemang [[pederalismo]]. Mayroong tatlong lupang [[hangganan]] ang Estados Unidos kung saan sa [[Mehiko]] matatagpuan ang isa habang sa [[Kanada]] naman ang natitira. Pinaliligiran din ito ng iba't ibang anyo ng tubig tulad ng [[Karagatang Pasipiko]], [[Dagat Bering]], [[Karagatang Artiko]], at [[Karagatang Atlantiko]]. Hindi karatig ng dalawang estado ([[Alaska]] at [[Hawaii|Haway]]) ang natitirang apatnapu’t walo. Pareho din nilang hindi karatig ang isa't isa. Mayroong koleksiyon ng mga distrito, teritoryo at iba pang pagmamay-aring panlabas ang Estados Unidos sa iba't ibang bahagi ng mundo. Karaniwang tinatawag na "Amerikano" ang mga mamamayan nito.
 
Sa sukat na 3.79&nbsp;milyong milya parisukat (9.83&nbsp;milyon km<sup>2</sup>) at may populasyon na 315 milyon, ang Estados Unidos ay ang ikatatlo at ika-apat na pinakamalaking bansa ayon sa kabuuang sukat ng lupa, at ang ikatlong pinakamalaki sa parehonng sukat ng lupa at populasyon. Isa ang Estados Unidos sa pinakamaraming etnisidad at isa sa mga bansang maraming kultura, na bunga ng maraming imigrasyon ng mga tao mula sa iba't ibang bansa.<ref name="DD">Adams, J.Q.; Strother-Adams, Pearlie (2001). ''Dealing with Diversity''. Chicago: Kendall/Hunt. ISBN 0-7872-8145-X.</ref>
 
Mababakas sa [[Deklarasyon ng Kalayaan ng Estados Unidos|deklarasyon]] ng labintatlong [[kolonya]] ng [[United Kingdom|Britanya]] sa Hilagang Amerika noong 1776 ang pinagmulan ng Estados Unidos, kung saan idineklara nila na wala nang sumasaklaw sa kanila at malalayang na silang mga estado, na pinatibay ng [[Tratado ng Paris]] noong 1783. Mula kalagitnaan ng [[ika-20 dantaon]], naunahan na nito ang alinmang bansa sa impluwensiya sa [[ekonomiya]] o pag-aarimuhunan, [[politika]] o kaugnay sa pambansa, [[militar]] o panghukbo, at [[kultura]] o kalinangan.
 
Natatag ang Amerika sa ilalim ng tradisyon ng pamahalaang may pagsang-ayon ng pinapamahalaan sa modelong [[demokrasyang representatibo]]. Nakopya rin ng maraming pang bansa, lalo na ng mga nasa [[Gitnang Amerika]] at [[Timog Amerika]], ang modelo ng pamahalaang Amerika kung saan gumagamit sila ng sistemang [[sistemang pampanguluhan|pampanguluhan ''(presidential)'']]-[[sistemang konggresyonal|konggresyonal]].
Linya 69:
Noong 1492, ang taga-Genoang manlalakbay na si Christopher Columbus, sa ilalim ng isang kontrata ng koronang Espanyol, ay nakarating sa ilan-ilang pulong Caribbean, unang nakagawa ng pakikipag-ugnay sa mga katutubo. Noong 2 Abril 1513, ang conkistadoreng Espanyol na si Juan Ponce de Leon ay dumaong sa kanyang binansagang "La Florida"—ang unang naulat na pagdating ng Europeo sa kung ano ang magiging pangunanglupa ng Estados Unidos. Ang mga paninirahang Espanyol sa rehiyon ay nasundan ng mga paninirahan sa ngayo'y timog-kanlurang Estados Unidos na naghikayat sa libu-libo patungong Mehiko. Ang mga mangangalakal balahibong Pranses ay nagtatag ng mga tigilan ng Bagong Pransiya sa paligid ng mga Dakilang Lawa; kinalaunan, inangkin ng Pransiya ang malaking bahagi ng kaloobang Hilagang Amerika; pababa hanggang sa Golpo ng Mehiko. Ang unang matagumpay na panirahang Ingles ay ang Kolonya Virginia sa Jamestown noong 1607 at ang Pilgrimong Kolonya Plymouth noong 1620. Ang pagtatala noong 1628&nbsp;ng Kolonya ng Look ng Massachusetts ay nagbungta ng isang malaking paglilipat; noong 1634, ang Bagong Inglatera ay tinirhan na ng 10,000 na mga Puritan. Sa pagitan ng huling bahagi ng mga 1610 at Himagsikang Amerikano, mga 50,000 na hinatulan ang dinaong patungo sa mga kolonyang Amerikano ng Britanya. Simula 1614, ang mga Olandes ay nanatili sa baybayin ng babang Ilog Hudson, kasama ang Bagong Amsterdam sa pulo ng Manhattan.
 
Noong 1674,
 
 
== Politika ==