623
edit
→Pagkakahating Administratibo: Nagdagdag ng mga tala
(Nagdagdag ng mga tala) |
(→Pagkakahating Administratibo: Nagdagdag ng mga tala) |
||
|
Isa pang teorya ang nagpapahiwatig na ang salitang ''Mēxihco'' na nakuha mula sa ''mētztli'' ("buwan"), ''xictli'' ("pusod", "sentro" o "anak"), at ang mga panlapi ''-co''(lugar), kung saan ang ito ay nangangahulugan na "pook sa gitna ng ang buwan" o "pook sa gitna ng Lawa ng Buwan", sa pagsangguni sa [[Lawa ng Texcoco]].<ref name=edomex/> Ang sistema ng magkakadugtong na mga lawa, kung saan ang Texcoco ay nasa gitna, ay may hugis ng isang kuneho, ang parehong imahen na nakita ng mga Aztecs sa buwan. Ang Tenochtitlan ay matatagpuan sa gitna (o pusod) ng lawa (o kuneho / buwan).<ref name="edomex">{{es icon}} {{cite web | title = Nombre del Estado de México | publisher = ng Gobyerno ng Estado ng Mexico | url = http://www.edomexico.gob.mx/identidad/civica/htm/NomMexico.htm|accessdate=2007-10-03}}</ref> Subalit isa paring teorya ang nagpapahiwatig na ito ay nagmula sa Mēctli'',''ang diyosa ng [[Agave americana|maguey]].
Ang pangalan ng lungsod ay naisalin as Kastila bilang ''México'' na may ponetikong ''x'' sa medyebal na Espanyol, na kinakatawan ng [[walang tinig na postalveolar fricative]] {{IPA|/ʃ/}}. Ang tunog na ito, pati na rin [[tininigan postalveolar fricative]] {{IPA|/ʒ/}}, na kinakatawan ng ''j'', ay nagbago bilang [[walang tinig na belar fricative]] na {{IPA|/x/}} noong ika-labing anim na dantaon.<ref>{{cite web|title=Evolution of the pronunciation of "x"|publisher=Real Academia Española|url=http://buscon.rae.es/dpdI/SrvltGUIBusDPD?lema=x}} {{es icon}}</ref> Ito ang naging dahilan ng paggamit ng iba sa ''Méjico'' sa maraming pahayagan sa Espanyol, lalo na sa Espanya, subalit sa Mehiko at sa ibang mga bansang nagsasalit ng Espanyol, ''México'' ang kadalasang ginagamit. Sa mga kamakailang mga taon, ang ''[[Real Academia Española]]'', na namamahala sa [[Wikang Espanyol]], ay nagsabi na ang dalawang salita ay katanggap tanggap sa wikang Espanyol, ngunit ang normatibo iminumunghkahi pagbaybay ay ang ''México''.<ref>{{cite web|title=Diccionario Panhispánico de Dudas|publisher=Real Academia Española|url=http://buscon.rae.es/dpdI/SrvltGUIBusDPD?lema=M%E9xico}} {{es icon}}</ref> Ang karamihan sa mga palimbagan sa lahat ng bansang nagsasalita ng Espanyol ay sumusunod na sa bagong pagbabaybay na ito, subalit ang
Ang opisyal na pangalan ng bansa ay nabago kasabay ng pagbabago ng uri ng pamahalaan nito. sa dalawang okasyon (1821–1823 at 1863–1867), ang bansa ay kilala bilang ''Imperio Mexicano''. Ang lahat ng tatlong saligang batas na pederal (1824, 1857 at 1917, ang kasalukuyang saligang batas) ay ginagamit ang pangalang ''Estados Unidos Mexicanos''<ref>{{cite web|url=http://ierd.prd.org.mx/coy128/hlb.htm |title=El cambio de la denominación de "Estados Unidos Mexicanos" por la de "México" en la Constitución Federal |publisher=Ierd.prd.org.mx |date= |accessdate=2009-11-04}}</ref> o ang isa pa nitong pangalan ''Estados Unidos mexicanos''<ref>[http://tarlton.law.utexas.edu/constitutions/text/image/A02.html Federal Constitution of the United Mexican States (1824) Tarton Law Library. Jamail Center for Legal Research]</ref> at ''Estados-Unidos Mexicanos'',<ref>[http://www.tlahui.com/politic/politi99/politi8/con1857.htm Constitución Mexicana de 1857] {{es icon}}</ref> kung saan lahat ito ay may salin na "Nagkakaisang Estado ng Mehiko". Ang salitang ''República Mexicana'', ay ginamit sa Saligang Batas ng 1836.<ref>[http://www.cervantesvirtual.com/servlet/SirveObras/01361697524573725088802/p0000001.htm Leyes Constitucionales de 1836]. Cervantes Virtual {{es icon}}</ref>
{{Main|Pagkakahating Pampolitika ng Mehiko|Etimolohiya ng pangalan ng mga estadong Mehikano}}
[[Talaksan:Mexfromspace.PNG|thumb|left|Mehiko mula sa kalawakan]]
Ang Mga Nagkakaisang
▲The states are also divided into [[Municipalities of Mexico|municipalities]], the smallest administrative political entity in the country, governed by a [[mayor|mayor or municipal president]] (''Presidente municipal''), na hinahalal ng mayorya ng kanyang nasasakupan<ref>{{cite web|title=Article 115|work=Political Constitution of the United Mexican States|publisher=Congress of the Union of the United Mexican States|url=http://constitucion.gob.mx/index.php?idseccion=12|accessdate=2007-10-07}}</ref>
Ang Distrito Pederal (''Distrito Federal'' o D.F. sa wikang Kastila) ay isang natatanging dibisyong pulitikal na kabilang sa pederasyon sa kabuuan at hindi sa isang partikular na estado, at dahil dito'y may mas maraming limitadong lokal na batas kaysa sa mga estado ng bansa.
Ang mga estado ay nahahati din sa mga [[Mga Bayan ng Mehiko|bayan]], ang pinakamaliit na sangay ng pamahalaan sa bansa, na pinamumunuan ng isang [[alkalde]] o ''Presidente municipal'', na hinahalal ng mayorya ng kanyang nasasakupan.<ref>{{cite web|title=Article 115|work=Political Constitution of the United Mexican States|publisher=Congress of the Union of the United Mexican States|url=http://constitucion.gob.mx/index.php?idseccion=12|accessdate=2007-10-07}}</ref>
{| class="toc" border="0" style="width:100%; font-size:90%"
|}
== Pamahalaan at
{{Politika ng Mehiko}}
[[Talaksan:MexCity-palacio.jpg|left|thumb|200px|Ang [[Pambansang Palasyo (Mehiko)|Pambansang Palasyo]], simbolikong luklukan ng Ehekutibo]]
Ang Nagkakaisang Estado ng Mehiko ay isang pederasyon na ang pamahalaan ay kinakatawan, demokratiko at republikano batay sa sistemang pampanguluhan ''(presidential)'' ayon sa konstitusyon ng 1917. Ang konstitusyon ay nagtatatag ng tatlong antas ng pamahalaan: ang unyong pederal, ang mga pamahalaan ng estado, at ang mga pamahalaan ng mga bayan. Ang lahat ng opisyal nang tatlong antas ay inihahalan ng mga botante sa pamamagitan ng paramihan ng boto, representasyong proporsyunal o ang pagtatatalaga ng sa iba ng mga hala na opisyal.
Ang pamahalaang pederal ay hinirang ng Kapangyarihan ng Unyon
====
[[Lehislatura]]: ang batasan ng Mehiko ay nahahati sa dalawang kapulungan, binubuo ito ng [[Senado ng Mehiko|Senado]] at ang [[Kapulungan ng mga Kinatawan (Mehiko)|Kapulungan ng mga Kinatawan]], na gumagawa ng mga batas pederal, nagdedeklara ng digmaan, nagpapataw ng buwis, nagpapasa ng pambansang badget at mga kasunduang panlabas, at nagpapatibay ng mga diplomatikong tipanan.<ref name="congress">{{cite web|title=Articles 50 to 79|work=Political Constitution of the United Mexican States|publisher=Congress of the Union of the United Mexican States|url=http://constitucion.gob.mx/index.php?idseccion=12|accessdate=2007-10-03}}</ref>
| |||