Haiti: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m →‎Mga sanggunian: clean up, rm {{Link FA}}, {{Link GA}} using AWB
m clean up, replaced: Kanada → Canada using AWB
Linya 64:
Ang '''Hayti''', opisyal na kilala bilang '''Republika ng Hayti'''<ref name=Panganiban>{{cite-Panganiban|Hayti}}</ref> ({{lang|fr|''République d'Haïti''}} ; {{lang|ht|''Repiblik Ayiti''}}) ay isang bansang matatagpuan sa [[Dagat Caribbean]]. Kahati nito ang [[Republikang Dominikana]], sa nasasakupan nito sa pulo ng [[Hispaniola]]. ''Ayiti'' (''lupain ng mataas na mga kabundukan'') ang katutubong itinawag ng mga [[Taino]] o ng mga [[Amerindian]] para sa mabundok na kanlurang bahagi ng pulo. Pinakamataas na bahagi ng pulo ang [[Pic la Selle]], na may taas na {{convert|2680|m|ft|0|}}. Ang kabuuang sukat ng Hayti ay 27,750&nbsp;kilometro parisukat (10,714&nbsp;kilometro&nbsp;mi) at kabisera nito ang [[Port-au-Prince]]. Ang [[Wikang Haitian Creole|Haitian Creole]] at [[Wikang Pranses|Pranses]] ang mga opisyal na wika nito.
 
Ang rehiyunal, historikal, at etnolingwistikong posisyon ng Haiti ay bukod tangi sa maraming mga kadahilanan. Ito ang kauna-unahang bansang naging malaya sa Latin Amerika, ang kauna-unahang bansang malayang pinamumunuan ng itim na lahi pagkatapos ng panahong kolonyal sa daigdig, at ang tanging bansa na lumaya sa isang matagumpay na pag-aaklas ng mga alipin noong 1804.<ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/country_profiles/1202772.stm |title=Country profile: Haiti |date=2010-01-19 |publisher=BBC News |accessdate=2010-01-23}}</ref> Kahit na mayroong pangkaraniwang ugnayang kultural ang Haiti sa mga kalapit bansa nitong Hispano-Karibyano, ito lamang ang nag-iisang bansang malaya sa rehiyon na predominanteng mananalita ng Wikang Pranses. Isa lamang ito sa dalawang malayang bansa sa Kanlurang Hating-lobo (ang isa ay ang [[KanadaCanada]]), na nagtalaga sa [[Wikang Pranses]] bilang punong wika; ang iba pang mga pook na nagsasalita ng Pranses ay pawang mga panlabas na sangay at teritoryo ng [[Pransiya]].
 
Pinakamahirap na bansa sa Amerika ang Hayti. Salungat sa mga palasak na paniniwala, gayunman, hindi ito ang pinakamahirap sa [[Kanlurang hating-globo]]. Sa iba't ibang okasyon, nakaranas ito ng mga kaguluhang pampolitika sa kabuuan ng kasaysayan nito. Ang pinakahuli ay noong Pebrero 2004, isang rebelyon ang pumwersang magpabitiw at magpatalsik kay Pangulong [[Jean-Bertrand Aristide]], at isang pansamantalang pamahalaan ang namahala na may pagtitibay mula sa [[United Nations Stabilization Mission in Haiti]] (MINUSTAH).